NAJNOWSZA LITERATURA ROSYJSKO-IZRAELSKA. ZARYS ZAGADNIENIA
Abstrakt
NAJNOWSZA LITERATURA ROSYJSKO-IZRAELSKA.
ZARYS ZAGADNIENIA
Najnowsza rosyjsko-izraelska literatura utraciła cechy literatury marginalnej, peryferyjnej (chociaż zarówno w rosyjskiej, jak i izraelskiej przestrzeniach kulturowych nadal — mimo zmian — jest tak odbierana). Dzieje się tak przede wszystkim dzięki dynamicznie przebiegającemu w ostatnich dwóch dekadach wieloaspektowemu procesowi demarginalizacji (koncepcja Romana Katsmana). Powoli zyskuje status literatury autonomicznej, która działa w ramach odrębnego, własnego kulturowego świata, poza strukturą wyznaczaną przez centra i peryferie.
Słowa kluczowe
Literattura rosyjsko-izraelska; rosyjski Izrael; demarginalizacja
Bibliografia
Bauman, Zygmunt. “Dwa szkice o moralności ponowoczesnej.” Warszawa: Instytut Kultury, 1994.
Brandstaetter, Roman. “Czytanie Pisma Świętego jako modlitwa.” Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1986.
Finkel’, Leonid. “Russkoyazychnaya literatura v izrail’skom kontekste.” Ed. Woźniak, Anna. Kultura literacka emigracji rosyjskiej, ukraińskiej i białoruskiej XX wieku. Konteksty – estetyka — recepcja. Lublin: KUL, 2013. [Л. Финкель, “Русскоязычная литература в израильском контнксте.” Ed. Woźniak, Anna. Kultura literacka emigracji rosyjskiej, ukraińskiej i białoruskiej XX wieku. Konteksty – estetyka — recepcja. Lublin: KUL, 2013].
Gendelev, Mikhail. “Russkoyazychnaya literatura Izrailya <http://gendelev.org/ proza/o-literature/370-literatura-doklad.html> [Генделев, Михаил. “Русскоязычная литература Израиля” <http://gendelev.org/proza/o-literature/370-literatura-doklad.html>].
Goffman, Erving. Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Transl. Tokarska-Bakir, Joanna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, 2005.
Katsman, Roman. “Demarginalization of Contemporary Russophone Literature in Israel” <http://www.academia.edu/35544512/Demarginalization_of_Contemporary_Russophone_Literature_in_Israel>.
Katsman, Roman. “Iyerusalim:dissipativnyy roman Dennisa Soboleva” <http://magazines.russ.ru/nlo/2017/1/ierusalim-dissipativnyj-roman-denisa-soboleva.html> [Кацман, Роман. “Иерусалим: диссипативный роман Дениса Соболева <http://magazines.russ.ru/nlo/2017/1/ierusalim-dissipativnyj-roman-denisa-soboleva.html>].
Katsman, Roman. “Krizis viktimnoy paradigmy (cluchay noveyshey russko-izrail’skoy literatury).” Studia Rusycystyczne 2017, no. 27 [Кацман, Роман. “Кризис виктимной парадигмы (cлучай новейшей русско-израильской литературы).” Studia Rusycystyczne 2017, no 27].
Katsman, Roman. “Polyubite slovo. Beseda s Yakovom Shechterom o knigakh ‘Vtoroye prishestviyekumranskogo uhitelya’ i ‘Samouchitel’ kabbaly’.” Iudaica Russica 2019, no. 2(3) [Кацман, Роман, “Полюбите слово. Беседа с Яковом Шехтером о книгах ‘Второе пришествие кумранского учителя’ и ‘Самоучитель каббалы’.” Iudaica Russica 2019, no. 2(3)].
Katsman, Roman. “Wstęp.” Transl. Alicja Mrózek. Z Rosji do Izraela. Opowiadania. Ed. Michalska-Suchanek, Mirosława. Lenart, Agnieszka. “Śląsk”–Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice 2018.
Keleynikov, Iosif, “Tel’-Sheva” Ed. Leonid Finkel’. Vysokiye vrata. Ashkelon: Kul’turnyy tsentr goroda Ashkelona, 2013 [Келейников, Иосиф. “Тель-Шева.” Ed. Л. Финкель. Высокие врата, Ашкелон: Культурный центр города Ашкелона, 2013].
Krajewski, Stanisław. “Żydowskie studiowanie Tory.” Verbum Vitae 2005, no. 7, 83–90. http://dlibra.kul.pl/Content/21416/04_Krajewski.pdf.
Lenart, Agnieszka. “Kultura literacka rosyjskojęzycznego Izraela. Spory wokół narodowości literatury.” Archiwum Emigracji: Studia — Szkice — Sokumenty 2014, no. 1–2(20–21), https://www.bu.umk.pl/Archiwum_Emigracji/gazeta/ae_20/08_Lenart.pdf.
“Literatura — provodnik k chelovecheskoy sushchnosti (interviev with Dennis Sobolev)” <https://mjcc.ru/news/literatura-provodnik-k-chelovecheskoy-sushhnosti/> [“Литература — проводник к человеческой сущности” <https://mjcc.ru/news/literatura-provodnik-k-chelovecheskoy-sushhnosti/>].
