Ludzie w zawieszeniu (Siergiej Lebiediew, Dzieci Kronosa)
Abstrakt
In the novel The Goose Fritz, Sergei Lebedev puts the spotlight on the still-relevant problem of the history of Russian Germans, a question which adds depth to discussion about the complex past of the country. Russian Germans, as the author portrays them, live in a state of suspension, bearing a mark of foreignness in both Russia and Germany. Functioning almost from the very beginning between two totalitarian regimes (tsarist and then Soviet regimes on one side, and on the other, fascism), each of which forces people to divest themselves of their own past in favor of an identity aligned with the more “correct” politics of the time and place, Russian Germans have lost the memory of generations and remain “an uprooted people”. In this context, Lebedev’s story concerns human nature as such, as well as a problem of great importance for contemporary Russia: the status of the German minority and the prospect of their migration to Germany.
Słowa kluczowe
Sergey Lebedev; The Goose Fritz; Russian Germans; history; memory
Bibliografia
Artwińska, Anna. “Transfer międzypokoleniowy, epigenetyka i ‘więzy krwi:’ O ‘Małej Zagładzie’ Anny Janko i ‘Granicy zapomnienia’ Siergieja Lebiediewa.” Teksty Drugie, no. 1, 2016: 13–29.
Assmann, Jan. Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Transl. Kryczyńska-Pham, Anna. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2020.
Broda, Marian. Jurija Afanasjewa zmagania z Rosją. Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2015.
Custine, Astolphe de. Listy z Rosji. Rosja w 1839 roku. Transl. Górski, Marian. Paryż: Editions Spotkania, 1988.
Epple, Nikolay. Neudobnoye proshloye. Pamyat’ o gosudarstvennykh prestupleniyakh v Rossii i drugikh stranakh. Moskva: Novoye literaturnoye obozreniye, 2020 [Эппле, Николай. Неудобное прошлое. Память о государственных преступлениях в России и других странах. Москва: Новое литературное обозрение, 2020].
Etkind, Aleksandr. “Stoletnyaya revolyutsiya: yubileynachala i nachalo kontsa.” Otechestvennyye zapiski, no. 5, 2004, http://magazines.russ.ru/oz/2004/5/2004_5_3.html. Accessed 24 Aug. 2020 [Эткинд, Александр. “Столетняя революция: юбилей начала и начало конца.” Отечественные записки, № 5, 2004, http://magazines.russ.ru/oz/2004/5/2004_5_3.html. Дата обращения: 24 августа 2020].
Etkind, Aleksandr. “Vremya sravnivat’ kamni. Postrevolyutsionnaya kul’tura politicheskoy skorbi v sovremennoy Rossii.” Ab Imperio, no. 2, 2004: 33–76 [Эткинд, Александр. “Время сравнивать камни. Постреволюционная культура политической скорби в современной России.” Ab Imperio, № 2, 2004: 33–76].
Grochowski, Grzegorz. “Stereotypy — komunikacja — literatura.” Stereotypy w literaturze (i tuż obok). Ed. Bolecki, Włodzimierz, Gazda, Grzegorz. 49–71. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2003.
Hirsch, Marianne. “Żałoba i postpamięć.” Transl. Bojarska, Katarzyna. Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Ed. Domańska, Ewa. 247–280. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.
Koschany, Rafał. Przypadek. Kategoria egzystencjalna i artystyczna w literaturze i filmie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006.
Kosman, Michał. “Mniejszość niemiecka w Rosji — przeszłość i teraźniejszość.”Rocznik Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy, vol. 16, 2016: 263–275, http://snpl.lt/Rocznik/16/R.16.263–275.pdf. Accessed 9 July 2020.
Lebedev, Sergey. Gus’ Frits. Livny: Izdatel’stvo WebKniga, 2018, http://loveread.ec/view_global.php?id=78281. Accessed 10 Aug. 2020 [Лебедев, Сергей. Гусь Фриц. Ливны: Издательство WebKniga, 2018, http://loveread.ec/view_global.php?id=78281. Дата обращения: 10 августа 2020].
