ZASADY ETYCZNE

Zasady etyczne obowiązujące w czasopiśmie naukowym „Przekłady Literatur Słowiańskich”

Zasady dotyczące Autorów

Wszyscy Autorzy artykułu powinni zostać wymienieni i powinno się określić ich udział (jeśli to możliwe wyrażony procentowo) w powstaniu tekstu (dotyczy to również tłumaczy artykułów).

Autor publikacji powinien w niej zawrzeć informację o wszystkich podmiotach, które przyczyniły się do powstania publikacji (w formie wkładu merytorycznego, rzeczowego czy finansowego etc.).

Wszyscy Autorzy muszą uczestniczyć w procedurze recenzowania. Autor wypełnia dwa oświadczenia. W pierwszym ustosunkowuje się do recenzji i oświadcza, czy uwzględnia sugestie zawarte w recenzji. Jeśli nie uwzględnia uwag i sugestii recenzenta, musi uzasadnić swoją decyzję. W drugim oświadczeniu zaznacza, czy artykuł jest jego dziełem oryginalnym, czy już wcześniej ukazał się drukiem, czy wykorzystany materiał ilustracyjny jest jego dziełem (załączniki oświadczeń dostępne pod adresem http://www.pls.us.edu.pl/dokumenty-dla-autorow/).

Autor jest zobowiązany do usunięcia wszystkich błędów, uwzględnienia uwag recenzentów, jeśli je zaakceptował. Jeśli zmiany są zbyt duże, redakcja może przesłać tekst do powtórnej recenzji.

Czasopismo nie publikuje już opublikowanych tekstów. Dopuszcza się możliwość opublikowania już opublikowanego tekstu w dwóch przypadkach: gdy jest to pierwsze jego tłumaczenie na język obcy oraz gdy już opublikowany tekst jest kluczowy dla tematu numeru.

Jeśli Autor zauważy istotne błędy w swojej publikacji, powinien jak najszybciej powiadomić Redaktora Naczelnego. Redakcja czasopisma wraz z wydawcą oraz w porozumieniu z autorem co do sposobu realizacji dołożą wszelkich starań, aby te błędy usunąć.

Autor powinien unikać wszelkich przejawów konfliktu interesów (w przypadku problematyki, jaką zajmują się „Przekłady Literatur Słowiańskich”, przykładem konfliktu interesów może być negatywna lub pozytywna ocena poszczególnych osób lub instytucji – z którymi Autora łączy zależność służbowa, bliskie stosunki osobiste, stosunki pokrewieństwa etc. – w zakresie ich działalności w dziedzinie przekładów).

Zasady dotyczące Recenzentów

Do oceny każdego artykułu powołuje się, co najmniej, dwóch niezależnych recenzentów polskich i/lub zagranicznych spoza redakcji, spoza ośrodka wydającego publikację oraz spoza ośrodka, z którego pochodzi Autor. Są to specjaliści w zakresie prezentowanej tematyki. Recenzje realizują model tzw. double-blind review proces, czyli są anonimowe, tzn. recenzenci i autorzy nie znają swych nazwisk.  Recenzja powinna zawierać ocenę proponowanego tomu i jego wkład badawczy w zakresie podjętej tematyki oraz ocenę poszczególnych artykułów według wzoru, czyli formularza recenzyjnego zamieszczonego na stronie internetowej czasopisma „Przekłady Literatur Słowiańskich”  http://www.pls.us.edu.pl/formularz-recenzyjny/.

Jeśli Recenzent zauważy możliwość zaistnienia konfliktu interesów między Nim a Autorem (np. zależność służbowa, bliskie stosunki osobiste, stosunki pokrewieństwa) lub problemem poruszanym w pracy (w przypadku problematyki, jaką zajmują się „Przekłady Literatur Słowiańskich” może to być pozytywna lub negatywna ocena poszczególnych osób lub instytucji – z którymi Recenzent lub Autor jest związany – w zakresie ich działalności w dziedzinie przekładów) jest zobowiązany do poinformowania o tym fakcie Redaktora Naczelnego.

