Prawnokarna regulacja kazirodztwa w polskim porządku prawnym – walka o ochronę obyczajności czy naruszenie wolności seksualnej człowieka?

Marika Jarocka

doi:10.31261/PPK.2022.06.02.05

Opublikowane: 2022-09-13

Tom 6 Nr 2 (2022)

Prawnokarna regulacja kazirodztwa w polskim porządku prawnym – walka o ochronę obyczajności czy naruszenie wolności seksualnej człowieka?

Marika Jarocka

Dział: Studia

https://doi.org/10.31261/PPK.2022.06.02.05

Abstrakt

Kazirodztwo jest przestępstwem niezwykle kontrowersyjnym. Wynika to nie tylko z braku zgody co do przedmiotu ochrony, lecz także z zagrożenia, jakie dla dobra w postaci wolności seksualnej stanowi dalsze penalizowanie incestu. Argumenty podnoszone w doktrynie trudno uznać za jednorodne, a część jej przedstawicieli jest skłonna opowiadać się za dekryminalizacją tego przestępstwa. W artykule zaprezentowano ratio legis funkcjonowania kazirodztwa w polskim porządku prawnym z uwzględnieniem uwarunkowań historycznych oraz uwag prawnoporównawczych. Poddano rozważaniom szczególną relację między obyczajnością a wolnością seksualną, by wykazać zasadność kryminalizacji kazirodztwa.

Słowa kluczowe:

kazirodztwo , przestępstwo , wolność seksualna , obyczajność , karalność

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Jarocka, M. (2022). Prawnokarna regulacja kazirodztwa w polskim porządku prawnym – walka o ochronę obyczajności czy naruszenie wolności seksualnej człowieka?. Problemy Prawa Karnego, 6(2), 1–20. https://doi.org/10.31261/PPK.2022.06.02.05

Cited by / Share

Bibliografia

Literatura
Google Scholar

Andrejew I., Świda W., Wolter W.: Kodeks karny z komentarzem. Warszawa 1973.
Google Scholar

Banasik K.: Karalność kazirodztwa jako naruszenie wolności seksualnej. W: Konteksty prawa i praw człowieka. Red. Z.M. Dymińska. Kraków 2012.
Google Scholar

Banasik K.: W kwestii penalizacji kazirodztwa. „Prokuratura i Prawo” 2011, nr 4.
Google Scholar

Beisert M.: Kazirodztwo. Rodzice w roli sprawców. Warszawa 2004.
Google Scholar

Bielski M. W: Kodeks karny. Część szczególna. T. 2, cz. 1: Komentarz do art. 117–211a. Red. W. Wróbel, A. Zoll. Wyd. 5. Warszawa 2017.
Google Scholar

Bojarski M.: Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna. Red. M. Bojarski. Wyd. 5. Warszawa 2012.
Google Scholar

Buchała K.: Prawo karne materialne. Wyd. 2 zm. Warszawa 1989.
Google Scholar

Budyn-Kulik M.: Prawnokarna problematyka kazirodztwa w ujęciu paternalistycznym. „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2012, nr 1/2.
Google Scholar

Budyn-Kulik M.: Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności. W: Kodeks karny. Część szczególna. T. 1: Komentarz. Art. 117–221. Red. M. Królikowski, R. Zawłocki. Warszawa 2013.
Google Scholar

Daniluk P., Nowak C.: Kazirodztwo jako problem karnoprawny (dwugłos). „Archiwum Kryminologii” 2007–2008, t. 29/30.
Google Scholar

Filar M.: Przestępstwa seksualne w polskim prawie karnym. Toruń 1985.
Google Scholar

Filar M., Berent M. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. M. Filar. Wyd. 5. Warszawa 2016.
Google Scholar

Gardocki L.: Prawo karne. Wyd. 20 zm. Warszawa 2017.
Google Scholar

Grott K.: Kazirodztwo w aspekcie socjopsychologicznym. „Przegląd Prawa i Administracji” 2009, t. 81.
Google Scholar

Jankowska-Prochot I.: Prawnoporównawcza analiza przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na podstawie rozwiązań normatywnych przyjętych w Polsce i Irlandii. Warszawa 2020.
Google Scholar

Kłączyńska N. W: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Red. J. Giezek. Warszawa 2014.
Google Scholar

Konarska-Wrzosek V. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. V. Konarska-Wrzosek. Wyd. 3. Warszawa 2020.
Google Scholar

Krajewski R.: Kryminalizacja kazirodztwa – niezbędność czy przejaw nadmiernej ingerencji prawa karnego w sferę seksualną człowieka? W: Aktualne problemy kryminalizacyjne. Red. B. Sygit, T. Kuczur. Toruń 2013.
Google Scholar

Krajewski R.: Uzasadnienia kryminalizacji kazirodztwa. „Prokuratura i Prawo” 2016, nr 6.
Google Scholar

Kulik M.: Przestępstwo kazirodztwa w wybranych państwach. W: Kazirodztwo. Red. M. Mozgawa. Warszawa 2016.
Google Scholar

