Prozelityczny wymiar prozy Anny Fein
Abstrakt
Twórczość Anny Fein mieści się w nurcie, który głosi powrót do korzeni kultury żydowskiej i żydowskiej tradycyjnej duchowości. Tożsamość narodową pisarka programowo łączy z identyfikacją religijną. Jej narratorki-bohaterki przemierzają drogę, którą niegdyś przeszła ona sama — budowania (odradzania się) żydowskiej samoświadomości aż do nawrócenia się na ortodoksyjny judaizm. W tej ewolucji, która stanowi fundament semantyczno-ideowej dynamiki większości utworów pisarki, ujawnia się swojego rodzaju prozelityzm Fein. Prozelityczny charakter prozy Fein jest także pochodną funkcji poznawczej, tj. wprowadzania odbiorcy świeckiego w świat społeczności ortodoksyjnej. Siłę prozelitycznego rezonansu zdecydowanie wzmacniają również, obecne w twórczości Fein, elementy autobiograficzne.
Słowa kluczowe
literatura rosyjsko-izraelska, prozelityzm, kultura żydowska, żydowska tożsamość religijna, ortodoksyjny judaizm
Bibliografia
Chrostowski, Waldemar. “Matriarchinie Izraela w tradycji żydowskiej.” Biblica et Patristica Thoruniensia 2011, no. 4: 63–94.
Chwin, Stefan. Rosiek, Stanisław. Bez autorytetu. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1981.
Cieślikowski, Sławomir, and Cieślikowska Teresa. “Sacrum i maska czyli o wypowiadaniu niewypowiedzianego.” Sacrum w literaturze. Gotfryd, Jan. Jasińska-Wojtkowska, Maria. Sawicki, Stefan (Eds.) Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1983. 65–82.
Dakowicz, Przemysław. Obcowanie. Manifesty i eseje. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2014.
Eliot T.S. “Literatura a religia.” Transl. Piasecka, Joanna. Nowa krytyka. Antologia. Krzeczkowski, Henryk (Ed.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2014. 90–105.
Fein, Anna. “Messiya dlya snezhynki.” Fein, Anna. Hroniki tretʹey avtopady. Odessa: Evrejskij Obŝinnyj Centr Migdalʹ, 2004. 47–80 [Файн, Анна. “Мессия для снежинки.” Файн, Анна. Хроники третьей автопады. Одесса: Еврейский Общинный Центр Мигдаль, 2004. 47–80].
Fein, Anna. “Mesjasz dla śnieżynki.” Transl. Michalska-Suchanek, Mirosława. Z Rosji do Izraela 2. Michalska-Suchanek, Mirosława. Lenart, Agnieszka (eds.). Katowice: Śląsk and Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, 2020. 89–111.
Fein, Anna. “Trietiakowska psycholeria.” Transl. Michalska-Suchanek, Mirosława. Z Rosji do Izraela 2. Michalska-Suchanek, Mirosława. Lenart, Agnieszka (eds.). Katowice: Śląsk and Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, 2020. 112–118.
Fein Anna. “Niebiański Safed.” Transl. Mrózek, Alicja. Iudaica Russica 2020, no. 2(5): 181–184.
Fein, Anna. Kolodec perevoploŝenij. <https://www.sunround.com/club/journals/16fain.htm> [Файн Анна. Колодец перевоплощений.] <https://www.sunround.com/club/journals/16fain.htm>].
Fein, Anna. Nahalʹnaya kvartirantka. <http://www.sunround.com/club/22/22_175_fain.htm> [Файн Анна. Нахальная квартирантка.] <http://www.sunround.com/club/22/22_175_fain.htm>].
Fein, Anna. Ostrov mificheskogo piva. <https://promegalit.ru/public/19392_anna_fajn_ostrov_mificheskogo_piva_travelog_iz_serii_pivnye_rasskazy.html> [Файн Анна. Остров мифического пива. <https://promegalit.ru/public/19392_anna_fajn_ostrov_mificheskogo_piva_travelog_iz_serii_pivnye_rasskazy.html>].