Obiektywizm Recenzentów

Redaktor upewnia się, że wszystkie osądy i ustalenia w procesie recenzowania są obiektywne. Recenzenci unikają osobistych uprzedzeń. Osobista krytyka autora jest niewłaściwa. Recenzenci powinni jasno wyrazić swoje poglądy, popierając je argumentami.

Recenzenci wskazują odpowiednie opublikowane prace, które nie zostały zacytowane. Świadomi potencjalnych problemów etycznych w pracy zwracają na nie uwagę Redaktora, w tym na wszelkie istotne podobieństwa lub pokrywanie się stwierdzeń lub badań między rozpatrywanym artykułem a jakimkolwiek innym opublikowanym dokumentem, o którym Recenzenci posiadają osobistą wiedzę. Każdemu stwierdzeniu, które zostało wcześniej ogłoszone drukiem, powinno towarzyszyć odpowiednie cytowanie. Redaktor ściśle przestrzega tych zasad.

Recenzowane artykuły – poufność przed ich publikacją

Recenzowane artykuły są traktowane jako dokumenty poufne. Recenzentom nie wolno udostępniać recenzji ani informacji o danym artykule oraz bezpośrednio kontaktować się z autorami. Redaktor zapewnia zachowanie poufności.

Recenzenci maja maksymalnie 60 dni na zrecenzowanie artykułu. Otrzymują honorarium liczone według arkuszy zgodnie ze stawkami obowiązującymi w Wydawnictwie Uniwersytetu Śląskiego.

Szczegółowa procedura recenzowania dostępna jest pod adresem: http://www.pls.us.edu.pl/procedura-recenzowania/

Zasady dotyczące redakcji

Redakcja dba o jakość merytoryczną artykułów. Przed wysłaniem artykułu do recenzji zapoznaje się z nim i w razie zauważenia istotnych braków, mankamentów tekstu, zwraca się do autora z prośbą o uzupełnienie i poprawę tekstu. Redakcja nie przesyła do recenzji tekstów, które jej zdaniem nie spełniają wymogów i kryteriów, jakie powinien spełniać artykuł naukowy.

Redakcja dokłada wszelkich starań, aby zapobiegać zjawiskom typu plagiat, ghostwriting oraz guest authorship.

W przypadku gdy Redaktor jest autorem artykułu, jego rola zostaje przejęta przez Redaktora aktualnego numeru czasopisma.

Ostateczną decyzję w sprawie druku lub odrzucenia artykułu podejmuje Redaktor Naczelny po konsultacji z Redaktorem Tematycznym/Naukowym i/lub Członkami Rady Programowej.

Redakcja czasopisma zachowuje poufność informacji uzyskanych na każdym etapie procesu publikacji poza tymi, które znalazły się w napisanym przez Autora i opublikowanym w czasopiśmie tekście.

Redakcja przy wyborze recenzentów w sposób szczególny dba o to, by uniknąć wystąpienia konfliktu interesów między Autorem i Recenzentem (np. zależność służbowa, bliskie stosunki osobiste, stosunki pokrewieństwa etc.).

POSTĘPOWANIE REDAKCJI CZASOPISMA W PRZYPADKU PODEJRZENIA O PLAGIAT

Plagiat – definicja

Z plagiatem mamy do czynienia, gdy jeden autor używa innego dzieła (zazwyczaj dzieła innego autora) bez pozwolenia, akceptacji lub potwierdzenia. Plagiat przybiera różne formy, od dosłownego kopiowania do parafrazowania innego dzieła.

Rodzaje plagiatu

Kopiowanie dosłowne

Kopiowanie dosłowne polega na powieleniu słowo w słowo, w całości lub w części, bez pozwolenia i potwierdzenia oryginalnego źródła. Kopiowanie dosłowne jest oczywistym plagiatem i jest łatwe do wykrycia poprzez porównanie danych artykułów.

