Żydzi i kwestia żydowska w prozie niefikcjonalnej Zinaidy Gippius
Abstrakt
In this paper the views of Zinaida Gippius on the status, place and role of the Jews in history, expressed in the diaries, journalistic writing and essays were analysed. A reading of these texts leads to the conclusion that the writer had an ambivalent attitude to the Jews. On the one hand, her position, especially soon after the Bolshevik revolution, corresponding to negative stereotypes, but on the other hand overcome it. The journalistic writing and Gippius’ diaries comes belief in the need for reconciliation and in the possibility of achieving it. The hope for a harmonious coexistence of people connects Gippius with religious movements in Russia, the revival of the Orthodox Church and the opening of the Jews to Christianity.
Słowa kluczowe
Żydzi; kwestia żydowska; Zinaida Gippius; proza niefikcjonalna
Bibliografia
Gippius, Zinaida N. “Chernaya knizhka (1919).” Sobraniye sochineniy. Vol. 9. Dnevniki 1919–1941. Iz publitsistiki 1907–1917 gg. 24–64. Moskva: Dmitriy Sechin, 2005 [Гиппиус, Зинаида Н. “Черная книжка (1919).” Собрание сочинений. Т. 9. Дневники 1919–1941. Из публицистики 1907–1917 гг. 24–64. Москва: Дмитрий Сечин, 2005].
Gippius, Zinaida N. “Chernyye tetradi (1917–1919).” Sobraniye sochineniy. Vol. 8. Dnevniki: 1893–1919. 336–460. Moskva: Dmitriy Sechin, 2003 [Гиппиус, Зинаида Н. “Черные тетради (1917–1919).” Собрание сочинений. Т. 8. Дневники: 1893–1919. 336–460. Москва: Дмитрий Сечин, 2003].
Gippius, Zinaida N. “Contes d’ amour. Dnevnik lyubovnykh istoriy (1893–1904).” Sobraniye sochineniy. Vol. 8. Dnevniki: 1893–1919. 27–69. Moskva: Dmitriy Sechin, 2003 [Гиппиус, Зинаида Н. “Contes d’ amour. Дневник любовных историй (1893–1904).” Собрание сочинений. Т. 8. Дневники: 1893–1919. 27–69. Москва: Дмитрий Сечин, 2003].
Gippius, Zinaida N. “God voyny (1939).” Sobraniye sochineniy. Vol. 9. Dnevniki 1919–1941. Iz publitsistiki 1907–1917 gg. Moskva: Dmitriy Sechin, 2005 [Гиппиус, Зинаида Н. “Год войны (1939).” Собрание сочинений. Т. 9. Дневники 1919–1941. Из публицистики 1907–1917 гг. 24–64. Москва: Дмитрий Сечин, 2005].
Gippius, Zinaida N. Mechty i koshmar (1920–1925). Sankt-Peterburg: Rostok 2002 [Гиппиус, Зинаида Н. Мечты и кошмар (1920–1925). Санкт-Петербург: Росток 2002].
Gippius, Zinaida N. “Negasimaya svecha (Pamyati Amalii Fondaminskoy).” Arifmetika lyubvi. Neizvestnaya proza 1931–1939 godov. 496–498. Sankt-Peterburg: Rostok, 2003 [Гиппиус, Зинаида Н. “Негасимая свеча (Памяти Амалии Фондаминской).” Арифметика любви. Неизвестная проза 1931–1939 годов. 496–498. Санкт-Петербург: Росток, 2003].
Gippius, Zinaida N. “O Byvshem (1899–1914).” Sobraniye sochineniy. Vol. 8. Dnevniki: 1893–1919. 27–69. Moskva: Dmitriy Sechin, 2003 [Гиппиус, Зинаида Н. “О Бывшем (1899–1914).” Собрание сочинений. Т. 8. Дневники: 1893–1919. 70–129. Москва: Дмитрий Сечин, 2003].
Gippius, Zinaida N. “O yevreyakh i stat’ ye Fel’ zena.” Pachmuss, Temira. Intellect and Ideas in action. Selected Correspondence of Zinaida Hippius, München: Fink, 1972. [Гиппиус, Зинаида Н. “О евреях и статье Фельзена.” Pachmuss, Temira. Intellect and Ideas in action. Selected Correspondence of Zinaida Hippius, München: Fink, 1972].
