Opublikowane: 2005-12-30

Wszechnice polskie - dotychczasowy dorobek i potrzeba rozwoju

Tadeusz Aleksander

Abstrakt

Coraz bardziej znaczącą instytucją oświaty dorosłych ostatnich dziesięcioleci staje się uczelnia wszechnicowa (wszechnica). Spośród wielu znaczeń i odniesień terminu „wszechnica” (czasem używanego zamiennie z terminem „uniwersytet”) na uwagę zasługuje to, przez które zwykło się dzisiaj rozumieć instytucję ogólnego, raczej dobrowolnego, kształcenia dorosłych na wysokim poziomie, nie zaliczaną jednak do tradycyjnej szkoły wyższej, organizującej kształcenie studentów w określonym kierunku i nadającej stopnie naukowe swoim absolwentom. Nauka we wszechnicy nie kończy się nadaniem dyplomu ani uprawnień zawodowych. Jest więc wszechnica instytucją przeznaczoną dla autentycznych amatorów intelektualnej przygody, pragnących zdobyć nowe wiadomości i ukształtować następne intelektualne umiejętności, zaspokoić swoje zainteresowania poznawcze oraz rozwinąć własne siły umysłowe. To uczelnia dla tych, którzy pragną to robić bez poddawania się rygorom egzaminacyjnym i dyscyplinie szkolnej przy preferencji dla swobody i poszanowania swej indywidualności i odmienności. Wszechnica jest instytucją planowej działalności oświatowej otwartą dla wszystkich, bez względu na wiek (międzypokoleniową), przekonania polityczne i religijne (wyznaniowe), płeć, wykonywany zawód i uzyskane wykształ cenie. Jest instytucją dla ludzi ciekawych świata, o określonych zainteresowaniach, zamiłowanych w poznawaniu wiedzy i rozwijaniu się przez kontakt z nią, pragnących się uczyć bezinteresownie, nie dla dyplomu i bez uzyskania formalnych uprawnień. To instytucja dla osób o autentycznych pasjach, dla dążących do bezinteresownego zdobywania wiedzy i ubogacania swojej osobowości, pragnących ożywić swój umysł, a następnie zrobić coś nowego i wartościowego dla siebie i dla swego otoczenia. Mówiąc inaczej - to instytuqa dla ludzi, którzy chcą dokonać zmian w swojej osobowości i zmobilizować się do podjęcia sensownych i uzasadnionych zmian cywilizacyjnych w swoim środowisku. Jest edną z instytucji kształcenia ustawicznego. Ma w trakcie kształcenia wdrażać, inicjować je i kontynuować, ma także do takiego kształcenia przygotować.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Aleksander, T. (2005). Wszechnice polskie - dotychczasowy dorobek i potrzeba rozwoju. Chowanna, 2(25), 69–90. https://doi.org/10.31261/CHOWANNA.2005.25.07

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Domyślna okładka

Tom 2 Nr 25 (2005)
Opublikowane: 2025-08-18


ISSN: 0137-706X
eISSN: 2353-9682

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.