Kopiowanie jakościowe

Kopiowanie jakościowe polega na reprodukowaniu znacznej części dzieła, bez pozwolenia i potwierdzenia oryginalnego źródła. Przy określaniu, co jest „istotne”, istotna jest zarówno ilość, jak i jakość skopiowanej treści. Jakość odnosi się do względnej wartości kopiowanego tekstu, proporcjonalnie do pracy jako całości. Tam, gdzie powielono istotę utworu, nawet jeśli stanowi on tylko niewielką część pierwotnej pracy, mogło dojść do plagiatu. Oprócz oceny ilości i jakości kopiowanej treści, rozważamy następujące pytanie: Czy autor skorzystał na umiejętnościach i osądzie oryginalnego autora? Stopień, w jakim odpowiedź na to pytanie brzmi „tak”, wskaże, czy miało miejsce zasadnicze kopiowanie.

Parafrazowanie

Kopiowanie może odbywać się bez odwzorowania dokładnych słów użytych w oryginalnym utworze, tj. bez dosłownego lub znaczącego kopiowania. Ten typ kopiowania jest znany jako parafraza.

Aby ustalić, czy doszło do niedopuszczalnej parafrazy, stosowany jest test podobny jak dla kopiowania: należy ocenić ilość i jakość kopiowanej treści, a także fakt, czy drugi autor skorzystał na umiejętnościach i osądzie pierwszego autora. Jeżeli wydaje się jasne, na zasadzie prawdopodobieństwa, że drugi autor podjął bez pozwolenia lub uznania całość lub znaczną część pierwotnej pracy i wykorzystał ją do stworzenia drugiego dzieła, choć wyrażonego innymi słowami, to takie użycie również zaliczane jest jako plagiat.

Polityka redakcji czasopisma związana z problemem plagiatu

Działanie w przypadku podejrzenia plagiatu lub otrzymania od recenzenta informacji o podejrzeniu plagiatu w zgłoszonym do druku artykule

Jeśli redakcja podejrzewa plagiat lub jeśli recenzent poinformuje redakcję o podejrzeniu plagiatu względem artykułu zgłoszonego do druku, uruchomiona zostaje procedura anty-plagiatowa, której przebieg opiera się na następujących działaniach:

–          Redaktor, podejrzewając lub otrzymując informację od recenzenta o podejrzeniu plagiatu względem artykułu zgłoszonego do druku; podejmuje działania proceduralne, informując o nich recenzenta;

–          Redaktor gromadzi pełną dokumentację z materiałem dowodowym, jeżeli nie została dostarczona wcześniej;

–          Redaktor sprawdza stopień pokrycia powtórzeń, używając programu anty-plagiatowego, jak również zasady prostego porównania odpowiednich (dwóch) tekstów lub przemyślanej analizy w przypadku parafrazowania lub autoplagiatu;

–          Redaktor, stwierdzając znaczny zakres powtórzeń (tj. nieprzypisane użycie dużych fragmentów tekstu przedstawionych tak, jakby były plagiatora i/lub użycie fragmentów tekstu opartych na tych samych danych z identycznymi lub bardzo podobnymi wynikami i/lub dowody, że autor usiłował ukryć zduplikowanie, np. poprzez zmianę tytułu lub kolejności autorów lub poprzez brak cytowania poprzednich prac), kontaktuje się z autorem korespondencyjnie, załączając podpisany dokument „oświadczenia autora” stwierdzający oryginalność/autorstwo własne oraz dokumentację dotyczącą stwierdzenia plagiatu.

Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z zadowalającym wyjaśnieniem (wskazując np. niezamierzony błąd, niejasne instrukcje czasopisma, uzasadnioną publikację), redaktor kontaktuje się z autorem (w miarę możliwości z innymi autorami) oraz recenzentami, wyjaśniając stanowisko czasopisma i przedstawiając oczekiwane przyszłe zachowanie w takich przypadkach;

Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z niezadowalającym wyjaśnieniem lub przyznaniem się do winy, redaktor kontaktuje się z autorem, recenzentami, w miarę możliwości z innymi autorami, informując o sytuacji plagiatu i odrzuceniu rękopisu, wyjaśniając stanowisko czasopisma w takich przypadkach i przedstawiając oczekiwane zachowania; redaktor może rozważyć poinformowanie przełożonych autora i/lub osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora.

o   W przypadku braku odpowiedzi autora, redaktor kontaktuje się ze wszystkimi autorami, recenzentami, przełożonym autora i/lub osobami odpowiedzialnymi za zarządzanie badaniami w instytucji autora, a także czytelnikami czasopisma na łamach czasopisma, informując o sytuacji plagiatu i odrzuceniu rękopisu, wyjaśniając stanowisko czasopisma w takich przypadkach i przedstawiając oczekiwane zachowania. W przypadku braku odpowiedzi ze strony instytucji autora redaktor kontaktuje się z instytucją co 3-6 miesięcy. Jeśli nadal nie ma odpowiedzi, redaktor rozważa skontaktowanie się z innymi organami w kraju.

