Kryzys wiktymologicznego paradygmatu (przypadek najnowszej literatury rosyjsko-izraelskiej)
Abstrakt
Autor artykułu podejmuje się opisu wiktymologicznego paradygmatu, obserwowanego w najnowszej literaturze rosyjsko-izraelskiej. Proponowany schemat opozycji pojęciowej ofiara–kat oparty jest na antropologii generatywnej Erica Gansa. Dynamika i możliwości współczesnej formy paradygmatu zaprezentowane zostały na materiale wybranych utworów literackich najnowszej literatury rosyjsko-izraelskiej.
Słowa kluczowe
literatura rosyjsko-izraelska; ofiara; przemoc; kryzys; Anna Fein; Jakow Szechter
Bibliografia
Agamben, Dzhordzho. Homo Sacer. Chto ostayet·sya posle Osventsima: arkhiv i svidetel’. Transl. Dubitskaya, Ol’ga. Moskva: Yevropa, 2012 [Агамбен, Джорджо. Homo Sacer. Что остается после Освенцима: архив и свидетель. Перев. Дубицкая, Ольга. Москва: Европа, 2012].
Agamben, Dzhordzho. Homo Sacer. Suverennaya vlast’ i golaya zhizn’. Transl. kollektiv perevodchikov. Moskva: Yevropa, 2011 [Агамбен, Джорджо. Homo Sacer. Суверенная власть и голая жизнь. Перев. коллектив переводчиков, Москва: Европа, 2011].
Beytson, Gregori. Ekologiya razuma. Transl. Fedotov, Dmitriy, Papush, Mikhail. Moskva: Smysl, 2000 [Бейтсон, Грегори. Экология разума. Перев. Федотов, Дмитрий, Папуш, Михаил. Москва: Смысл, 2000].
Collins, Randall. Violence: A Micro-Sociological Theory. Princeton: Princeton University Press, 2008.
Delez, Zhil’. Kritika i klinika. Perev. Volchek, Ol’ga, Fokin, Sergey. Sankt-Petersburg: Machina, 2002 [Делез, Жиль. Критика и клиника. Перев. Волчек, Ольга, Фокин, Сергей. Санкт-Петерсбург: Machina, 2002].
Derrida, Zhak. “Nasiliye i metafizika. Esse o Mysliemmanuelya Levinasa.” Pis’mo i razlichiye. Transl. Lapitskiy, Viktor. 99–196. Sankt-Peterburg: Akademicheskiy proyekt, 2000 [Деррида, Жак. “Насилие и метафизика. Эссе о мысли Эммануэля Левинаса.” Письмо и различие. Перев. Лапицкий, Виктор. 99–196. Санкт-Петербург: Академический проект, 2000].
Epshteyn, Mikhail. Slovo i molchaniye. Metafizikarusskoy literatury. Moskva: Vysshaya shkola, 2006 [Эпштейн, Михаил. Слово и молчание. Метафизика русской литературы. Москва: Высшая школа, 2006].
Fayn, Anna. Khroniki tret’yey avtopady. Odessa: Studiya “Negotsiant,” 2004 [Файн, Анна. Хроники третьей автопады. Одесса: Студия “Негоциант,” 2004].
Gans, Eric, Katz, Adam. The First Shall Be the Last: Rethinking Antisemitism, Leiden–Boston: Brill-Nijhoff, 2015.
Gans, Eric. A New Way of Thinking: Generative Anthropology in Religion, Philosophy, Art. Aurora: Davies Group, 2011.
Gans, Eric. “Chronicles of Love and Resentment.” http://www.anthropoetics.ucla.edu/. Accessed 8 January 2017.
Gans, Eric. The Origin of Language: A Formal Theory of Representation. Los Angeles: University of California Press, 1981.
Kagan, Matvey. “Nedoumennyye motivy v tvorchestve Pushkina.” O khode istorii. 593–628. Moskva: Yazyki slavyanskoy kul’tury, 2004 [Каган, Матвей. “Недоуменные мотивы в творчестве Пушкина.” О ходе истории. 593–628. Москва: Языки славянской культуры, 2004].
Katsman, Roman. “Siniy Altay: neizvestnyye rukopisi Avraama Vysotskogo i genezis romana ‘Subbota i voskresen’ye’.” Toronto Slavic Quarterly, no. 56, 2016, http://sites.utoronto.ca/tsq/56/index_56.shtml. Accessed 8 January 2017 [Кацман, Роман. “Синий Алтай: неизвестные рукописи Авраама Высоцкого и генезис романа ‘Суббота и воскресенье’.” Toronto Slavic Quarterly, № 56, 2016, http://sites.utoronto.ca/tsq/56/index_56.shtml. Дата обращения: 8 января 2017].
Katsman, Roman. Nostalgia for a Foreign Land: Studies in Russian-Language Literature in Israel. Boston: Academic Studies Press, 2016.
Kritsler, Edvard. Yevreyskiye piraty Karibskogo morya. Transl. Borodkin, Mikhael’. Moskva: Tekst. Knizhniki, 2011 [Крицлер, Эдвард. Еврейские пираты Карибского моря. Перев. Бородкин, Михаэль. Москва: Текст. Книжники, 2011].
Levi, Primo. Kanuvshiye i spasennyye. Transl. Dmitriyevaya, Yelena. Moskva: Novoye izdatel’stvo, 2010 [Леви, Примо. Канувшие и спасенные. Перев. Дмитриевая, Елена. Москва: Новое издательство, 2010].
Lotman, Yuriy. Semiosfera. Sankt-Peterburg: Iskusstvo-SPB, 2000 [Лотман, Юрий. Семиосфера. Санкт-Петербург: Искусство-СПБ, 2000].
Massumi, Brian. “Perception Attack: Brief on War Time.” Theory & Event, no. 13 (3) 2010, www.muse.jhu.edu. Accessed 16 September 2015.
Moss, Marsel’. Sotsial’nyye funktsii svyashchennogo. Perev. Utekhin, Il’ya. Sankt-Peterburg: Yevraziya, 2000 [Мосс, Марсель. Социальные функции священного. Перев. Утехин, Илья. Санкт-Петербург: Евразия, 2000].
Pomerants, Grigoriy. Otkrytost’ bezdne. Etyudy o Dostoyevskom. N’yu-York: Liberty Publishing House, 1989 [Померанц, Григорий. Открытость бездне. Этюды о Достоевском. Нью-Йорк: Liberty Publishing House, 1989].
Shekhter, Yakov. Vokrug sebya byl nikto. Rostov-na-Donu: Feniks, 2004 [Шехтер, Яков. Вокруг себя был никто. Ростов-на-Дону: Феникс, 2004].
Tul’chinskiy, Grigoriy, Uvarov, Mikhail. Perspektivy metafiziki: klassicheskaya i neklassicheskaya metafizika na rubezhe vekov. Sankt-Peterburg: Aleteyya, 2001 [Тульчинский, Григорий, Уваров, Михаил. Перспективы метафизики: классическая и неклассическая метафизика на рубеже веков. Санкт-Петербург: Алетейя, 2001].
Zhirar, Rene. Nasiliye i svyashchennoye. Transl. Dashevskiy, Grigoriy. Moskva: Novoye literaturnoye obozreniye, 2000 [Жирар, Рене. Насилие и священное. Перев. Дашевский, Григорий. Москва: Новое литературное обозрение, 2000].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