L’vov-Rogachevskiy, Vasiliy. Russko-yevreyskaya literatura/ Moskva: Moskovskoye otdeleniye gosudarstvennogo izdatel’stva, 1922 <https://imwerden.de/pdf/lvov-rogachevsky_russko-evrejskaya_literatura_1922__ocr.pdf> [Львов-Рогачевский, Василий. Русско-еврейская литература. Москва: Московское отделение государственного издательства, 1922 <https://imwerden.de/pdf/lvov-rogachevsky_russko-evrejskaya_literatura_1922__ocr.pdf>].
Markish, David. “Izrail’sko-russkaya literatura ili russko-izrail’skiye pisateli?” Lekhaim, yanvar’, teves 5761, no. 1(105) <https://lechaim.ru/ARHIV/105/markish.htm> [Маркиш, Давид. “Израильско-русская литература или русско-израильские писатели?” Лехаим, январь 2001, тевес 5761, no. 1 (105) <https://lechaim.ru/ARHIV/105/markish.htm>].
Nikitorowicz, Jerzy. “Typy tożsamości człowieka w społeczeństwie zróżnicowa-
nym kulturowo” <http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Chowanna/Chowanna-r2003-t1/Chowanna-r2003-t1-s50-66/Chowanna-r2003-t1-s50-66.pdf>.
Oz, Amos. Oz-Salzberger, Fania. “Żydzi i słowa.” Transl. Paziński, Piotr. Warszawa: Czytelnik 2001.
Polski słownik judaistyczny. Żydowski Instytut Historyczny <https://www.jhi.pl/psj/alij(j)a; https://www.jhi.pl/psj/bima and https://www.jhi.pl/psj/geniza>.
Rozhdestvenskaya, Nina. “Mezhdu dvumya kontsami sveta.” Ed. Finkel’, Leonid. Vysokiye vrata. Ashkelon: Kul’turnyy tsentr goroda Ashkelona, 2013 [Рождественская, Нина. “Между двумя концами света.” Ed. Финкель, Леонид. Высокие врата, Ашкелон: Культурный центр города Ашкелона, 2013].
Rubina, Dina. Syndykat. Transl. Bartosik, Małgorzata. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, 2008.
Rubina, Dina. Vot idët Messiya! <http://loveread.ec/read_book.php?id=1933&p=1> [Рубина, Дина. Вот идет Мессия! <http://loveread.ec/read_book.php?id=1933&p=1>].
Sobolev, Dennis. Iyerusalim. Rostov-na-Donu: Feniks, 2005 [Соболев, Денис. Иерусалим, Ростов-на-Дону: Феникс, 2005].
Sobolev, Dennis. Legendy góry Karmel’: Chetyrnadtsat’ istoriy o lyubvi i vremeni. Sankt-Petersburg: Gelikon Plyus, 2016 [Д. Соболев, Денис. Легенды горы Кармель: Четырнадцать историй о любви и времени, Санкт-Петербург: Геликон Плюс, 2016].
Szarfenberg, Ryszard. Marginalizacja i wykluczenie społeczne — panorama językowo-teoretyczna <http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/miws_panorama.pdf>.
Tarasiuk, Renata. Aspiracje polityczne społeczności rosyjskiej w Izraelu <https://repozytorium.uph.edu.pl/bitstream/handle/11331/1135/Tarasiuk.R_Aspiracje_polityczne_spolecznosci.pdf?sequence=1>.
Tolts, Mark. The Post-Soviet Jewish Population in Russia and in the World <https://www.researchgate.net/publication/283926971_The_post- Soviet_Jewish_population_in_Russia_and_the_world>.
Waligórska-Olejniczak, Beata. “Życie woli barwy złamane i wielokropek. O zbiorze Z ‘Rosji do Izraela. Opowiadania’.” Iudaica Russica 2019, no. 1(2).
Weiss, Szewach. Hagada, opowieść o tożsamości <https://wszystkoconajwazniejsze.pl/prof-szewach-weiss-hagada-opowiesc-o-tozsamosci/>.
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0001-5262-0816
Dr hab., pracownik Uniwersytetu Śląskiego. Obszar zainteresowań: historia literatury rosyjskiej, teoria literatury i dydaktyka języka obcego, z uwzględnieniem języków specjalistycznych (rosyjski język biznesu). Zainteresowania badawcze: literatura wobec tematyki aktów suicydalnych, kategoria nastroju w dziele literackim, literatura a anomalia ludzkiej psychiki, a ostatnio literatura rosyjska a tematyka żydowska. Autorka ponad siedemdziesięciu artykułów i recenzji, a także książek Fenomen samobójstwa (2011), Mit Judasza-samobójcy. Czytając opowiadanie Leonida Andriejewa Judasz Iszkariot (2013), Samobójcy Fiodora Dostojewskiego (2015), Piętnaście odsłon Fiodora Dostojewskiego (2018), redaktorka i współredaktorka kilkunastu zbiorowych monografii oraz redaktor naczelna czasopisma „Iudaica Russica”.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
