Problematyka aktu błogosławieństwa w językoznawstwie i etnolingwistyce
Abstrakt
Błogosławieństwa zaliczane do aktów performatywnych są przykładem realizacji funkcji sprawczej języka. Nawiązują do wierzeń uczestników aktu komunikacji, a ich celem jest stworzenie za pomocą środków werbalnych nowej rzeczywistości pozajęzykowej. Akty błogosławieństwa realizują funkcję magiczną języka poprzez bezpośrednie odwołania do sfery sacrum. Są integralną częścią kultury ludowej i wskazują na intymną relację istniejącą pomiędzy nadawcą i adresatem wypowiedzi. Błogosławieństwa obecne są w rytuałach, zwyczajach i celebracjach o charakterze rodzinnym. Wskazują na troskę o zachowanie i przekazywanie tradycji. Wyjaśniając towarzyszące im gesty i postawy, aktualizują zakorzenione w ludzkiej świadomości przekonanie o istnieniu nadprzyrodzonej siły, która może pozytywnie wpłynąć na życie człowieka. Aklamacja formuły błogosławieństwa staje się, ze względu na pragmatycznych charakter aktu mowy, uczestnictwem nadawcy i adresata w sferze sacrum. Celem błogosławieństwa jest sprowadzenie na adresata jakiegoś dobra, które po dokładnym i bezbłędnym wypowiedzeniu formuły staje się rzeczywistością bez względu na szczerość intencji nadawcy.
Słowa kluczowe
błogosławieństwo; akty performatywne; przekleństwo; rytuały słowne; kultura ludowa; etnolingwistyka; językoznawstwto
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Teologiczny Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
