Dzieła teologiczne w pijarskiej bibliotece kolegium wieluńskiego w świetle katalogu bibliotecznego z 1809 r. Przyczynek
Abstrakt
Celem poniższego przyczynku jest przedstawienie dzieł, teologicznych znajdujących się w bibliotece kolegium pijarskiego w Wieluniu i ich przydatności w realizacji zadań przez zakonników. Dokonano tego na podstawie katalogu bibliotecznego z 1809 r. znajdującego się obecnie w Archiwum Zakonu Pijarów w Krakowie. W bibliotece wieluńskiego kolegium pijarskiego znajdowało się zaledwie 49 dzieł teologicznych na ponad 1300 ogółem. Ponad połowa dzieł (26) teologicznych znajdujących się w bibliotece kolegium wieluńskiego była napisana po łacinie. Natomiast spośród języków narodowych dominował oczywiście polski – opublikowano w nim 19 książek. Innym językiem narodowym, w którym ukazywały się prace teologiczne, znajdujące się w bibliotece wieluńskiej był francuski: 4 dzieła.
Słowa kluczowe
książki teologiczne; biblioteka; pijarzy; Wieluń; XIX w.
Bibliografia
Adrianek M., Biblioteki publicznych szkół średnich Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego do r. 1831, „Roczniki Biblioteczne” R. 22, 1978, s. 11-55.
Ausz M, Puchowski K., Komisja Edukacji Narodowej 1773-1794: Szkoły w Wydziale Pijarskim, Warszawa 2018, s. 230-233.
Bibliothèque de la Compagnie de Jèsus. Première partie: Bibliographie, per les Perès Augustin et Aloys de Backer t. 7, Bruxelles-Paris 1896.
Buba J., Pismo Święte w szkołach i w kaznodziejstwie dawnych pijarów (Szkic orientacyjny), w: Pijarzy w kulturze dawnej Polski. Praca zbiorowa, Kraków 1982.
Constitutiones religionis Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum cum notis et additionibus, Barcinone 1793.
Estreicher K., Bibliografia polska, cz. III: Obejmująca druki stóleci XV-XVIII w układzie abecadłowym, t. 2-3, 5-6, , 9, 11, 13-15, 17, 20-22, Kraków 1894-1939.
Estreicher K. Bibliografia Polska 120,00 druków. Cz. I: Stolecie XIX , t. 16, Kraków 1991.
French vernacular Books. Books published in the French Language before 1601. Livres verncalaires français. Livres imprimés en français avant 1601, ed. A. Pettegree, M. Walsby, A. Wilkinson, Leiden-Boston 2007.
Ksiązka obeimuiąca Zbiór Książek Instrumentów Fizycznych i Jeometrycznych sprowadzonych do biblioteki X.X. Scholarum Piarum 1809, (Archiwum Zakonu Pijarów w Krakowie), sygn. Col. Viel. 9.
Kujawski W., Szkoły pijarskie Komisji Edukacji Narodowej w Wieluniu (1774-1793), „Antemurale”, t. 6, 1960/1961, s. 109-145.
Mączyński R., Pionierska dekada: Domus Vielunensis Scholarum Piarum u schyłku XVII wieku, „Rocznik Wieluński”, t. 17, 2017, s. 91-131.
Pietrzkiewicz R., Biblia Polonorum. Historia Biblii w języku polskim, t. 1: Od początku do 1638 roku, Poznań 2016.
Stolarczyk T., Analecta dominiciana. Szkice z dziejów Zakonu Braci Kaznodziejów w Polsce środkowej (XIII-XVIII w.), Wieluń 2016.
Stolarczyk T., Inwentarze biblioteczne z konwentu paulinów w Wieluniu (XVIII w.), Wieluń 2021.
Stolarczyk T. Prace historyczne w bibliotece wieluńskiego kolegium pijarskiego w świetle inwentarzy z 1809 i 1821 r., „Rocznik Wieluński”, t. 17, 2017 , s. 277-289.
Sukiennik E., Księgozbiór klasztoru paulinów w Oporowie według katalogów bibliotecznych z XVIII wieku, „Saeculum Christianum” 2019, nr 26, t. 1, s. 115-145.
Szady J., Księgozbiory parafialne w prepozyturze wiślickiej w II połowie XVIII wieku, Lublin 2008.
Śrutwa J., Szkoła księży pijarów, w: Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 2, cz. 2, Lublin 1975, s. 555-572.
Taraszkiewicz J., Pierwsze stulecie Zakonu Pijarów na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga narodów (1642-1740), Gdańsk 2015.
Taraszkiewicz J., Pijarskie ratio studiorum, w: W służbie historii nauki, kultury i edukacji. Księga pamiątkowa dedykowana prof. Lechowi Mokrzeckiemu z okazji jubileuszu pięćdziesięciolecia pracy zawodowej, red. R. Grzybowski, T. Maliszewski, Gdańsk 2006, s.159-164.
Włodarczyk Z., Wieluńska szkoła pijarska w dobie tzw. Prus Południowych (1793-1806), „Rocznik Wieluński”, t. 4, 2004, s. 29-38.
Zabraniak S., Wieluński ośrodek kościelny w okresie staropolskim, Lublin 2007.
Biblioteka Uniwersytetu łódzkiego Polska
https://orcid.org/0000-0002-9824-426X
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
