O niektórych osobliwościach terminów z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego w języku rosyjskim i czeskim


Abstrakt

Artykuł skupia się na terminologii z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego – obszaru medycyny klinicznej – z punktu widzenia kontaktów językowych i tłumaczeń. Terminy specjalistyczne z zakresu balneologii, która stanowi część lecznictwa uzdrowiskowego, są w języku rosyjskim opisywane i analizowane z punktu widzenia osobliwości dotyczących ich semantyki, struktury, pochodzenia. Badane są zwłaszcza terminy z tzw. przymiotnikami analitycznymi. W artykule jest zwracana uwaga na przypadki synonimii terminologicznej, dalej są przedstawiane czeskie terminy różnych typów strukturalnych, które są ekwiwalentami rosyjskich terminów. Badanie zostało przeprowadzone na podstawie analizy konfrontacyjnej terminów balneologicznych w obu językach.


Słowa kluczowe

курортология, бальнеология, специальный перевод, специальный термин, эквивалент, синонимия терминов, сопоставление, русский язык, чешский язык.; uzdrowisko, balneologia, tłumaczenie specjalistyczne, termin specjalistyczny, tłumaczeniowy ekwiwalent tekstowy, synonimia terminów, komparacja, język rosyjski, język czeski

Bol´shaya meditsinskaya entsiklopediya. https://big_medicine.academic.ru [Большая медицинская энциклопедия. https://big_medicine.academic.ru].

Grinev-Grinevich, Sergey Viktorovich. Terminovedeniye. Moskva: Izdatel'skiy tsentr «Akademiya», 2008 [Гринев-Гриневич, Сергей Викторович. Терминоведение. Москва: Издательский центр «Академия», 2008].

Jandová, Dobroslava, Balneologie. Praha: Grada, 2009.

Kajlík, Vladimír, České lázně a lázeňství. Praha: MMR ČR, 2007.

Kesner, Jindřich, Linhartová, Veronika, Zoubková, Petra. О неизменяемом определении в русском и чешcком языках. „Новая русистика“, 2001, 1, с. 51–66.

Kobylková, Anděla. Eds. Stručný vícejazyčný lékařský slovník. Díl 1, A-N. Praha: Státní pedagogické nakladatelství, 1990.

Kobylková, Anděla, Eds. Stručný vícejazyčný lékařský slovník. Díl 2, O-Ž Praha: Státní pedagogické nakladatelství, 1991.

Lázeňská péče 2018. https://www.uzis.cz/res/f/008267/lazne2018.pdf. (20.10.2020).

Marinova, Yelena Vyacheslavovna. Vopros ob analiticheskikh prilagatel'nykh v otechestvennoy i zarubezhnoy lingvistike. «Vestnik Nizhegorodskogo universiteta im. N. I. Lobachevskogo», 2010, № 4(2), 628 [Маринова, Елена Вячеславовна. Вопрос об аналитических прилагательных в отечественной и зарубежной лингвистике. «Вестник Нижегородского университета им. Н. И. Лобачевского», 2010, № 4(2), с. 628].

Meditsinskaya entsiklopediya. https://gufo.me/dict/medical_encyclopedia [Медицинская энциклопедия. https://gufo.me/dict/medical_encyclopedia].

Müglová, Daniela. Komunikace, tlumočení, překlad, aneb, Proč spadla Babylonská věž? Přeložil Vítězslav Vilímek. Nitra: Enigma, 2013.

Nedomová, Zdeňka. Tendence k analytismu v současné ruštině (na materiálu jmenných slovních druhů). Ostrava: Ostravská univerzita v Ostravě, 2013.

Plesník, Lukáš. Typologická charakteristika tzv. analytických adjektiv (na příkladovém materiálu ruštiny, češtiny a polštiny). Ostrava: Ostravská univerzita, 2019.

Rybin, Pavel Vladimirovich. Teoriya perevoda. Moskva: Moskovskaya gosudarstvennaya yuridicheskaya akademiya, 2007, 47 [Рыбин, Павел Влидимирович. Теория перевода. Москва: Московская государственная юридическая академия, 2007, с. 47].

Schwartzhoffová, Eva, Lázeňství a wellness. Olomouc: Univerzita Palackého v Olomouci, 2016.

Špišák, Ladislav, Rušavý, Zdeněk. Klinická balneologie. Praha: Karolinum, 2010.

Tolkovyy perevodovedcheskiy slovar'. Red. L. L. Nelyubin. Moskva: Flinta; Nauka 2003 [Толковый переводоведческий словарь. Ред. Л. Л. Нелюбин. Москва: Флинта; Наука 2003, https://gufo.me/dict/translatology].

Třískala, Zdeněk, Jandová, Dobroslava. Medicína přírodních léčivých zdrojů: minerální vody. Praha: Grada, 2019.

Vedral, Jiří, Rusko-český lékařský slovník na CD. Praha: VJV, 2010.

Vokurka, Martin, Hugo, Jan. Eds. Velký lékařský slovník. Praha: Maxdorf, c2009.


Opublikowane : 2021-06-18


NedomovaZ. (2021). O niektórych osobliwościach terminów z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego w języku rosyjskim i czeskim. Przegląd Rusycystyczny, (3 (175), 185-200. https://doi.org/10.31261/pr.10276

Zdenka Nedomova  zdenka.nedomova@osu.cz
University of Ostrava  Czechia
http://orcid.org/0000-0003-1875-0021

доцент, к.ф.н., доцент Кафедры славистики Философского факультета Остравского университета.

Научные интересы автора – актуальные тенденции развития современного русского языка (проявление аналитизма и агглютинации в русском и чешском языках), функциональная стилистика, функциональная грамматика, сопоставительное русско-чешское терминоведение.

ORCID: http://orcig.org/0000-0003-1875-0021

Контакт: zdenka.nedomova@osu.cz






Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).