Lebioda, Tadeusz. Niemcy rosyjscy w polityce RFN na tle ich znaczenia w Rosji i relacjach niemiecko-rosyjskich w latach 1763–2003. Wrocław: Arboretum, 2004.
Leontjewa, Olga. “Badania nad pamięcią historyczną we współczesnej nauce rosyjskiej. ”Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, vol. 13, no. 2, 2015: 25–44.
Lesińska, Magdalena. “Imigranci jako grupa wykluczona w perspektywie państwa przyjmującego.” Europa — ziemia obiecana. Doświadczenia krajów europejskich w integracji imigrantów. Ed. Matusz-Protasiewicz, Patrycja, Stadtmüller, Elżbieta. 24–34. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2007.
Magierska, Sabina. “Swój i obcy — relacja poznawcza.” Swoi i obcy w literaturze i kulturze. Ed. Rzewuska, Elżbieta. 11–16. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1997.
Ricoeur, Paul. Pamięć, historia, zapomnienie. Transl. Margański, Janusz. Kraków: Universitas, 2012.
Rozmus, Dariusz. “Kozioł ofiarny — kozioł wypędzony.” Roczniki Administracji i Prawa, no. 16 (2), 2016: 103–119.
Sadowski, Andrzej. “Tożsamość pogranicza jako kategoria socjologii pogranicza. Próba reinterpretacji.” Roczniki Nauk Społecznych, vol. 11 (47), no. 4, 2009: 73–91.
Saryusz-Wolska, Magdalena. “Wprowadzenie.” Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna
perspektywa niemiecka. Ed. Saryusz-Wolska, Magdalena. 7–38. Kraków: Universitas, 2009.
“Siergiej Lebiediew: Podróżowałem do świata umarłych” [Interview by Marcin Kube]. Rzeczpospolita, 5 July 2019, https://www.rp.pl/Plus-Minus/307049871-Siergiej-Lebiedew-Podrozowalem-do-swiata-umarlych.html. Accessed 10 Aug. 2020.
Skolasińska, Agnieszka. “O złych i dobrych ludziach i śmiechu jako rzuconym im wyzwaniu.” Filozofia zła. (Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi). Ed. Zaorski-Sikora, Łukasz. 37–54. Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, 2003.
Świątkiewicz, Wojciech. “Swoi i obcy w perspektywie socjologicznej.” Swój i obcy w kontekście współczesnego kryzysu migracyjnego. Doświadczenia i zadania Kościołów i społeczeństwa / Einheimische und Fremde vor dem Hintergrund der aktuellen Migrationskrise. Erfahrungen und Aufgaben der Kirchen und der Gesellschaf / Свой и чужой в контексте современного миграционного кризиса. Опыт и задачи Церквей и общества. Transl. Brudny, Marta, et al. Ed. Glaeser, Zygfryd, Giemza, Grzegorz. 51–66. Warszawa: Wydawnictwo Warto, 2017.
Welzer, Harald. “Materiał, z którego zbudowane są biografie.” Transl. Saryusz-Wolska, Magdalena. Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka. Ed. Saryusz-Wolska, Magdalena. 39–57. Kraków: Universitas, 2009.
Żak-Bucholc, Joanna. “Rytuały ofiarnicze i wybrane obrzędy indyjskie.” ALBO albo. Problemy psychologii i kultury, no. 4: Kozioł ofiarny, 2001: 101–112.
Żakowska, Magdalena. “Rosyjscy Niemcy na pograniczu kultur. Strategie tożsamościowe ‘późnych przesiedleńców’ z Rosji w RFN.” Sąsiedztwo i pogranicze — między konfliktem a współpracą. Vol. 2. Ed. Łoś, Robert, Reginia-Zacharski, Jacek. 199–218. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-9922-6717
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
