Od eklezjologii apologetycznej do strukturalnej wiarygodności Kościoła
Abstrakt
Niniejszy artykuł przedstawia trzy fazy ewolucji argumentacji za prawdziwością Kościoła. Pierwszy etap obejmuje dowodzenie eklezjologii apologetycznej, które okazało się jednak metodologicznie niewystarczające i w perspektywie Soboru Watykańskiego II wymagało przebudowy. W następnej fazie dokonała tego eklezjologia fundamentalna, która ponadto sformułowała nowe argumenty metodologicznie zgodne z jej przedmiotem. Trzeci etap jest propozycją autora artykułu. Przedstawia on projekt strukturalnej wiarygodności Kościoła. Jej podstawą jest genetyczny i funkcyjny związek Objawienia i Kościoła, a celem przedstawienie całości argumentacji eklezjologicznej za pomocą wymiarów katolickości Kościoła: wysokości, długości, szerokości i głębokości.
Słowa kluczowe
Kościół; wiarygodność; argumentacja; apologetyka; teologia fundamentalna; eklezjologia
Bibliografia
Cuda J., Wiary godna antropologia. Hermeneutyczny zarys teologii fundamentalnej, Katowice 2002.
Dulles A., The Catholicity of the Church, Oxford 1985.
Dulles A., The Church as „One, Holy, Catholic, and Apostolic”, „Evangelical Review of Theology” 23,1 (1999), s. 14-29.
Dulles A., A Church to Believe in. Discipleship and the Dynamics of Freedom, New York 1982.
Dulles A., The Dimensions of the Church, Westminster 1967.
Dulles A., Models of The Church: A Critical Assessment of The Church in All Its Aspects, Garden City 1974.
Dulles A., The Reshaping of Catholicism. Current Challenges in the Theology of Church, New York 1988.
Dulles A., The Resilient Church. The Necessity and Limits of Adaptation, Garden City 1978.
Dulles A., Sacramental Ecclesiology of „Lumen Gentium”, „Gregorianum’’ 86,3 (2005), s. 550-562.
Hładowski W., Zarys apologetyki. Analiza chrześcijańskiej refleksji nad wiarygodnością objawienia, Warszawa 1980.
Kaucha K., Eklezjologia fundamentalna. Zagadnienia metodologiczne, „Roczniki Teologii Fundamentalnej’’ 1 (2009), s. 29-46.
Kaucha K., Sensotwórczy argument w świetle nauczania Jana Pawła II, w: Między sensem a bezsensem ludzkiej egzystencji. Teologiczna odpowiedź na fundamentalne pytanie współczesnego człowieka, red. D. Bryl i in., Poznań 2012, s. 447-460.
Kaucha K., Wiarygodność Kościoła, w: Kościół w czasach Jana Pawła II, red. M. Rusecki, K. Kaucha, J. Mastej, Lublin 2005, s. 241-343.
Kaucha K., Wiarygodność Kościoła w kontekście wyzwań współczesności europejskiej w świetle nauczania Jana Pawła II, Lublin 2008.
Kaucha K., Współczesne metody uzasadniania wiarygodności Kościoła, „Roczniki Teologiczne’’ 52,9 (2005), s. 71-96.
Kwiatkowski A., Apologetyka totalna. Przedmiot i metody apologetyki nowoczesnej, t. 1, Warszawa 1961.
Królikowski P., Kościół i misje w eklezjologicznej myśli kardynała Avery’ego Dullesa SJ, „Roczniki Teologiczne’’ 61,9 (2014), s. 93-126.
Królikowski P., Strukturalna wiarygodność Kościoła w eklezjologicznych poglądach ks. Mariana Ruseckiego, „Resovia Sacra’’ 22 (2015), s. 177-210.
Królikowski P., Temporalny wymiar strukturalnej wiarygodności Kościoła w eklezjologii kardynała Avery’ego Dullesa SJ, „Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii” 5 (2013), s. 33-68.
Myśków J., Zagadnienia apologetyczne, Warszawa 1986.
Łukaszyk R., „Via notarum’’ czy „via empirica’’ w orzeczeniu Soboru Watykańskiego I, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne’’ 11,2 (1964), s. 81-99.
Mastej J., Permanentna eklezjogeneza, w: Kościół w czasach Jana Pawła II, red. M. Rusecki, K. Kaucha, J. Mastej, Lublin 2005, s. 113-125.
Napiórkowski A., Geneza, natura i posłanie Kościoła, w: Teologia fundamentalna, t. 4: Kościół Chrystusowy, red. T. Dzidek i in., Kraków 2003, s. 71-105.
Napiórkowski A., Pytanie o Kościół, w: Teologia fundamentalna, t. 4: Kościół Chrystusowy, red. T. Dzidek i in., Kraków 2003, s. 28-31.
Perszon J., Ecclesia semper reformanda? Kolegialność Kościoła w posoborowej eklezjologii amerykańskiej, Toruń 2009.
Pié-Ninot S., Kościół jako ostatni etap historii zbawienia, w: Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej (Lublin, 18-21 IX
, red. M. Rusecki i in., Lublin 2001, s. 403-443.
Rusecki M., Czy Kościół w Polsce jest wiarygodny?, w: Wiarygodność Kościoła wobec przemian w Polsce. „Quo vadis Ecclesia Polonorum?’’, red. M. Rusecki, Pelplin–Lublin 1994, s. 143-156.
Rusecki M., Fenomen chrześcijaństwa. Wkład w kulturę, Lublin 2001.
Rusecki M., Modele uzasadnień wiarygodności chrześcijaństwa, w: Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej (Lublin, 18-21 września 2001), red. M. Rusecki i in., Lublin 2001, s. 355-402.
Rusecki M., Traktat o wiarygodności chrześcijaństwa. Dlaczego wierzyć Chrystusowi?, Lublin 2010.
Rusecki M., Traktat o Kościele, red. K. Kaucha, P. Królikowski, J. Mastej, Lublin 2014.
Rusecki M., Traktat o Objawieniu, Kraków 2007.
Rusecki M., Wiarygodność chrześcijaństwa, t. 1: Z teorii teologii fundamentalnej, Lublin 1994.
Rusecki M., Współczesne koncepcje Kościoła, w: Kościół – na upadek i na powstanie wielu, red. J. Misiurek, A.J. Nowak, W. Słomka, Lublin 1996 (Homo Meditans 17),
s. 129-140.
Seweryniak H., Metodologia eklezjologii fundamentalnej „demonstratio catholica’’, „Studia Nauk Teologicznych PAN ’’ 2 (2007), s. 117-144.
Seweryniak H., Sposoby uzasadniania wiarygodności Kościoła w najnowszej literaturze teologicznej, w: Wiarygodność Kościoła. Materiały z sympozjum w Kamieniu Śląskim w dniach 2-3.04.1997, Opole 1997, s. 27-48.
Seweryniak H., Święty Kościół powszedni, Warszawa 1999.
Sokołowski P., Objawiona miłość. Agapetologiczna wiarygodność chrześcijaństwa, Lublin 2011.
Szymik J., Kościół jako uniwersalny znak zbawienia, w: Dlaczego jeszcze jestem w Kościele, red. K. Góźdź, S. Kunka, Lublin 2013, s. 37-59.
Waldenfels H., O Bogu, Jezusie Chrystusie i Kościele dzisiaj, tłum. A. Paciorek, Katowice 1993.
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Instytut Leksykografii Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
