Qui était le chef spirituel de l'émigration polonaise en France pendant « la drôle de guerre » ? Les relations tendues entre Mgr Gawlina et le Recteur Cegiełka



Abstrakt

W październiku 1939 r., biskup polowy Józef Gawlina przybył do Francji. Kilka dni wcześniej otrzymał od papieża Piusa XII potwierdzenie przedwojennych uprawnień dotyczących organizacji duszpasterstwa wojskowego.  W tym czasie w Paryżu szefem duszpasterstwa polskiego był ks. Franciszek Cegiełka.

W niniejszych artykule autor porusza problematykę ich wzajemnej współpracy. Omawia przyczyny powstałych konfliktów czy rywalizacji tych dwóch ambitnych, inteligentnych i gorliwych księży. Ukazuje rolę kard. Hlonda w sporze miedzy tymi dwoma duchownymi.


Słowa kluczowe

Józef Gawlina; Franciszek Cegiełka; misja polska; kapelani; wojsko

Sources et bibliographie

I. Sources imprimées

Dauzet Dominique-Marie, Le Moigne Frédéric (dir.), Dictionnaire des évêques de France au XX siècle, Paris 2010.

Gawlina Józef, Z wojny i z wygnania, Rzym, 1952.

Gawlina Józef, In viam Pacis. Dziennik Biskupa Polowego Wojska Polskiego 1939-1945. Józef Gawlina, Jerzy Myszor (dir.), Katowice 2019.

Gawlina Józef, Przemówienia, pisma, rozkazy 1939-1945, Kunert Andrzej, Przewoźnik Adam, Stolarski Ryszard, (dir.), Warszawa 2002.

Monitor Polski

Myszor Jerzy (dir.), Arcybiskup Józef Gawlina. Wspomnienia, Katowice 2004.

Myszor Jerzy, Konieczny Jan, Korespondencja Augusta Hlonda i Jozefa Gawliny w latach 1924-1948, Katowice 2003.

II. Journaux

Escelsior (1939)

L’Action française (1939-1940)

L’Aube (1939-1940)

Le Figaro (1939-1940)

Le Petit Marseillais (1939-1940)

Le Petit Parisien (1939-1940)

Le Progrès de la Côte-d’Or (1939-1940)

Le Temps (1939-1940)

L'Ouest-Éclair (Rennes) (1939-1940)

Narodowiec (1939-1940)

III. Bibliographie

Bednarski Damian, Biskup Józef Gawlina jako opiekun Polaków na emigracji, Katowice 2019.

Cegiełka Franciszek, Mistyka Ojczyzny, Warszawa 1999.

Clément Jean – Louis, Mgr Chaptal et la Mission diocésaine des étrangers, Migration et religion en France, 2008, t.78, p. 53-63.

Dzwonkowski Roman, Polska opieka religijna we Francji 1909-1939, Poznań –Warszawa 1988.

Dzwonkowski Roman, Religijna i społeczna rola Polskiej Misji Katolickiej w okresie międzywojennym i w latach II wojny światowej, Studia Polonijne, 1987, t.11, p. 205-221.

Dzwonkowski Roman., Szkolnictwo polskie we Francji w czasie II wojny światowej, Studia Polonijne 1981, t.4, p. 187-199.

Garçon Gabriel., Les catholiques polonais en France (1919-1949), Lille 2004.

Gielec Henri, Le lycée polonais Cyprian Norwid de Villard-de-Lans (1940-1946), Nancy 2010.

Gogolewski Edmond, La langue polonaise dans l'enseignement élémentaire et secondaire en France : 1833-1990, Lille 1994.

Gomułczak Franciszek, Cegiełka – Pasterz Polonii, Ząbki 2014.

Jerzy Klechta, Najstarsza w Świecie. Polska Misja Katolicka we Francji 1836-2006, Paryż 2006.

Kalinowski Piotr, Emigracja polska we Francji w służbie dla Polski i Francji 1939-45, Paryż 1970.

Kłakus Michał, Regulamin dla kapelanów polskich” we Francji - okoliczności powstania, Studia Polonijne, 42 (2021), p. 57-74.

Panek Bronisław, Księża polscy w duszpasterstwie południowej Francji 1922-1929, Paris 1993.

Samsel Agata, Koedukacja w II Rzeczypospolitej– teoria i praktyka [dans:] Funkcja prywatnych szkół średnich w II Rzeczypospolitej – 1918–1939, Elwira Jolanta Kryń¬ska (dir.), Białystok 2004, p. 101 – 111.

Śladkowski Wiesław, Polacy we Francji, Lublin 1985.


Opublikowane : 2023-05-13


KłakusM. (2023). Qui était le chef spirituel de l’émigration polonaise en France pendant « la drôle de guerre » ? Les relations tendues entre Mgr Gawlina et le Recteur Cegiełka. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 54(2), 131-146. Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/ssht/article/view/12863

Michał Kłakus  mklakus@gmail.com
Institut diocésain de formation pastorale (diocèse de Fréjus-Toulon)  Francja



Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).