Pięć wersji tekstu Ulissesa. Lukullusowa uczta dla filologów

Jerzy Paszek
https://orcid.org/0000-0002-6831-0940

Abstrakt

Artykuł stanowi polemiczne i krytyczne omówienie kilku przykładowych tłumaczeń gier słownych w powieści Jamesa Joyce’a Ulisses w nowym przekładzie Macieja Świerkockiego. Aby pokazać inne możliwości translatoryczne, autor artykułu przytacza także tłumaczenia Macieja Słomczyńskiego i Aloysa Skoumala.


Słowa kluczowe

kalambury; gry słowne; aliteracje; tłumaczenia; James Joyce

Joyce James, 1968: Ulysses. With „Ulysses”. A Short History by Richard Ellmann. Penguin Books, Harmondsworth.

Joyce James, 1993: Odysseus. [Přel.] Aloys Skoumal. ARGO, Praha.

Joyce James, 1997: Ulisses. [James Joyce: Dzieła zebrane w przekładzie Macieja Słomczyńskiego. T. 3]. Wyd. 6. Zielona Sowa, Kraków.

Joyce James, 2021: Ulisses. Przeł. Maciej Świerkocki. Posłowiem opatrzył Piotr Paziński. Wydawnictwo Officyna, Łódź.

Kilian Anna, 2010: Kobiety myślą o pięknie. ŻycieWarszawy.pl, 15.07.2010, aktualizacja: 22.07.2010, 22:23. https://www.zw.com.pl/artykul/0,495492.html [dostęp: 7.10.2022].

Markiewicz Henryk, Romanowski Andrzej, 1998: Skrzydlate słowa. Seria druga. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Morawski Tadeusz, 2011: Listy palindromisty. Zaszafie, Kraków.

Oleszczyk Krzysztof, 2007: John Edmund. W: Idem: Encyklopedia rozrywek umysłowych. [Krzysztof Oleszczyk–Drukarnia Akademicka], Konstancin-Jeziorna–Lublin, s. 191.

Paszek Jerzy, 1973: Aluzje literackie w przekładzie „Ulissesa”. „Teksty”, nr 5 (11), s. 95–108.

Paszek Jerzy, 2022: Wiele przyczynków = czyn wielki? 12000 adnotacji A.D. 2022 do „Ulissesa”. „Śląsk”, nr 10, s. 58–59.

Slote Sam, Mamigonian Marc A., Turner John, 2022: Annotations to James Joyce’s „Ulysses”. Oxford University Press, Oxford.

Świerkocki Maciej, 2021: Łódź Ulissesa, czyli Siedem lat i osiemnaście godzin z Jamesem Joyce’em w Dublinie i nie tylko. Officyna, Łódź.

Thornton Weldon, 1968: Allusions in „Ulysses”. An Annotated List. The University of North Carolina Press, Chapel Hill (1st ed. – 1961).

Pobierz

Opublikowane : 2022-12-19


PaszekJ. (2022). Pięć wersji tekstu Ulissesa. Lukullusowa uczta dla filologów. Śląskie Studia Polonistyczne, 20(2), 1-6. https://doi.org/10.31261/SSP.2022.20.07

Jerzy Paszek 
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0002-6831-0940




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).