Transformacja tematu żydowskiego w literaturze rosyjskiej
Abstrakt
W artykule opisano ewolucję tematyki żydowskiej podejmowanej w rosyjskojęzycznej literaturze rosyjskiej — od problemu tabu do refleksji o żydowskiej tożsamości, od eufemizmów w literaturze XIX i XX wieku do otwartej manifestacji żydostwa w prozie Arkana Kariva w wieku XXI. Transformację tematu żydowskiego autorka artykułu przedstawia na materiale wybranych utworów, między innymi Diny Rubiny, Friedricha Gorensteina, Walentina Rasputina, Aleksandra Melikowa i Jurija Karabczijewskiego.
Słowa kluczowe
transformacja; tematyka żydowska; literatura rosyjska; Dina Rubina; Jurij Karabczewski
Bibliografia
Bakhnov, Leonid. “Ottsy i deti.” Kariv, Arkan, Karabchiyevskiy, Yuriy. Perevodchik. Zhizn’ Aleksandra Zil’bera. Moskva: Mosty kul’tury–Gesharim, 2001 [Бахнов, Леонид. “Отцы и дети.” Карив, Аркан, Карабчиевский, Юрий. Переводчик. Жизнь Александра Зильбера. Москва: Мосты культуры–Гешарим, 2001].
Belova, Ol’ga V. Etnokul’turnyye stereotipy v slavyanskoy narodnoy traditsii. Moskva: Izdatel’stvo “Indrik,” 2005 [Белова, Ольга В. Этнокультурные стереотипы в славянской народной традиции. Москва: Издательство “Индрик,” 2005].
Gorenshteyn, Fridrikh. Psalom: Roman-razmyshleniye o chetyrekh kaznyakh Gospodnikh. Moskva: Eksmo-press, 2001 [Горенштейн, Фридрих. Псалом: Роман-размышление о четырех казнях Господних. Москва: Эксмо-пресс, 2001].
Karabchiyevskiy, Yuriy. “Toska Poarmenii.” Toska po domu. 185–296. Moskva: SLOVO/SLOVO, 1991 [Карабчиевский, Юрий. “Тоска по Армении.” Тоска по дому. 185–296. Москва: СЛОВО/SLOVO, 1991].
Karabchiyevskiy, Yuriy. “Zhizn’ Aleksandra Zil’bera.” Kariv, Arkan, Karabchiyevskiy, Yuriy. Perevodchik. Zhizn’ Aleksandra Zil’bera. Moskva: Mosty kul’tury–Gesharim, 2001 [Карабчиевский, Юрий. “Жизнь Александра Зильбера.” Карив, Аркан, Карабчиевский, Юрий. Переводчик. Жизнь Александра Зильбера. Москва: Мосты культуры–Гешарим, 2001].
Kariv, Arkan. Odnazhdy v Bishkeke: Romany, malaya proza. Moskva: Tekst, 2013 [Карив, Аркан. Однажды в Бишкеке: Романы, малая проза. Москва: Текст, 2013].
Kumok, Yakov. Strana, gde beregut sledy: Roman, povesti, rasskazy. Moskva: Kogelet, 2000 [Кумок, Яков. Страна, где берегут следы: Роман, повести, рассказы. Москва: Когелет, 2000].
Melikhov, Aleksandr. Ispoved’ yevreya: Roman. Sankt-Peterburg–Moskva: Limbus Press, 2004 [Мелихов, Александр. Исповедь еврея: Роман. Санкт-Петербург–Москва: Лимбус Пресс, 2004].
Rasputin, Valentin. “Doch’ Ivana, mat’ Ivana: Povest’.” Nash sovremennik, no. 11, 2003: 3–100 [Распутин, Валентин. “Дочь Ивана, мать Ивана: Повесть.” Наш современник, № 11, 2003: 3–100].
Rubina, Dina I. “Lyubka.” Dom za zelenoy kalitkoy. Moskva: Vagrius, 2002 [Рубина, Дина И. “Любка.” Дом за зеленой калиткой. Москва: Вагриус, 2002].
Rubina, Dina I. Na Verkhney Maslovke: Povesti i rasskazy. Moskva: Eksmo, 2004 [Рубина, Дина И. На Верхней Масловке: Повести и рассказы. Москва: Эксмо, 2004].
Rubina, Dina I. Sindikat: Roman-komiks. Moskva: Eksmo, 2004 [Рубина, Дина И. Синдикат: Роман-комикс. Москва: Эксмо, 2004].
Telushkin, Yosef. Yevreyskiy mir: Vazhneyshiye znaniya o yevreyskom narode, yego istorii i religii. Moskva: Mosty kul’tury–Gesharim, 2002 [Телушкин, Йосеф. Еврейский мир: Важнейшие знания о еврейском народе, его истории и религии. Москва: Мосты культуры–Гешарим, 2002].
Vayskopf, Mikhail. “‘My byli kak vo sne’: Tema iskhoda v literature russkogo Izrailya.” Novoye literaturnoye obozreniye, no. 47, 2001: 241–253. [Вайскопф, Михаил. “‘Мы были как во сне’: Тема исхода в литературе русского Израиля.” Новое литературное обозрение, № 47, 2001: 241–253].
Vayskopf, Mikhail. “Sem’ya bez uroda. Obraz yevreya v literature russkogo romantizma.” Ptitsa troyka i kolesnitsa dushi: Raboty 1978–2003 godov. 300–334. Moskva: Novoye literaturnoye obozreniye, 2003 [Вайскопф, Михаил. “Семья без урода. Образ еврея в литературе русского романтизма.” Птица тройка и колесница души: Работы 1978–2003 годов. 300–334. Москва: Новое литературное обозрение, 2003].
Yevrei i zhidy v russkoy klassike. Ed. Zelenina, Galina S. Moskva: Mosty kul’tury–Gesharim, 2005 [Евреи и жиды в русской классике. Ред. Зеленина, Галина С. Москва: Мосты культуры–Гешарим, 2005].
Zhabotinskiy, Vladimir. O zheleznoy stene: Rechi, stat’i, vospominaniya. Minsk: MET, 2004 [Жаботинский, Владимир. О железной стене: Речи, статьи, воспоминания. Минск: МЕТ, 2004].
Moskiewski Miejski Uniwersytet Pedagogiczny Federacja Rosyjska
https://orcid.org/0000-0002-4462-5710
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