Leszczyński J.: O projektach reformy przepisów dotyczących przestępstw seksualnych. „Państwo i Prawo” 1992, nr 2.
Google Scholar

Leszczyński J.: Przestępstwa tzw. seksualne w projekcie polskiego kodeksu karnego (wersja z grudnia 1991 r.). „Palestra” 1992, nr 9/10.
Google Scholar

Lipiński K. W: Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Red. J. Giezek. Warszawa 2021.
Google Scholar

Makarewicz J.: Kodeks karny z komentarzem. Lwów 1932.
Google Scholar

Minacapelli Marotta C., Malizia N.: A study on intra-family sexual abuse and incest: Criminological, victimological, legal and medico-legal profiles. „International Journal of Scientific and Research Publications” 2022, vol. 12, issue 3. http://dx.doi.org/10.29322/IJSRP.12.03.2022.p12353.
Google Scholar

Mozgawa M.: Kazirodztwo. Warszawa 2016.
Google Scholar

Mozgawa M.: Przestępstwo kazirodztwa w ujęciu dogmatycznym i kryminologicznym. Warszawa 2015.
Google Scholar

Nazar K.: Kazirodztwo. Aspekty prawnokarne i kryminologiczne. „Ius Novum” 2022, nr 2.
Google Scholar

Nazar K.: Kazirodztwo. Studium prawnokarne i kryminologiczne. Lublin 2019.
Google Scholar

Okoński J.: Kazirodztwo jako przykład sporu między prawem naturalnym a pozytywnym. „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Iuridica” 2018, t. 85. http://dx.doi.org/10.18778/0208-6069.85.05.
Google Scholar

Petasz P.: Analiza znamion dotyczących strony przedmiotowej przestępstwa kazirodztwa z art. 201 k.k. z 1997 r. Glosa do wyroku SN z dnia 7 października 2014 r., V KK 104/14. „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2018, nr 4.
Google Scholar

Polińska A.: Rozważania nad zasadnością traktowania kazirodztwa jako przestępstwa. „Społeczeństwo – Edukacja – Język” 2019, t. 9.
Google Scholar

Powirska M.: Kazirodztwo w polskim prawie karnym. „Kortowski Przegląd Prawniczy” 2015, nr 2.
Google Scholar

Rogowska I.: Odpowiedzialność karna za przestępstwo kazirodztwa. „Studia Iuridica Lublinensia” 2004, t. 4.
Google Scholar

Sakowicz A.: Prawnokarne gwarancje prywatności. Zakamycze 2006.
Google Scholar

Skupiński J.: Problematyka kodyfikacji przestępstw „nierządu”. „Palestra” 1960, nr 10.
Google Scholar

Szwejkowska M., Sitek B.: Karnoprawny zakaz stosunków kazirodczych. „Studia Prawnoustrojowe” 2014, nr 23.
Google Scholar

Tomkiewicz M.: Kazirodztwo a prawnokarna ochrona rodziny w Polsce. „Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja” 2013, nr 21.
Google Scholar

Warylewski J.: Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości. Warszawa 2001.
Google Scholar

Warylewski J.: Zakaz kazirodztwa w kodeksie karnym oraz w ujęciu porównawczym. „Przegląd Sądowy” 2001, nr 5.
Google Scholar

Akty prawne
Google Scholar

Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny. Dz.U. 1969, nr 13, poz. 94 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. T.j. Dz.U. 2022, poz. 1138nze zm.
Google Scholar

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny. Dz.U. 1932, nr 60, poz. 571 ze zm.
Google Scholar

Projekt kodeksu karnego. Uzasadnienie części szczególnej. „Komisja Kodyfikacyjna Rzeczypospolitej Polskiej. Sekcja Prawa Karnego” 1930, t. 5, z. 4.
Google Scholar

Codice penale. Testo coordinato ed aggiornato del „Regio Decreto” 19 ottobre 1930, n. 1398.
Google Scholar

Deklaracja praw seksualnych człowieka, przyjęta przez Światową Organizację Zdrowia Seksualnego (WAS) w 1999 r. https://worldsexualhealth.net/wp/content/uploads/2013/08/DSR-Polish.pdf [dostęp: 27.11.2022].
Google Scholar

Orzecznictwo
Google Scholar

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 1977 r. VII KZP 30/76. OSNKW 1977, nr 6, poz. 58.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 lipca 1986 r. Rw 530/86. LEX nr 22034.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2014 r. V KK 104/14. LEX nr 1537294.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 4 kwietnia 1991 r. II AKz 28/91. KZS 1991, nr 4, poz. 16.
Google Scholar

Źródła internetowe
Google Scholar

Incest map of Europe: What do the laws say? Delight Counselling. https://www.delightcounselling.com/incest-map-of-europe-what-do-the-laws-say/ [dostęp: 15.02.2023].
Google Scholar

Tom 6 Nr 2 (2022)
Opublikowane: 2023-09-15

ISSN: 0208-5577

eISSN: 2353-9712

10.31261/PPK

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst