The content of volume 3, issue 1 of the International Journal of Research in E-learning proves that technology is the key to the future of (higher) education. Authors from eleven countries consider present and future trends in the development of education. The present volume includes nine papers gathered in four chapters. Chapter I – “Global Prospects of Distance Education and High-tech Electronic Learning Environment Design”, Chapter II, “Models of Distance, Blended, and E-learning, Chapter III – “Methodological Aspects of E-learning and ICT Literacy De- velopment”. In addition, in the final chapter two reports are presented.

Artykuł omawia możliwość zorganizowania szkolenia specjalistów w zakresie e-learningu, którzy mogliby zarządzać infrastrukturą IT w instytucji edukacyjnej. Porusza zagadnienia związane z rozwijaniem umiejętności uczenia się przez całe życie, kompetencji zawodowych oraz umiejętności miękkich i innych. Kurs taki powinien obejmować następującą tematykę: polityka związana z wprowadzaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych w instytucjach edukacyjnych i in-frastrukturach IT, program budowania infrastruktury IT i jej rozwiązania techniczne w instytucjach edukacyjnych, usługi w chmurze dla instytucji edukacyjnych. Mógłby to być kurs online zawierający materiały i zadania kształcące umiejętność uczenia się przez całe życie (dot. komunikacji w języku ojczystym, komunikacji w językach obcych, wiedzy matematycznej, wiedzy ogólnej w zakresie nauk ścisłych, umiejętności używania mediów cyfrowych, szkolenia na temat sposobów zdobywania wiedzy, kompetencji społecznych i obywatelskich, podejścia praktycznego i zachowania aktywnego, świadomości kulturowej i wyrażania siebie) oraz umiejętności zawodowych (edukacyjnych, tech-nicznych, menadżerskich i projektowych). W artykule została pokazana możliwość stworzenia zadań kształcących różne kompetencje, jakimi muszą wykazywać się specjaliści w zakresie e-learningu, potwierdzona przez osiągnięcia edukacyjne 94 studentów uczących się w pełnym i niepełnym wy-miarze. Zostały przeanalizowane umiejętności miękkie zdobyte przez studentów (elastyczność, praca zespołowa, zdolności przywódcze, kompetencje społeczne i towarzyskie, kreatywność).

Konferencje i publikacje na temat e-learningu mają najdłuższą tradycję na Zachodzie, gdzie ukie-runkowane są na wdrażanie profesjonalnych rozwiązań do biznesu i administracji. W Azji wdrażanie nauczania na odległość powiązane jest z rozwojem społecznym i globalną ekspansją narodowych biznesów w ramach rządowych strategii. W Ameryce Łacińskiej i Afryce e-learning stał się narzędziem wyrównywania edukacyjnych szans i budowania pokoju. W krajach postkomunistycznych ośrodki akademickie nie współpracują z administracją i biznesem, który wprowadza konkurencyjne, bardziej atrakcyjne szkolenia. Ich algorytmizacja skutkuje niewystarczającym rozwojem samodzielności, wyobraźni i empatii pracowników.

Niniejszy artykuł skupia się na zagadnieniach związanych z kształceniem na odległość w szkol-nictwie wyższym. Analizuje on i porównuje rozwój kształcenia na odległość i jego warunki w różnych krajach oraz opisuje istotne różnice napotkane w poszczególnych krajach. Można dostrzec różne formy implementacji kształcenia na odległość. Rozbieżności w podejściu do tej formy kształcenia spowodowane są aspektami kulturowymi, tradycją nauczania na odległość, rozwojem technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz normami prawnymi dotyczącymi edukacji. Istnieje wiele modeli organizacyjnych dla kształcenia na odległość. Pewien model może dominować w jednym kraju, a w innym może występować wiele różnych modeli.

Niniejszy artykuł podsumowuje dwuletnie doświadczenie wynikające z wprowadzenia formuły hybrydowej dla nauczania przedmiotu techniki komputerowe na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Autorskie materiały edukacyjne składające się z wideoklipów, instrukcji tekstowych i graficznych oraz linków do zasobów online zostały umieszczone na uczelnianej platformie e-learn-ingowej. W artykule zostały omówione ograniczenia technologiczne związane z tworzeniem e-mate-riałów i udostępnieniem ich na platformie Moodle, a także wyzwania dydaktyczne, takie jak ocena umiejętności studentów i komunikacja w czasie rzeczywistym.

W artykule poruszono kwestię regulacji prawnych towarzyszących wykorzystywaniu systemu do zarzadzania kursami na ukraińskich uniwersytetach. Wskazano na typy elektronicznych zaso-bów edukacyjnych, które mogą być używane w kształceniu na odległość, i podano ich definicje. Przedstawiono platformę Moodle jako przykład efektywnego systemu do zarzadzania kursami. W szczególności zwrócono uwagę na role przyjmowane przez użytkowników tej platformy oraz przedstawiono ich listę. Zaproponowano ogólną strukturę kursu e-learningowego, który może zostać wdrożony przez instytucje edukacyjne.