Gippius, Zinaida N. “Seroye s krasnym (Dnevnik 1940–1941).” Sobraniye sochineniy. Vol. 9. Dnevniki 1919–1941. Iz publitsistiki 1907–1917 gg. Moskva: Dmitriy Sechin, 2005 [Гиппиус, Зинаида Н. “Серое с красным (Дневник 1940–1941).” Собрание сочинений. Т. 9. Дневники 1919–1941. Из публицистики 1907–1917 гг. Москва: Дмитрий Сечин, 2005].
Gippius, Zinaida N. “Sinyaya kniga. Peterburgskiy dnevnik (1914–1917).” Sobraniye sochineniy. Vol. 8. Dnevniki: 1893–1919. 154–335. Moskva: Dmitriy Sechin, 2003 [Гиппиус, Зинаида Н. “Синяя книга. Петербургский дневник (1914–1917).” Собрание сочинений. Т. 8. Дневники: 1893–1919. 154–335. Москва: Дмитрий Сечин, 2003].
Gippius, Zinaida N. Sobraniye sochineniy. Vol. 13. U nas v Parizhe: Literaturnaya i politicheskaya publitsistika 1928–1939 gg. Vospominaniya. Portrety. Ed. Nikolyukin, Aleksandr N., Prokopov, Timofey F. Moskva: Dmitriy Sechin, 2012 [Гиппиус, Зинаида Н. Собрание сочинений. Т. 13. У нас в Париже: Литературная и политическая публицистика 1928–1939 гг. Воспоминания. Портреты. Сост. Николюкин, Александр Н., Прокопов, Тимофей Ф. Москва: Дмитрий Сечин, 2012].
Gippius, Zinaida N. Sobraniye sochineniy. Vol. 14. Ya i uslyshu, i poymu: Izbrannaya perepiska 1891–1945 gg. Venok posvyashcheniy. Ed. Nikolyukin, Aleksandr N., Prokopov, Timofey F. Moskva: Dmitriy Sechin, 2013 [Гиппиус, Зинаида Н. Собрание сочинений. Т. 14. Я и услышу, и пойму: Избранная переписка 1891–1945 гг. Венок посвящений. Сост. Николюкин, Александр Н., Прокопов, Тимофей Ф. Москва: Дмитрий Сечин, 2013].
Gippius, Zinaida N. “Varshavskiy dnevnik (1920–1921).” Sobraniye sochineniy. Vol. 9. Dnevniki 1919–1941. Iz publitsistiki 1907–1917 gg. Moskva: Dmitriy Sechin, 2005 [Гиппиус, Зинаида Н. “Варшавский дневник (1920–1921).” Собрание сочинений. Т. 9. Дневники 1919–1941. Из публицистики 1907–1917 гг. Москва: Дмитрий Сечин, 2005].
Gippius, Zinaida N. “Zadumchivyy strannik. (O Rozanove).” Sobraniye sochineniy. Vol. 6. Zhivyye litsa. Vospominaniya. Stikhotvoreniya. Moskva: Dmitriy Sechin, 2002. [Гиппиус, Зинаида Н. “Задумчивый странник. (О Розанове).” Собрание сочинений. Т. 6. Живые лица. Воспоминания. Стихотворения. Москва: Дмитрий Сечин, 2002].
Krivolapova, Yelena. “Preodolet’ bez uteshen’ ya.” Zinaida Gippius i yeye vremya. (V pomoshch’ uchitelyu). Orel: Orlik, 2006 [Криволапова, Елена. “Преодолеть без утешенья.” Зинаида Гиппиус и ее время. (В помощь учителю). Орел: Орлик, 2006].
Krycka-Michnowska, Iwona. O sobie, o Rosji, o duszy rosyjskiej. Dzienniki Zinaidy Gippius. Katowice: Śląsk, 2015.
Lazari, Andrzej de. “Uwagi wstępne.” Polacy i Rosjanie. Przezwyciężanie uprzedzeń. Ed. Lazari, Andrzej de, Rongińska, Tatiana. Łódź: Ibidem, 2006.
Morin, Edgar. Świat nowożytny a kwestia żydowska. Transl. Prażuch, Wojciech. Warszawa: Czytelnik, 2010.
Suławka, Adam R. “Prasa rosyjska i rosyjskojęzyczna o tematyce społecznej, politycznej i kulturalnej, wydawana w Warszawie (lata 1918–1939).” Rocznik Mazowiecki, no 25, 2013: 132–162.
Śpiewak, Paweł. Żydokomuna. Interpretacje historyczne. Warszawa: Czerwone i Czarne, 2012.
Uniwersytet Warszawski Polska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
