Apologia przekleństwa filozoficznego (dla pedagogiki)
Abstrakt
The initiating impulse for this paper was the category of “philosophical curse”, which Lech Witkowski, in his book entitled Uroszczenia i transaktualność w humanistyce, points out as a feature of Florian Znaniecki’s work. This curse is primarily the result of the “analytical complexity and historical insight” of Znaniecki’s deliberations - their philosophical character turns into the difficulty of reception. However, what is philosophical for Witkowski? The considerations undertaken in this paper reconstruct philosophicality as understood by Lech Witkowski and show that this “curse” is a humanistic necessity.
Słowa kluczowe
Florian Znaniecki; philosophical thinking; Lech Witkowski; philosophy of education; philosophical pedagogy
Bibliografia
Bachelard G.: Filozofia, która mówi nie. Esej o filozofii nowego ducha w nauce. Przeł. J. Budzyk. Słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2000.
Barbara Skarga. Doktor Honoris Causa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Wydawnictwo UMK, Toruń 2000.
Barthes R.: Stopień zero pisania. Przeł. K. Kot. Aletheia, Warszawa 2009.
Gadamer H.G.: Historia pojęć jako filozofia. W: Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane. Przeł. K. Michalski, M. Łukasiewicz. PIW, Warszawa 1979, s. 90–106.
Hessen S.: Podstawy pedagogiki. Przekł. A. Zieleńczyk. Wybór i oprac. W. Okoń. Żak, Warszawa 1997.
Jaworska-Witkowska M.: Ku kulturowej koncepcji pedagogiki. Fragmenty i ogarnięcie. Impuls, Kraków 2009.
Jaworska-Witkowska M., Witkowski L.: Pedagogika filozoficzna: relacje między pedagogiką, filozofią i humanistyką a edukacją, kulturą i życiem społecznym. W: Pedagogika. Red. B. Śliwerski. T. 4: Subdyscypliny i dziedziny wiedzy o edukacji. GWP, Gdańsk 2009, s. 1–43.
Łotman J.: Kultura i eksplozja. Przeł. B. Żyłko. PIW, Warszawa 1999.
Witkowski L.: Historie autorytetu wobec kultury i edukacji. Impuls, Kraków 2011.
Witkowski L.: Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. WSB–Impuls, Kraków 2018.
Witkowski L.: Ku integralności edukacji i humanistyki II. Postulaty – postacie – pojęcia – próby: odpowiedź na Księgę jubileuszową. Adam Marszałek, Toruń 2009.
Witkowski L.: Niewidzialne środowisko. Pedagogika kompletna Heleny Radlińskiej jako krytyczna ekologia idei, umysłu i wychowania: o miejscu pedagogiki w przełomie dwoistości w humanistyce. Impuls, Kraków 2014.
Witkowski L.: Opór w kulturze i humanistyce. Aspekty pedagogiczne. W: Opór w kulturze. Tradycja, edukacja, nowoczesność. Red. E. Bilińska-Suchanek. Impuls, Kraków 2014, s. 21–31.
Witkowski L.: Przełom dwoistości w pedagogice polskiej. Historia, teoria, krytyka. Impuls, Kraków 2013.
Witkowski L.: Psychodynamiki i ich struktura. Studia z humanistyki stosowanej. Adam Marszałek, Toruń 2020.
Witkowski L.: Uroszczenia i transaktualność w humanistyce. Florian Znaniecki: dziedzictwo idei i jego pęknięcia. Impuls, Kraków 2022.
Witkowski L.: Versus. O dwoistości strukturalnej faz rozwoju w ekologii cyklu życia psychodynamicznego modelu Erika H. Eriksona. Impuls–WSB, Kraków–Dąbrowa Górnicza 2015.
Witkowski L.: Wstęp do fenomenologii czytania (uwagi nie tylko seminaryjne). W: Idem: Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Studia, eseje, szkice. [Tryptyk edukacyjny. T. 3]. Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2007, s. 29–66.
Witkowski L.: Wyzwania autorytetu w praktyce społecznej i kulturze symbolicznej (przechadzki krytyczne w poszukiwaniu dyskursu dla teorii). Impuls, Kraków 2009.
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0002-2863-289X
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).