–          Redaktor, stwierdzając niewielki zakres powtórzeń albo pokrywanie się (np. metod), kontaktuje się z autorem w neutralnym tonie, wyrażając rozczarowanie, wyjaśniając stanowisko czasopisma, informując o konieczności odwołania się do oryginału, wstawienia brakującego odsyłacza/odsyłaczy do oryginalnej pracy i/lub o konieczności usunięcia zduplikowanego materiału. Następnie redaktor kontynuuje proces recenzowania, informując recenzenta o wyniku lub o podjętych działaniach.

–          Redaktor, stwierdzając brak znaczącego pokrycia/powtórzenia, informuje recenzentów o swojej decyzji kontynuowania procesu recenzowania

 Działanie w przypadku stwierdzenia plagiatu lub otrzymania od czytelnika zgłoszenia podejrzenia plagiatu w artykule opublikowanym

Jeśli redakcja podejrzewa plagiat lub jeśli czytelnik poinformuje redakcję o podejrzeniu plagiatu względem artykułu opublikowanego, uruchomiona zostaje procedura anty-plagiatowa, której przebieg opiera się na następujących działaniach:

–          Redaktor, podejrzewając lub otrzymując informację od czytelnika o podejrzeniu plagiatu względem artykułu opublikowanego, podejmuje działania proceduralne, listownie informując o nich czytelnika;

–          Redaktor gromadzi pełną dokumentację z materiałem dowodowym, jeżeli nie została dostarczona wcześniej;

–          Redaktor sprawdza stopień pokrycia powtórzeń, używając programu anty-plagiatowego, jak również zasady prostego porównania odpowiednich (dwóch) tekstów lub przemyślanej analizy w przypadku parafrazowania lub autoplagiatu;

–          Redaktor, stwierdzając znaczny zakres powtórzeń (tj. nieprzypisane użycie dużych fragmentów tekstu przedstawionych tak, jakby były plagiatora i/lub użycie fragmentów tekstu opartych na tych samych danych z identycznymi lub bardzo podobnymi wynikami i/lub dowody, że autor usiłował ukryć zduplikowanie, np. poprzez zmianę tytułu lub kolejności autorów lub poprzez brak cytowania poprzednich prac), kontaktuje się z autorem korespondencyjnie, załączając podpisany dokument „oświadczenia autora” stwierdzający oryginalność/autorstwo własne oraz dokumentację dotyczącą stwierdzenia plagiatu.

o   Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z zadowalającym wyjaśnieniem (wskazując niezamierzony błąd, niejasne instrukcje czasopisma, uzasadnioną publikację), redaktor rozważa opublikowanie oświadczenia o powtórzeniu publikacji lub jej wycofaniu; kontaktuje się z autorem (w miarę możliwości z innymi autorami) oraz czytelnikiem, informując o podjętych działaniach, wyjaśniając stanowisko czasopisma i przedstawiając oczekiwane przyszłe zachowanie w takich przypadkach.

o   Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z niezadowalającym wyjaśnieniem lub przyznaniem się do winy, redaktor rozważa opublikowanie oświadczenia o powtórzeniu publikacji lub jej wycofaniu; kontaktuje się z autorem, recenzentami, w miarę możliwości z innymi autorami, czytelnikiem, informując o sytuacji plagiatu i powtórzeniu publikacji lub jej wycofaniu, a także wyjaśniając stanowisko czasopisma w takich przypadkach i przedstawiając oczekiwane zachowania; redaktor rozważa poinformowanie przełożonych autora i/lub osobę odpowiedzialną za nadzór nad badaniami, jak również czytelników na łamach czasopisma.

