Tomasz Bąk. Jego nagrody
Abstrakt
Rok 2021, w którym przypada dziesięciolecie pracy twórczej Tomasza Bąka, zachęca do oglądania dorobku poety z wielu perspektyw. Autorka artykułu w swoich rozważaniach skupiła się na analizie i interpretacji twórczości Tomasza Bąka przez pryzmat otrzymanych przez poetę nagród poetyckich; instytucję nagrody potraktowała jako punkt węzłowy, który jednocześnie pozwala na czytanie tekstu z bliska, ale też z oddalenia. Przyjęta rama umożliwia usytuowanie poezji Bąka w szerszym kontekście poetyckiego pola, odsłania, choćby częściowo, mechanizmy jego działania. Nagrody literackie nie są bowiem punktowym wydarzeniem w rocznym porządku życia literackiego, ale funkcjonują na prawach instytucji zarządzającej przepływem prestiżu autora, działalnością wydawnictw, gustami czytelników (w tym krytyków i jurorów), a nawet kształtem wspólnoty (dzięki temu, że wpływają na tworzenie kanonu literackiego). Poezja Bąka jest w tym ujęciu niemal modelowym przykładem: zaistniała, rozwija się i ewoluuje dzięki nagrodom – dzięki nim jest również petryfikowana.
Słowa kluczowe
nagrody literackie; ekonomia prestiżu; aksjologia; socjologia literatury; ekonomia kultury
Bibliografia
Bąk Tomasz, 2011: Kanada. Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.
Bąk Tomasz, 2016: [beep] Generation. Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.
Bąk Tomasz, 2018: Utylizacja. Pęta miast. Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.
Bąk Tomasz, 2020: Bailout. Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, Poznań.
Budnik Agnieszka, 2020: Infrastruktura wartości. Nagrody literackie w Polsce po przełomie 1989 roku jako narzędzie wymiany kapitałów. „Zarządzanie w Kulturze”, T. 21, z. 1, s. 39–50. http://doi.org/10.4467/20843976ZK.20.004.12038.
Czapliński Przemysław, 2007: Powrót centrali. Literatura w nowej rzeczywistości. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Czapliński Przemysław, 2013: Przedmowa. Gry w prestiż. W: James F. English: Ekonomia prestiżu. Tłum. Przemysław Czapliński, Łukasz Zaremba. Narodowe Centrum Kultury, Warszawa, s. 7–24.
Czapliński Przemysław, 2020: A gdyby nagród literackich nie było? W: Festiwal Fabuły. 17–21.11.2020 Poznań. [Książka festiwalowa]. Centrum Kultury Zamek, Poznań, s. 68–76. https://ckzamek.pl/media/files/FF_ksiazka_2020.pdf [dostęp: 10.10.2021].
English James F., 2013: Ekonomia prestiżu. Tłum. Przemysław Czapliński, Łukasz Zaremba. Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
Gleń Adrian, 2012: Do-prawdy? Studia i szkice o literaturze najnowszej. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Hoffmann Krzysztof, Jaworski Marcin, 2011: Wyimki z życia (literackiego). W: Poznań poetów (1989–2010). Red. Piotr Śliwiński. Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań, s. 216–217.
Jankowicz Grzegorz, 2015: Piękni wygrani. Wpływ nagród na strukturę pola literackiego. W: Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierre’a Bourdieu. Podręcznik. Red. Grzegorz Jankowicz, Piotr Marecki, Michał Sowiński. Korporacja Ha!art, Kraków, s. 113–155.
Jaworski Marcin, 2019: Moja i twoja apokalipsa. „Tyle radości w jednym zdaniu wstępu” Tomasza Bąka. Kultura u Podstaw, 15.07.2019. https://kulturaupodstaw.pl/moja-i-twoja-apokalipsa-tyle-radosci-w-jednym-zdaniu-wstepu-tomasza-baka-marcin-jaworski/ [dostęp: 10.01.2021].
Kobelska Adela, 2009: Co media masowe robią z nagrodą literacką? Nagroda Nike w odbiorze prasowym (1997–2005). „Przegląd Humanistyczny”, z. 3, s. 95–103.
Nagroda Conrada. http://conradfestival.pl/p/19,nagroda-conrada [dostęp: 21.02.2021].
Poznań poetów. Konkurs Poetycki im. Klemensa Janickiego. https://ckzamek.pl/media/files/Regulamin_Konkurs_Poetycki_im_ok.docx [dostęp: 10.01.2021].
Poznańska Nagroda Literacka. Zasady zgłaszania i regulamin. http://poznanskanagrodaliteracka.pl/zasady-zglaszania-i-regulamin/ [dostęp: 10.01.2021].
Regulamin Nagrody im. Wisławy Szymborskiej 2021. http://nagrodaszymborskiej.pl/o-nagrodzie/regulamin/ [dostęp: 10.01.2021].
Regulamin Nagrody Literackiej Gdynia. http://nagrodaliterackagdynia.pl/nagroda/regulamin/ [dostęp: 10.01.2021].
Silesius. Wrocławska Nagroda Poetycka. Regulamin. http://silesius.wroclaw.pl/regulamin/ [dostęp: 10.01.2021].
Spahr Juliana, Young Stephanie, 2020: On Poet and Prizes. „ASAP Journal”, 11.11.2020. http://asapjournal.com/on-poets-and-prizes-juliana-spahr-and-stephanie-young/ [dostęp: 10.01.2021].
Śliwiński Piotr, 2012: Cztery ryzyka i bankiet. W: Idem: Horror poeticus. Biuro Literackie, Wrocław, s. 61–71.
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska
https://orcid.org/0000-0002-3157-503X
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).