Artykuł analizuje fenomen Solomona Michoelsa (Solomona Wowsi, 1890–1948), wybitnego żydowskiego aktora i  reżysera. Badanie opiera się na analizie porównawczej dwóch wspomnieniowych ego-dokumentów: wspomnień jego brata bliźniaka, Chaima Wowsi oraz wspomnień filozofa – Aarona Steinberga. W  analizie zastosowano podejście biograficzne i  kulturowo-historyczne, dostosowane do specyfiki ego-dokumentów, a także analizę strukturalno-semiotyczną. Badane dwa teksty wspomnieniowe ujawniają unikalne fakty z biografii i osobowości Solomona Michoelsa, szczególnie dotyczące jego dzieciństwa i młodości. Podkreślają czynniki, które ukształtowały jego kreatywność, postrzeganie teatru, a także wkład w żydowską tradycję teatralną. Chociaż oba teksty koncentrują się na tym samym okresie biograficznym, omawiają całkowicie odmienne fakty; świadczy to o subiektywności selekcji i pracy mechanizmu pamięci. Podejście porównawcze pozwala uwzględnić specyficzną strukturę ego-dokumentów, które łączą osobiste wspomnienia i elementy „włączenia” pamięci zbiorowej.

W dziełach literackich autorzy wykorzystują różnorodne techniki literackie i językowe, aby stworzyć unikalne obrazy i przekazać głębokie znaczenia. Pod tym względem szczególną rolę odgrywają te, które nadają dziełu oryginalności i ożywiają mowę postaci. W artykule przeanalizowano cechy językowe mowy postaci w powieści Nekoda Singera Bilety w kasie. Bioautografia: głównie inkluzje obcojęzyczne i mieszanki semiotyczne (hybrydy), opisano funkcje inkluzji obcojęzycznych i omówiono modele słowotwórcze hybryd, a także wprowadzono odniesienia do kontekstu kulturowego i historycznego epoki, związane z wymienionymi aspektami językowymi.

Artykuł analizuje problematykę żydowską w powieści Ludmiły Ulickiej Zielony namiot, wyrażoną w dyskursie mitologii codzienności i w oficjalnych praktykach. Perspektywa analizy związana jest z rysunkiem na okładce książki (pierwsze wydanie powieści) jako częścią tekstu, która nadaje mitopoetycki kierunek odczytaniu powieści: autorka artykułu widzi na rysunku szałas — sukę, którą Żydzi budują z gałęzi w dni pamięci o wędrówkach i cierpieniach przeszłości. Analizie poddano semantykę tytułu powieści, powiązaną z pamięcią o traumatycznej historii sowieckiego XX wieku.

Emigracja to ogólnoświatowe i ponadczasowe zjawisko, niezależnie od jej dobrowolnego czy przymusowego charakteru. Badania nad emigracją i repatriacją stały się popularnym i szeroko omawianym tematem, ponieważ można te zjawiska rozpratrywać wielu dziedzin nauki, takich jak historia, kulturoznawstwo, literaturoznastwo, lingwistyka, religioznastwo, socjologia, politologia czy nawet badań z dziedziny pedagogiki. W artykule Zinowij Zinik — apsekt kulturowy emigracji w powieści „Grzybowstąpienie” poruszony jest fragment twórczości pisarza emigracyjnego Zinowija Zinika w dziedzinie literaturoznastwa z nawiązaniem do kulturologicznego zainteresowania twórcy. Niniejszy artukuł został poświęcony przedstawieniu sylwetki Zinowija Zinika, omówieniu jednej z najpopularniejszych powieści autora — Grzybowstąpienie, zawierającej problematykę barier kulturowych przedstawicieli dwóch różnch kultur. Poruszony zostaje także temat emigracji jako źródła koncepcji literackich omawianego autora.

Obiekt analizy stanowią tu wybrane z tekstu Babela zdania i połączenia wyrazowe, w których zawarte są odniesienia do tematyki żydowskiej w kontekście egzystencji Żydów na tle grabieży, działań wojennych w okresie wojny domowej na początku lat 20-ych XX wieku. Omawiane wydarzenia rozgrywają się na terytorium wschodniej Polski oraz zachodniej Ukrainy. Pojawienie się przedstawicieli lokalnego środowiska żydowskiego, ich wygląd zewnętrzny, zajęcia, odzież, zachowanie, jak również stosunek otoczenia do nich, wzajemne relacje wewnątrz rodziny i wspólnoty oraz pomiędzy wspólnotami są tu obiektem stopniowej klasyfikacji semantycznej. Autor wydziela grupy i podgrupy, których ilustratywny opis i charakterystyka pozwalają zauważyć i zrozumieć nie tylko zachodzące wydarzenia, lecz także to, czym jest przedstawiony w utworze Babela świat żydowskiej egzystencji. Skutkiem takiego podejścia jest semantyczny, oparty na wyróżnianych cechach opis tego, co składa się na żydowskie właściwości i żydowską specyfikę zarówno w odniesieniu do opisanego w tekście utworu czasu i przestrzeni, jak i w szerszej perspektywie.

W październiku 1892 roku Simon Dubnow, przedstawiciel ruchu Haskali, opublikował na łamach „Woschodu”, liberalnego żydowskiego miesięcznika wydawanego w Odessie, gdzie pełnił funkcję dziennikarza i  redaktora literackiego, list otwarty. Adresatami listu byli zarówno maskilim (intelektualiści), jak i  mitnagdim (tradycjonaliści) ówczesnej społeczności żydowskiej. Dubnow zaapelował do nich o podjęcie wspólnego wysiłku na rzecz opracowania historii Żydów rosyjskich, uznając ją za odrębną i wartościową dziedzinę badań, niezależną od ogólnej historii światowego żydostwa. Odpowiedzi na list Dubnowa, stanowiące świadectwo procesu kształtowania się nowej historiografii, zostały zgromadzone w  archiwum „The Simon Dubnow Papers, 1632–1938”, będącym częścią cyfrowych zbiorów Edward Blank YIVO Vilna Online Collections. W ramach zespołu akt 87 odnaleziono niedawno dziesięć teczek zawierających korespondencję z żydowskich ośrodków miejskich, rozciągających się na obszarze od Białegostoku po Kiszyniów. Teczki te dokumentują reakcje społeczności z Białegostoku, Homla, Lipowca, Lublina, Łucka, Międzyboża, Mohylewa Podolskiego, Ostroga i Stepana oraz Kiszyniowa. Niniejszy artykuł analizuje inskrypcje zawarte w tych listach, koncentrując się na odpowiedzi na następujące pytania badawcze: Jakie kryteria kierowały osobami dokonującymi transkrypcji epitafiów dla Dubnowa przy wyborze konkretnych inskrypcji? Jaką wartość dla żydowskiej historiografii, zarówno ówczesnej, jak i współczesnej, posiadają te dokumenty nagrobne?

The book by L.N. Mazour and O.V. Gorbachev, Soviet Films about the Village: Attempts at Historical Interpretation of Visual Imagery depicts a detailed picture of Soviet Films dealing with the village life in the Soviet Union. The authors present Soviet village films as a historical document and a tool used by the Soviet authorities to influence the rural audience, and educate it. However, Soviet village films were far from constituting a trustworthy historical document, as they ignored central and global events that occurred in the Soviet Union during the extended decades of its creation. The authors of the book present an unreliable picture of Soviet rural existence.

.