Artykuł analizuje powiązania między kompetencjami nauczycieli a specyfiką wykorzystania na-rzędzi ICT w działalności zawodowej. Badanie przeprowadzono w ramach projektu IRNet z udziałem dwóch uczelni – Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego Rosji im. A.I. Herzena i Uniwersytetu Extremadura w Hiszpanii. Wyniki zawierają przegląd intensywności korzystania z różnych narzędzi ICT w obu krajach. Ogólnie nauczyciele wykorzystują możliwości treści elektronicznych do stymulo-wania motywacji uczniów. Korzystają z technologii informacyjno-komunikacyjnych dla zwiększenia produktywności i wykorzystują technologię chmury w celu wspierania pracy zespołowej studentów. Nauczyciele hiszpańscy aktywniej korzystają z niektórych narzędzi ICT. Bardziej intensywnie stosują LMS wraz z własnymi wykładami i zasobami elektronicznymi w językach obcych. Fora dyskusyjne i wykłady online intensywnie wspierają interakcję uczniów. W rozwiązywaniu problemów zwią-zanych z zarządzaniem najbardziej popularne są organizacja elektroniczna, kategorie kryterialne i kwestionariusze online. Zasoby elektroniczne, z których korzystają nauczyciele, w dużej mierze wyjaśniają ich preferencje komunikacyjne, sposoby zarządzania uczeniem się i przyczyniają się do aktywności poznawczej uczniów. Podobnie jak w przypadku aktywnego korzystania z LMS, system elektroniczny zachęca do korzystania z dostępnych środków interakcji (na przykład forów, wykładów online) oraz z odpowiednich możliwości zarządzania (np. elektronicznej organizacji, kwestionariuszy online itp.). Wyniki badań pozwoliły zidentyfikować obszary problemowe w rozwoju kompetencji nauczycieli ICT.

Technologie informatyczne (technologie ICT) mogą pomóc w rozwiązaniu problemu związa-nego z kształtowaniem kompetencji matematycznych u uczniów i są wykorzystywane w procesie nauczania matematyki. Pierwsza część niniejszego artykułu przedstawia teoretyczne tło tej tematyki, m.in. opis kompetencji matematycznych i ich identyfikację w szkole ponadgimnazjalnej w Polsce, taksonomię Niemierki, teorię nauczania programowanego i strukturę systemu edukacji/nauczania w środowisku e-learningowym. Określa ona warunki wstępne, oczekiwane wyniki, koncepcje, cele, hipotezy i metody badawcze. Część praktyczna opisuje strukturę systemu nauczania indywidual-nego, „Matematykę z Moodle”, opartą na autorskim module MatLearn, oraz jego formę graficzną. Zaproponowane zostało narzędzie dydaktyczne – kurs e-learningowy przygotowujący uczniów do egzaminu maturalnego z matematyki i podnoszący kompetencje matematyczne uczniów. Jego celem jest podwyższenie poziomu kompetencji, w szczególności tych, które nie zostały jeszcze opanowa-ne. W celu zbudowania czynności edukacyjnych w ramach kursu wykorzystano zasady nauczania programowanego i taksonomię Niemierki.

Niniejszy artykuł opracowany przez międzynarodowy zespół autorów – badaczy z różnych dziedzin naukowych związanych z ICT, e-learningiem, pedagogiką i innymi powiązanymi z nimi dziedzinami – koncentruje się na celach i niektórych wynikach międzynarodowego projektu IRNet. W szczególności artykuł ten opisuje narzędzia badawcze, metody i pewne procedury Pakietu Robo-czego 5 (WP5) „Rozwój metodologii pilotażowej”: cele, zadania, rezultaty i realizację podróży ba-dawczych. Badacze z partnerskich uniwersytetów przeprowadzili analizę wyników WP5 w kontekście kolejnych etapów i pakietów roboczych IRNet – Międzynarodowej Sieci Badawczej.

The Distance Learning, Simulation and Communication (DLSC) conference has been a part of an official accompanying programme of the International Exhi-bition of Defence and Security Technologies and Special Information Systems at the BVV Trade Fairs since 2009. The event is biennial. DLSC 2009, DLSC 2011, DLSC 2013, and DLSC 2015 proceedings are accessible at the DLSC conference website (http://dlsc.unob.cz). They have been indexed at the Web of Science database (https://apps.webofknowledge.com/). The electronic versions of all DLSC conference printed proceedings can be downloaded, and their use is free of charge.