Anarchie Gombrowicza. Gombrowicz na niewiele się przydał…
Abstrakt
Esej jest impresją krążącą wokół problematyki buntu i anarchii obecnej w dziele Witolda Gombrowicza od debiutu po ostatnie utwory. Problematyka związana jest z centralnymi w tej twórczości opozycjami dojrzałość – niedojrzałość i wyższość – niższość. W wywodzie autor nie pretenduje do rozstrzygania i stawiania arbitralnych tez, przyjmuje raczej pozycję związaną z gatunkiem eseju literackiego – wątpliwości i próby. To pozwala także na podjęcie próby odczytywania fragmentów utworów autora Ferdydurke przez pryzmat współczesności i hipotezę, iż „nauki” Gombrowicza nie zostały
w Polsce społecznie przepracowane, co zawdzięczać należy także politycznym i ideologicznym manipulacjom.
Słowa kluczowe
anarchia; bunt; młodość; dojrzałość; podmiot
Bibliografia
Gombrowicz R.: Na wypadek pożaru. W: W. Gombrowicz: Kronos. Kraków 2013, s. 5–16.
Gombrowicz W.: Czy nie należałoby powołać Ministerstwa Spraw Erotycznych? Nasz dramat erotyczny. Przeł. I. Kania. W: W. Gombrowicz: Publicystyka. Wywiady. Teksty różne 1939–1963. Red. J. Błoński, J. Jarzębski. Kraków 1996, s. 115–119.
Gombrowicz W.: Dzieła. T. 3: Trans-Atlantyk. Oprac. J. Błoński. Kraków 1986.
Gombrowicz W.: Dzieła. T. 12: Proza. Reportaże. Krytyka 1933–1939. Red. J. Błoński, J. Jarzębski. Wybór J. Jarzębski. Kraków 1995.
Gombrowicz W.: Ferdydurke. Warszawa 1956.
Gombrowicz W.: Kobiety samotne idące spiesznym krokiem. Nasz dramat erotyczny. Przeł. I. Kania. W: W. Gombrowicz: Publicystyka. Wywiady. Teksty różne 1939–1963. Red. J. Błoński, J. Jarzębski. Kraków 1996, s. 109–114.
Gombrowicz W.: Nasz dramat erotyczny. Przeł. I. Kania. W: W. Gombrowicz: Dzieła. T. 13: Publicystyka. Wywiady. Teksty różne 19139–1963. Oprac. J. Błoński, J. Jarzębski. Kraków 1996, s. 109–153.
Gombrowicz W.: Pisma zebrane. T. 1: Bakakaj i inne opowiadania. Oprac. Z. Łapiński. Kraków 2002.
Gombrowicz W.: Pisma zebrane. T. 7: Iwona, księżniczka Burgunda. Oprac. J. Margański. Kraków 2008.
Miłosz C.: Kim jest Gombrowicz? W: Idem: Prywatne obowiązki. Paryż 1985, s. 137–152.
Nabokov V.: Wykłady o literaturze. Przeł. Z. Batko. Warszawa 2015.
Roux D. de: Rozmowy z Gombrowiczem. Paryż 1969.
Schulz B.: Dzieła zebrane. T. 7: Szkice krytyczne. Koncepcja edytorska W. Bolecki. Oprac. P. Sitkiewicz. Gdańsk 2017.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).