Jednym ze sposobów zwiększenia bezpieczeństwa na drogach może być eliminacja czynnika ludzkiego, będącego przyczyną większości wypadków. Jednak co jakiś czas słyszymy o zdarzeniach z udziałem pojazdów autonomicznych. Rozwój technologii zwiększa bezpieczeństwo, lecz także stwarza nowe zagrożenia. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie problemów związanych z oceną moralną i prawną negatywnych skutków działania pojazdów autonomicznych oraz przedstawienie propozycji rozwiązań. Ocenę utrudnia fakt, że pojęcie autonomii wiąże się z przyjęciem jakiegoś rodzaju podmiotowości. Proponowane rozwiązanie zakłada wprowadzenie „kontraktu AI” oraz utworzenie funduszu ubezpieczeniowego, którego celem byłoby pokrycie przynajmniej części wyrządzonych szkód – niezależnie od oceny stopnia odpowiedzialności producentów takich pojazdów. Kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje natomiast, czy faktycznie będzie można uznać robota za (współ)winnego wyrządzonej szkody.

Medycyna sądowa jest nauką pomostową pomiędzy medycyną a prawem, a specjaliści medycyny sądowej są lekarzami wyszkolonymi do współpracy z prawnikami. Dobra współpraca i znajomość wzajemnych potrzeb oraz możliwości zawodowych są szczególnie ważne w sytuacji stresowej i wymagającej kooperacji między różnymi podmiotami – a tak właśnie dzieje się w przypadku zaistnienia zdarzenia o charakterze masowym z licznymi ofiarami śmiertelnymi. Niniejsza praca ma na celu przedstawienie podstawowych informacji o tym, kim jest specjalista medycyny sądowej, jakie czynności są mu przypisane do wykonywania na miejscu zdarzenia o charakterze masowym oraz później, po przewiezieniu zwłok do prosektorium. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na obowiązki w czasie procesowych oględzin zwłok na miejscu ich ujawnienia oraz wyzwania wynikające z prób wprowadzenia procedury DVI (Disaster Victim Identification), proponowanej przez Interpol. Przedstawione zostaną także krótko możliwości współczesnej diagnostyki pośmiertnej, ze szczególnym uwzględnieniem radiologii pośmiertnej, w tym pośmiertnej tomografii komputerowej.

elem niniejszego artykułu naukowego jest przedstawienie wybranych problemów związanych z dowodzeniem sprawstwa czynu w odniesieniu do przestępstw drogowych. Pojawiają się one już w momencie podjęcia pierwszych czynności w trakcie oględzin miejsca wypadku drogowego, dających możliwość zabezpieczenia do dalszych badań wartościowych i obiektywnych śladów dowodowych. W ich trakcie popełnia się jednak liczne błędy, których powody są dość zróżnicowane. Konsekwencją tego są m.in. słabej jakości materiały poglądowe i kolejne błędy w trakcie dalszych czynności dowodowych. Istotne znaczenie mają także obiektywizm biegłych i poziom wydawanych przez nich opinii oraz odpowiednie przygotowanie decydentów procesowych do ich prawidłowej oceny.

Negatywne skutki przestępstw z nienawiści oraz wynikające z nich zagrożenia uzasadniają potrzebę podjęcia skutecznych działań w celu przeciwdziałania im i eliminowania wszelkich ich przejawów z życia społecznego. W literaturze przedmiotu zwraca się uwagę na konieczność zintensyfikowania wysiłków, zmierzających do lepszego wykrywania, ścigania i karania sprawców tych przestępstw. Niniejszy artykuł został więc poświęcony zbadaniu, jak w latach 2008–2020 wyglądała realizacja polityki karnej w sprawach o przestępstwa z nienawiści w Polsce. Analizie poddano wybrane statystyki sądowe obrazujące liczbę skazań za przestępstwa z nienawiści, a także rodzaje kar kryminalnych orzekanych w odpowiedzi na ich popełnienie i wymiary bezwzględnej kary pozbawienia wolności. W tekście podjęto próbę uchwycenia różnic występujących w praktyce orzeczniczej sądów w analizowanym okresie.

Niniejsza publikacja poświęcona jest wolności religijnej nieletnich osadzonych w ośrodkach izolacji penitencjarnej: znaczeniu religii dla młodych ludzi oraz prawa do praktyk i posług religijnych w ośrodkach izolacji postkryminalnej w konkurencji do prawa wychowania dziecka w zgodzie ze swoimi przekonaniami. Przedstawiono również badania przeprowadzone wśród nieletnich i wychowawców, poświęcone praktykom religijnym w takich ośrodkach, a także płynące z nich wnioski.

1 kwietnia 2024 r. w Szkocji weszła w życia nowa ustawa o zwalczaniu mowy nienawiści. Artykuł stanowi polityczno-kryminalną analizę ustawy z uwzględnieniem jej kontekstu politycznego i społecznego. Autorka wyjaśnia pojęcie mowy nienawiści, przedstawia główne założenia ustawy oraz zastrzeżenia co do niej. Następnie analizuje praktyki szkockiej policji dotyczące ścigania nienawiści, w tym rejestrowanie tzw. nieprzestępnych aktów nienawiści (ang. non-crime hate incidents), ewentualny efekt mrożący ustawy i stygmatyzację osób oskarżanych o przestępstwa z nienawiści. Okoliczności przyjmowania ustawy wskazują, że będzie ona wymierzona w konkretne grupy społeczne. Autorka stara się odpowiedzieć na pojawiające się w kontekście tego aktu pytanie, czy stwierdzanie faktów biologicznych będzie mogło być skryminalizowane pod rządami nowej szkockiej ustawy. W końcowej części tekstu badaczka analizuje pierwsze dni obowiązywania ustawy.

W artykule poruszono problematykę odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez ruch pojazdów autonomicznych. Autorka analizuje aktualne możliwe podstawy takiej odpowiedzialności, jak również propozycje zmian formułowane na poziomie Unii Europejskiej, rozważając zalety i wady poszczególnych rozwiązań. Opracowanie zawiera także postulaty de lege ferenda dotyczące przyszłego kształtu odpowiedzialności za szkody związane z ruchem pojazdów opartych na zaawansowanych technologiach.

Artykuł opisuje podstawy odpowiedzialności karnej kierowców dopuszczających się umyślnych naruszeń podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym. Analiza odbywa się pod kątem możliwości przypisania odpowiedzialności za katastrofę w ruchu lądowym (art. 173 k.k.), sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym (174 k.k.) – w przypadku „bezwypadkowej” jazdy z naruszeniem zasad bezpieczeństwa; pod kątem przypisania odpowiedzialności karnej za zabójstwo (art. 148 k.k.) w przypadku spowodowania śmierci innego uczestnika ruchu. Tekst odnosi się także do kwestii rozszerzenia odpowiedzialności za przestępny skutek na kilku uczestników ruchu (np. uczestników nielegalnego wyścigu) oraz prawnego znaczenia przyczynienia się pokrzywdzonego lub innego uczestnika ruchu do spowodowania przestępnego skutku. Tekst zawiera postulaty de lege ferenda.