Fein, Anna. Pamyatʹ o Yule. <http://www.sunround.com/club/22/147_fain.htm> [Файн, Анна. Память о Юле. <http://www.sunround.com/club/22/147_fain.htm>].
Jasińska-Wojtkowska, Maria. “Problemy identyfikacji religijności dzieła literackiego.” Sacrum w literaturze. Gotfryd, Jan. Jasińska-Wojtkowska, Maria. Sawicki, Stefan (eds). Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego,1983. 53–64.
Jerochina, Jelena A. “Pamięć i wiedza o przeszłości jako formy bytowania świadomości historycznej.” Transl. Stryjakowska, Anna. Sensus Historiae 2013, no. 2. Vol. XI: 63–70. <http://www.sensushistoriae.epigram.eu/index.php/czasopismo/article/viewFile/139/136>.
Lejeune, Philippe. “Pakt autobiograficzny.” Transl. Labuda, Aleksander Wit. Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja 1975, no. 5(23): 31–49.
Lenart, Agnieszka. “Kultura literacka rosyjskojęzycznego Izraela. Spory wokół ‘narodowości’ literatury.” Archiwum Emigracji: Studia — Szkice — Dokumenty 2014, z. 1–2 (20–21): 80–90.
Michalska-Suchanek, Mirosława. “Beseda s Annoy Fein.” Iudaica Russica 2020, no. 2(5): 173–180 [Michalska-Suchanek Mirosława. “Беседа с Анной Файн.” Iudaica Russica 2020, no. 2(5): 173–180].
Michalska-Suchanek, Mirosława. “Anna Fein.” Z Rosji do Izraela 2. Michalska-Suchanek, Mirosława. Lenart, Agnieszka (eds.). Katowice: Śląsk. Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, 2020, 85–88.
Szacka, Barbara. Czas przeszły, pamięć, mit. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, 2006.
Tarasiuk, Renata. Aspiracje polityczne społeczności rosyjskiej w Izraelu. .
Rimon, Elena. “Russkij antisemitizm v Izraile.” Masterskaâ — žurnal-gazeta istorii, tradicii, kulʹtury. 25.08.2020. <http://club.berkovich-zametki.com/?p=57373>. [Римон, Елена. “Русский антисемитизм в Израиле.” Мастерская — журнал-газета истории, традиции, культуры. 25.08.2020. <http://club.berkovich-zametki.com/?p=57373>].
Uniwersytet Śląski Polska
http://orcid.org/0000-0001-5262-0816
Dr hab., profesor Uniwersytetu Śląskiego. Obszar zainteresowań zawodowych: historia literatury rosyjskiej, teoria literatury i dydaktyka języka obcego z uwzględnieniem języków specjalistycznych (rosyjski język biznesu). Zainteresowania badawcze: literatura rosyjska a tematyka żydowska (przede wszystkim literatura rosyjsko-izraelska), literatura wobec tematyki aktów suicydalnych, kategoria nastroju w dziele literackim, literatura a anomalie ludzkiej psychiki. Autorka ponad osiemdziesięciu artykułów i recenzji, a także książek Fenomen samobójstwa (Mikołów 2011), Mit Judasza-samobójcy. Czytając opowiadanie Leonida Andriejewa Judasz Iszkariot (Mikołów 2013), Samobójcy Fiodora Dostojewskiego (Katowice 2015), Piętnaście odsłon Fiodora Dostojewskiego (Katowice 2018), współredaktor i jeden z tłumaczy dwóch tomów przekładów utworów rosyjskojęzycznych pisarzy w Izraelu Z Rosji do Izraela, redaktor i współredaktor kilkunastu zbiorowych monografii oraz redaktor naczelna czasopisma „Iudaica Russica”.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
