Vlastní jména v prózách Cirila Kosmače při překladu ze slovinštiny do češtiny / Nazwy własne w prozie Cirila Kosmača w przekładzie z języka słoweńskiego na język czeski <i>(tłum. Marta Buczek)</i>
Abstrakt
Proper names in the prose written by Ciril Kosmač with regard to their translation from Slovenian into Czech
Kosmač’s best prosaic works Spring Day, Tantadruj and Ballade on a Trumpet and a Cloud contain a great number of proper names, in particular, real toponyms from the South‑West of Slovenia, anthroponyms used in the village environment in the 1st half of the 20th century, and nicknames. Based on the analysis of the original texts and Benhart’s translation, we state that, when translating proper names, the translator used mostly transcription (loanwords), less frequently substitution, mainly for hypocorisms, and literal translation for nicknames. This approach maintains, even emphasizes, the atmosphere and color of the Slovenian environment, however, it also deprives readers of the organic elements of the original works.
Key words: proper names, translation, Ciril Kosmač, František Benhart, Slovenian literature
Bibliografia
Literatura przedmiotu
Glušič H.: Pripovedna proza Cirila Kosmača. Ljubljana, Slovenska matica, 1975.
Hála J.: Jak vznikaly na vesnicích názvy „po chalupách“? „Zpravodaj Místopisné komise ČSAV” 1969, rocz. 10, nr 2, s. 205—208.
Hausenblas K.: Vlastní jména v umělecké literatuře. In: Od tvaru k smyslu textu. Red. A. Macurová, P. Mareš. Praha, Filozofická fakulta Univerzity Karlovy, 1996.
Hlubinková Z.: Jména po chalupě v českých nářečích. In: Lexika slovenskej onymie. Red. J. Hladký, I. Valentová. Bratislava, Slovenská akadémia ved, 2010.
Hlubinková Z.: Poznámka k tzv. živým jménům v českých nářečích. „Acta onomastica” 2008, č. 49, s. 131—134.
Hodrová D.: Jméno postavy v románu. In: D. Hodrová: …na okraji chaosu… Poetika literárního díla 20. století. Praha, Torst, 2001, s. 599—619.
Holý J.: Funkce jmen postav v dílech Karla Čapka a Vladislava Vančury. „Česká literatura” 1984, č. 5, s. 459—476.
Karlík P. et al.: Encyklopedický slovník češtiny. Praha, Nakladatelství Lidové noviny, 2002.
Keber J.: Leksikon imen. Onomastični kompendij. Celje, Celjska Mohorjeva družba, Društvo Mohorjeva družba, 2008.
Knappová M.: Funkce vlastních jmen v literárních textech. In: Zborník Acta Facultatis Paedagogicae Universitatis Šafarikanae. „Slavistica”. 28. Zv. 3. Red. M. Bl ich a. Banská Bystrica, Univerzita J.P. Šafárika, 1992, s. 12—16.
Kudělka V.: Sociální realismus a jeho dědictví ve slovinské literatuře. In: Sborník prací Filosofické fakulty brněnské univerzity. Brno 1973, č. 22, s. 229—241.
Levý J.: Umění překladu. Vyd. 1. Praha, Československý spisovatel, 1963.
Macurová A.: Poznámky k vlastním jménům v překladu. „Onomastický zpravodaj ČSAV” 1985, rocz. XXVI, č. 4—5, s. 432—439.
Nová J.: Nářečí ve vybraných obcích na jihovýchodním Plzeňsku [Nepublikovaná diplomová práce]. Brno, Masarykova univerzita, Filozofická fakulta, 2009.
Paternu B.: O pisatelju in njegovem delu. In: C. Kosmač: Pomladni dan. Ljubljana, Mladinska knjiga, 1996.
Zadravec F. et al.: Slovenska književnost III. Ljubljana, DZS, 2001.
Literatura podmiotu
Kosmač C.: Pomladni dan. Ljubljana, Cankarjeva založba, 1964.
Kosmač C.: Balada o trobenti in oblaku. Ljubljana, Mladinska knjiga, 1968.
Kosmač C.: Tantadruj a tři blázni. Přel. F. Benhart. Praha, Mladá fronta, 1970.
Kosmač C.: Tantadruj. In: C. Kosmač: Sreča in lepota. Ljubljana, Partizanska knjiga, 1973.
Kosmač C.: Jarní den. Přel. F. Benhart. Praha, Práce, 1977.
Univerza v Ljubljani, Filozofska fakulteta, Oddelek za slavistiko
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