o   W przypadku braku odpowiedzi autora, redaktor kontaktuje się ze wszystkimi autorami, recenzentami, przełożonym autora i/lub osobami odpowiedzialnymi za zarządzanie badaniami w instytucji autora, informując o sytuacji plagiatu i wycofaniu publikacji, a także wyjaśniając stanowisko czasopisma i przedstawiając oczekiwane przyszłe zachowanie w takich przypadkach. W przypadku braku odpowiedzi ze strony instytucji autora redaktor kontaktuje się z instytucją co 3-6 miesięcy. Jeśli nadal nie ma odpowiedzi, redaktor rozważa opublikowanie oświadczenia o wycofaniu publikacji oraz skontaktowanie się z innymi organami w kraju.

–          Redaktor, stwierdzając niewielki zakres powtórzeń albo pokrywanie się (np. metod), kontaktuje się z autorem w neutralnym tonie/wyraża rozczarowanie/wyjaśnia stanowisko czasopisma; redaktor poddaje pod dyskusję opublikowanie korekty zawierającej odsyłacze do oryginalnego tekstu, jeśli zostały pominięte. Gdy redaktor ma powód sądzić, że zaniedbanie polegające na braku odsyłacza do wcześniejszego tekstu(ów) było umyślne, rozważa poinformowanie przełożonych autora i/lub osobę odpowiedzialną za nadzór nad badaniami. Redaktor informuje czytelnika (i plagiatowanego autora (ów)) o wyniku lub o podjętych działaniach.

–          Redaktor, stwierdzając brak znaczącego pokrycia/powtórzenia, informuje o tym czytelnika oraz o swojej decyzji pozostawienia publikacji bez zmian.

Redaktor może włączyć w procedurę anty-plagiatową recenzentów, członków rady redakcyjnej lub ekspertów z danej dziedziny (anonimowo w odniesieniu do strony skarżącej i, jeśli to możliwe, w odniesieniu do tożsamości autorów skarżących), stosując standardowe procedury wzajemnej oceny ( zwłaszcza jeśli zarzut jest bardziej złożoną formą plagiatu).

POSTĘPOWANIE REDAKCJI CZASOPISMA W PRZYPADKU PODEJRZENIA O GHOST AUTHORSHIP, GUEST LUB GIFT AUTHORSHIP

ghost authorship, guest lub gift authorship – definicja

Ghost authorship polega na tym, że jako (współ)autor publikacji nie jest wymieniona osoba, której wkład pracy w prowadzenie badań, powstanie artykułu etc. uzasadniałby wymienienie jej jako jednego z autorów publikacji.

Guest lub gift authorship polega na tym, że jako (współ)autor publikacji zostaje wymieniona osoba, której wkład pracy w prowadzenie badań, powstanie artykułu etc. nie uzasadnia wymienienia jej  jako jednego z autorów publikacji.

Polityka redakcji czasopisma związana z problemem zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship

Działanie w przypadku podejrzenia zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship lub otrzymania od recenzenta informacji o takim podejrzeniu w zgłoszonym do druku artykule

Jeśli redakcja podejrzewa wystąpienie zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship lub jeśli recenzent poinformuje redakcję o takim podejrzeniu względem artykułu zgłoszonego do druku, uruchomiona zostaje określona procedura, której przebieg opiera się na następujących działaniach:

  • Redaktor, podejrzewając lub otrzymując informację od recenzenta o podejrzeniu zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship względem artykułu zgłoszonego do druku; podejmuje działania proceduralne, informując o nich recenzenta;
  • Redaktor gromadzi pełną dokumentację z materiałem dowodowym, jeżeli nie została dostarczona wcześniej;
  • Redaktor zwraca się do autora z prośbą o wyjaśnienia;

o   Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z zadowalającym wyjaśnieniem, redaktor kontaktuje się z niewymienionym lub bezpodstawnie wymienionym autorem,  oraz recenzentami, wyjaśniając stanowisko czasopisma i przedstawiając oczekiwane przyszłe zachowanie w takich przypadkach. Wspomniani autorzy muszą zostać albo usunięci z, albo dodani do listy autorów (w drugim przypadku wypełniają odpowiednie oświadczenia znajdujące się w sekcji dla autorów.

