https://doi.org/10.31261/CHOWANNA.2003.20.03
Celem artykułu jest ukazanie wybranych współczesnych przemian kulturowych i dyskusja implikacji, jakie (potencjalnie) przynoszą one dla teorii i praktyki edukacyjnej. Autor jest świadomy tego, iż opisuje tylko jeden z „otaczających nas światow”, pomijając inne (np. świat tej młodzieży, która przyjmuje „liberalną wersję sukcesu” i traktuje życie jedynie jak drabinę, po ktorej należy się wspinać). Autor jest więc świadomy pewnej arbitralności i „częściowości” mojej narracji oraz nie twierdzi, że jest ona „prawdziwa”, „lepsza niż inne” lub „ostateczna”. Natomiast przyjęcie odmiennej perspektywy analitycznej przyniosłoby inne rezultaty badawcze (Melosik, 1996, s. 59). Opisywane tendencje kulturowe są z perspektywy pedagogicznej bardzo ważne i że stanowią jedno z najistotniejszych „wyzwań” dla wspołczesnych nauk o edukacji. Szuka „edukacji adekwatnej”, zarowno w kontekście teorii, jak i praktyki, takiej, która wywiera realny wpływ na młode pokolenie i która może stanowić źrodło zmiany społecznej. „Adekwatność” nie oznacza w tym kontekście nic innego, jak „wrażliwość” na otaczającą nas rzeczywistość i jej przemiany oraz otwarcie na nowe propozycje w zakresie poznawania, wyjaśniania i opisywania świata, jak również na nowe idee. To z kolei wiąże się ze stałą gotowością do rezygnacji z dotychczasowych nawykow myślenia, do kwestionowania własnych „konceptualnych schematow”. Nie ulega wątpliwości, że świat, w ktorym żyjemy na przełomie wiekow (i tysiącleci), jest zupełnie inny niż ten, ktory pamiętamy z naszego dzieciństwa. Upadek Wielkiej Metanarracji socjalizmu, wprowadzenie demokracji politycznej i wolnego rynku, jak rownież oczywista inwazja zachodniej kultury popularnej i ideologii konsumpqi — wszystko to zasadniczo zmieniło społeczno-kulturowe warunki, ktorym odpowiadać winna edukacja i pedagogika (zarowno jako teoria, jak i praktyka). Rzeczywistość nie jest już monolityczna i jednoznaczna, staje się niejednorodna i sfragmentaryzowana, pełna tysięcy „małych”, sprzecznych z sobą narraqi. Trudno się w niej odnaleźć i trudno ją opisać, a najtrudniej odpowiedzieć na pytania: Jak(im) być?”, „w jaki sposob żyć?”, Jak wychowywać?”. A jednak — jako pedagodzy — musimy podjąć te problemy, ponieważ stanowią one istotę pedagogiki jako teorii i praktyki..
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 1 Nr 20 (2003)
Opublikowane: 2025-08-18

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.