„Jestem Czeczenem?" Pamięć i tożsamość w książce Germana Sadułajewa
Abstrakt
Artukuł jest poświęcony tematowi pamięci, tożsamości i sposobom ich reprezentacji w książce Jestem Czeczenem Germana Sadułajewa. Różne teorie pamięci (Maurice Halbwachs, Jan Assmann, Birgit Neumann) przywołane w tej pracy dowodzą, że pamięć wpływa na tożsamość. Idąc tym tropem dochodzimy do wniosku, że wspomnienia w Jestem Czeczenem pozwalają autorowi na od-tworzenie tożsamości zniszczonej przez takie wydarzenia jak upadek Związku Radzieckiego i dwie wojny. Jednak pamięć wpływa nie tylko na tożsamość, ale również na formę książki Sadułajewa, która sprawia wrażenie niespójnej i chaotycznej, ale jednak stanowi pewną całości. Dlatego też w ostatniej część artykułu zostały wskazane pewne cechy, które książka Sadułajewa dzieli w bardziej uznanymi gatunkami.
Słowa kluczowe
pamięc; wojna; Jestem Czeczenem; German Sadułajew; tożsamość
Bibliografia
Czechowicz, Jarosław. „Jestem Czeczenem” Germana Sadułajewa
Erll, Astrid. Kultura pamięci. Wprowadzenie. Teperek, Agata (transl.). Saryusz-Wolska, Małgorzata (ed.). Warszawa: WUW, 2018.
Grochowski, Grzegorz. Pamięć gatunków. Ponowoczesne dylematy atrybucji gatunkowej. Warszawa: IBL PAN, 2018.
Jabłoński, Artur. “Jestem Czeczenem ⸺ recenzja”. Onet Kultura 18 Feb. 2011
Neumann, Birgid. “Literatura, pamięć, tożsamość.” Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka. Saryusz-Wolska, Małgorzata (ed.). Kraków: Universitas, 2009.
Pisarska, Justyna. “Rosyjska tożsamość postkolonialna (‘Jestem Czeczenem’ Germana Sadułajewa).” Przegląd Rusycystyczny 2019, no 2(166):125‒135.
Rajewski, Adam. “Rozważania na temat Assmanowskiej teorii pamięci.” Rocznik Antropologii Historii 2013, no 1(4): 187‒202.
Robert, Maciej. “German Sadułajew ‘Jestem Czeczenem.’” Życie Warszawy 17 Feb. 2011
Sowińska, Agnieszka. “German Sadułajew ⸺ Jestem Czeczenem!” Gazeta Wyborcza 15 Feb. 2011
Zaleski, Marek. Formy pamięci. O przedstawianiu przeszłości w literaturze współczesnej. Warszawa: IBN PAN, 1996.
Uniwersytet Jagielloński Polska
http://orcid.org/0000-0002-1884-7125
dr, adiunkt w Katedrze Literaturoznawstwa Rosyjskiego w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ, członek zespołu redakcyjnego „Przeglądu Rusycystycznego” i zarządu Polskiego Towarzystwa Rusycystycznego. Autorka monografii Tłumacz i metoda. O angielskich i polskich przekładach „Bohatera naszych czasów”. Zajmuje się przekładoznawstwem, teorią literatury oraz literaturą rosyjską z perspektywy postkolonialnej.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
