Zraniony Leptynes, ukryty Teodor (Parnicki) – bolesna sygnatura w tekście

Mirosław Gołuński
http://orcid.org/0000-0002-2958-835X

Abstrakt

W tekście podjęta zostaje próba pokazania konsekwencji obrzezania Leptynesa, bohatera dwóch powieści Teodora Parnickiego, na trzech polach: fizycznym (erotycznym), społecznym (antysemityzm), tożsamości. Jednocześnie wskazuje się, że Leptynes nie tylko jest jednym z pierwszych bohaterów‑mieszańców w prozie Parnickiego, ale także ich życiorysy są tak
podobne, że można przyjąć, iż Leptynes stanowi rodzaj sygnatury pisarza w jego tekstach.


Słowa kluczowe

Leptynes; Parnicki; obrzezanie; rana symboliczna; orientalizacja; sygnatura

Bettelheim B.: Rany symboliczne. Rytuały inicjacji i zazdrość męska. Przeł. D. Danek. Warszawa 1989.

Czermińska M.: Trójkąt autobiograficzny. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie. Kraków 2000.

Gajewska A.: Zagłada i gwiazdy. Przeszłość w prozie Stanisława Lema. Poznań 2017.

Gołuński M.: Chodzenie boso, chodzenie w obuwiu, czyli o drogach w stronę Boga lub Natury w twórczości Teodora Parnickiego. W: Literackie drogi wobec mitu. Red. L. Wiśniewska przy współpracy M. Gołuńskiego. Bydgoszcz 2006, s. 109–118.

Gołuński M.: Mity w twórczości Teodora Parnickiego. Bydgoszcz 2012.

Gosk H.: Przemoc (w) opowieści. Ze studiów post zależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku. Kraków 2019.

Grzymała‑Siedliecki A.: Sto jedenaście dni letargu. Kraków 1967.

Kadłubek Z.: Kompleks Leptynesa. W: Inspiracje Parnickiego. Materiały z konferencji historycznoliterackiej „Inspiracje Parnickiego”, Katowice, 2–3 grudnia 1999 r. Katowice 2000, s. 35–44.

Koziołek R.: Zdobyć historię. Problem przedstawienia w „Twarzy księżyca” Teodora Parnickiego. Katowice 1999.

Leociak J: Młyny Boże. Zapiski o Kościele i Zagładzie. Warszawa 2020.

Łukasiewicz J.: Republika mieszańców. Wrocław 1974.

Markiewka T.: „The Gently Budding Rose”: Greeks and Fear in Teodor Parnicki’s Historical Novel „The End of ‘The Concord of Nations’”. In: Fearful Symmetries: Representations of Anxiety in Cultural, Literal and Politica Discourses. Eds. L. Drong, J. Mydla. Katowice 2013, s. 166–181.

Mazurkiewicz F.: Podróż na Atlantydę. O pierwszym tomie „Nowej baśni” Teodora Parnickiego. Katowice 2012.

McHale B.: Powieść postmodernistyczna. Przeł. M. Płaza. Kraków 2012.

Mętrak K.: „Powieść to jakby rozwiązywanie łamigłówki…”. Rozmowa z Teodorem Parnickim. „Kultura” 1968, nr 32, s. 7.

Parnicki T.: Koła na piasku (powieść z roku 160 przed narodzeniem Chrystusa). Warszawa 1967.

Parnicki T.: Koniec „Zgody Narodów”. Powieść historyczna z roku 186. Warszawa 1957.

Parnicki T.: Muza Dalekich Podróży. Warszawa 1970.

Parnicki T.: Rodowód literacki. Warszawa 1974.

Parnicki T.: Tożsamość. Powieść. Warszawa 1970.

Said E.: Orientalizm. Przeł. W. Kalinowski. Warszawa 1991.

Sartre M.: Greckie koncepcje męskości. W: Historia męskości. T. 1: Od starożytności do oświecenia. Wymyślanie męskości. Red. G. Vigarello. Przeł. T. Stróżyński. Gdańsk 2020, s. 13–56.

Szewczyk J.: Historiografia i mitologia kobiecości. Powieściopisarstwo Teodora Parnickiego. Toruń 2017.

Szymutko S.: Parnicki – ostatni pisarz bytu. W: Idem: Po co literatura jeszcze jest? Pisma rozproszone. Wybór, oprac. i posłowie G. Olszański, M. Jochemczyk. Katowice 2013, s. 27–36.

Szymutko S.: Poza pociechą logosu (w stronę interpretacji „Słowa i ciała"). W: Idem: Przeciw marzeniu. Jedenaście przykładów, ośmioro pisarzy. Katowice 2006, s. 84–96.

Szymutko S.: Zrozumieć Parnickiego. Katowice 1992.

Żukowski T.: Wielki retusz. Jak zapomnieliśmy, że Polacy zabijali Żydów. Warszawa 2019.

Pobierz

Opublikowane : 2021-05-18


GołuńskiM. (2021) „Zraniony Leptynes, ukryty Teodor (Parnicki) – bolesna sygnatura w tekści”e, Rana. Literatura - Doświadczenie - Tożsamość, (1 (3), s. 1-16. doi: 10.31261/Rana.2021.3.05.

Mirosław Gołuński 
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy  Polska
http://orcid.org/0000-0002-2958-835X




Copyright (c) 2021 Rana. Literatura - Doświadczenie - Tożsamość

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).