Teologia starożytnego Synodu w Sirmium (351 r.) – między ortodoksją a herezją
Abstrakt
Treścią artykułu jest teologiczna interpretacja dokumentu starożytnego Synodu w Sirmium (Hrvatska Mitrovica w dzisiejszej Bośni) z roku 351. Ponieważ niektóre wyrażenia synodalne wydają się być kontrowersyjne, autor artykułu poddaje te wypowiedzi teologicznej ocenie pod kątem ortodoksji. Podstawową intencją autora jest jednak reinterpretacja synodalnego dokumentu przy zastosowaniu odpowiedniej metody, zmierzająca do ukazania aktualności starożytnej nauki synodalnej.
Współczesna teologia może czerpać inspiracje ze starożytnej nauki Synodu w Sirmium, szczególnie w teologii Wcielenia i w nauce o trynitarnym życiu Boga. Nauka o podporządkowaniu Syna może budzić zastrzeżenia czy nawet ocierać się o herezję, jeśli jednak w synodalnym rozumieniu oznacza li tylko posłuszeństwo i pokorę Syna, to pozwala spojrzeć na misterium Trójjedynego Boga w nowym świetle.
Słowa kluczowe
Synod w Sirmium; Wcielenie; preegzystencja Chrystusa; Boska Komunia; subordynacjanizm; sąd Boży; dialog wewnątrztrynitarny; zasada i przyczyna w Bogu
Bibliografia
Acta Synodalia Ann. 50-381. Synodi et collectiones legum, vol. I, układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2006.
Beinert W., Glaubenszugänge. Lehrbuch der Katholischen Dogmatik, t. 1, Paderborn–München–Wien–Zürich 1995.
Bibbia Commentata dai Padri. Antico Testamento 1/1, oprac. A. Louth, M. Conti, Roma 2003.
Brown R.E., Giovanni. Commento al Vangelo spirituale, przekł. włoski A. Sorsaja, M.T. Petrozzi, Assisi 1986.
Chojnacki M., Dola T., Inkarnacjonizm. Problematyka, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, Lublin 1997, kol. 228-230.
Cipriani S., Le Lettere di Paolo, Assisi 1991.
Gingrich, Greek NT Lexicon, w: program BibleWorks 9.
Giovanni Crisostomo, Sermoni sulla Genesi 2, 1 w: Bibbia Commentata dai Padri. Antico Testamento 1/1, oprac. A. Louth, M. Conti, Roma 2003, s. 56.
Gregorio di Nissa, Sulla creazione dell’uomo 1, 5-6, w: Bibbia Commentata dai Padri. Antico Testamento 1/1, oprac. A. Louth, M. Conti, Roma 2003, s. 56.
Gruden W., Systematic Theology, Leicester 2000.
Kaiser O., Posłuszeństwo wiary, w: Praktyczny słownik biblijny, red. A. Grabner-Haider, przekł., oprac. T. Mieszkowski, P. Pachciarek, Warszawa 1994, s. 1005-1006.
Lemański J., Księga Rodzaju. Rozdziały 1-11. Wstęp. Przekład z oryginału. Komentarz, t. I / cz. 1 (Nowy Komentarz Biblijny. Stary Testament), Częstochowa 2013.
Mattthew H., Commentary Gn 19,24, w: program BibleWorks 9.
Mc Partlan P., Persona, w: Dizionario Critico di Teologia, red. J.Y. Lacoste, oprac. włoskie P. Coda), Roma 2005, s. 1031-1035.
Müller G.L., Dogmatyka katolicka, tłum. W. Szymona, Kraków 2015; Katholische Dogmatik. Für Studium und Praxis der Theologie, Freiburg–Basel–Wien 2007.
Ratzinger J./Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, cz. II , tłum. W. Szymona, Kielce 2011.
Ravasi G., Księga Rodzaju (12-50), tłum. M. Brzezinka, Kraków 1998.
Rosik M., Pierwszy List do Koryntian. Wstęp. Przekład z oryginału. Komentarz, t. VII (Nowy Komentarz Biblijny. Nowy Testament), Częstochowa 2009.
Szymik J., Wcielenie. Ujęcie systematyczne, w: Encyklopedia katolicka, t. 20, Lublin 2014, kol. 323-326.
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