o   Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z niezadowalającym wyjaśnieniem, redaktor kontaktuje się z niewymienionym lub bezpodstawnie wymienionym autorem, recenzentami, w miarę możliwości z innymi autorami, informując o sytuacji zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship i odrzuceniu rękopisu, wyjaśniając stanowisko czasopisma w takich przypadkach i przedstawiając oczekiwane zachowania; redaktor może rozważyć poinformowanie przełożonych autora i/lub osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora.

o   W przypadku braku odpowiedzi autora, redaktor kontaktuje się ze wszystkimi autorami, recenzentami, przełożonym autora i/lub osobami odpowiedzialnymi za zarządzanie badaniami w instytucji autora, informując o sytuacji zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship i odrzuceniu rękopisu, wyjaśniając stanowisko czasopisma w takich przypadkach i przedstawiając oczekiwane zachowania. W przypadku braku odpowiedzi ze strony instytucji autora redaktor kontaktuje się z instytucją co 3-6 miesięcy. Jeśli nadal nie ma odpowiedzi, redaktor rozważa skontaktowanie się z innymi organami w kraju.

Działanie w przypadku stwierdzenia zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship lub otrzymania od czytelnika zgłoszenia o takim podejrzeniu w artykule opublikowanym

Jeśli redakcja podejrzewa zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship lub jeśli czytelnik poinformuje redakcję o takim podejrzeniu względem artykułu opublikowanego, uruchomiona zostaje procedura, której przebieg opiera się na następujących działaniach:

  • Redaktor, podejrzewając lub otrzymując informację od czytelnika o podejrzeniu zjawiska ghost authorship, guest lub gift authorship względem artykułu opublikowanego, podejmuje działania proceduralne, listownie informując o nich czytelnika;
  • Redaktor gromadzi pełną dokumentację z materiałem dowodowym, jeżeli nie została dostarczona wcześniej;
  • Redaktor zwraca się do autora z prośbą o wyjaśnienia;

o   Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z zadowalającym wyjaśnieniem, redaktor dodaje – na podstawie pisemnej zgody autorów – niewymienionego autora lub usuwa/zamieszcza podziękowania odpowiadające wkładowi pracy w badania i powstanie artykułu dla bezpodstawnie wymienionego autora. Redaktor kontaktuje się z autorem, z niewymienionym lub bezpodstawnie wymienionym autorem, oraz czytelnikiem, informując o podjętych działaniach, wyjaśniając stanowisko czasopisma i przedstawiając oczekiwane przyszłe zachowanie w takich przypadkach.

o   Jeżeli autor udzieli odpowiedzi z niezadowalającym wyjaśnieniem, redaktor rozważa wycofanie publikacji; kontaktuje się z niewymienionym autorem, recenzentami, bezpodstawnie wymienionymi autorami, czytelnikiem, informując o sytuacji, nadal starając się uzyskać więcej informacji od autorów, a także wyjaśniając stanowisko czasopisma w takich przypadkach i przedstawiając oczekiwane zachowania; redaktor rozważa poinformowanie przełożonych autora i/lub osobę odpowiedzialną za nadzór nad badaniami, jak również czytelników na łamach czasopisma.

o   W przypadku braku odpowiedzi autora, redaktor kontaktuje się z niewymienionym autorem, recenzentami, bezpodstawnie wymienionymi autorami, przełożonym autora i/lub osobami odpowiedzialnymi za zarządzanie badaniami w instytucji autora, informując o sytuacji, a także wyjaśniając stanowisko czasopisma i przedstawiając oczekiwane przyszłe zachowanie w takich przypadkach. W przypadku braku odpowiedzi ze strony instytucji autora redaktor kontaktuje się z instytucją co 3-6 miesięcy. Jeśli nadal nie ma odpowiedzi, redaktor rozważa opublikowanie oświadczenia o wycofaniu publikacji oraz skontaktowanie się z innymi organami w kraju.