Projekt: historia literatury
Abstrakt
The author diagnoses the situation that “history of literature” found itself in as a subdiscipline of literary science in first decades of the 21st century. He sees the reasons for its weakened status in a methodological differentiation, resulting in multiplication of interpretational practices in postmodernism; emergence of a new field of literature, described by J. Culler as “theory”; theoretical, and historical and literary self-awareness of writers, increased in late modernism questioning the ability to write an objective history (H. White); the dawn of “great narratives” (J.-F. Lyotard); finally, superseding history of literature from school textbooks. In the opinion of the author, other sources of disturbing the status of history of literature are practices in the field of literary history, which excessively deal with often artificial breakthroughs and divisions in history of literature, radically questioned by an increasingly widespread belief in “long-lasting” modernist formation, as well as a crisis of the University institution and its authority, which began around the year 1968 (already commented on by W. Gombrowicz in his Diary). In conclusion, the author of the sketch seeks a chance for history of literature – after a “cultural shift” in literary research – in “new historicism”. It is important however for literature scientists to stop being “ashamed” (as S. Szymutko put it) of the object of their studies. Having said that, even though writing a new history of Polish literature seems necessary, such objective history will never emerge and one should rather expect many subjective histories.
Bibliografia
Bakuła Bogusław. 2013. Narodowa czy rodzima? Filologia polska w perspektywie multikulturalizmu. W Przyszłość polonistyki. Koncepcje – rewizje – przemiany, red. Adam Dziadek, Krzysztof Kłosiński, Filip Mazurkiewicz, 193-212. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Barthes Roland. 1977. „Analiza retoryczna”, pł. K. Falicka. Pamiętnik Literacki 2.
Barthes Roland. 2009. Stopień zero pisania oraz Nowe eseje krytyczne, pł. Karolina Kot. Warszawa: Aletheia.
Culler Jonathan. 1998. Teoria literatury, pł. Maria Bassaj. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Culler Jonathan. 2013. Literatura w teorii, pł. Maciej Maryl. Kraków: Universitas.
Eagleton Terry. 2014. Jak czytać literaturę, pł. Anna Kunicka. Warszawa: Aletheia.
Fukuyama Francis. 1996. Koniec historii, pł. Tomasz Biedroń, Marek Wichrowski. Poznań: Zysk i S-ka.
Kisiel Marian. 2013. Współczesność: tekst umykający. W Przyszłość polonistyki. Koncepcje – rewizje – przemiany, red. Adam Dziadek, Krzysztof Kłosiński, Filip Mazurkiewicz. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Lyotard Jean-Francois. 1997. Kondycja ponowoczesna, pł. Małgorzata Kowalska, Jacek Migasiński. Warszawa: Aletheia.
Montrose L.A. 1996. Badania nad Renesansem: poetyka i polityka kultury, pł. Michał Paweł Markowski. W Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia. T. 4. Cz. 2, red. Henryk Markiewicz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Olejniczak Józef, red. 1996. Po Dantem. Wybór materiałów z VIII Konferencji Pracowników Naukowych i Studentów Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej UŚ. Katowice: Górnośląskie Centrum Kultury.
Olejniczak Józef. 2014. Zamieranie Gombrowicza. „Kronos”. W Zamieranie, red. Monika Ładoń, Grzegorz Olszański. Katowice: Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych.
Szymutko Stefan. 2013. Po co literatura jeszcze jest? Na motywach książek Janusza Sławińskiego „Przypadki poezji” i „Miejsce interpretacji”. W Po co literatura jeszcze jest. Pisma rozproszone, Stefan Szymutko, red. Grzegorz Olszański, Mariusz Jochemczyk. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Walas Teresa. 2013. Antropologia literatury jako możliwy rozsadnik jej odnowionej historii i słabej teorii. W Przyszłość polonistyki. Koncepcje – rewizje – przemiany, red. Adam Dziadek, Krzysztof Kłosiński, Filip Mazurkiewicz. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
White Hayden. 2000. Poetyka pisarstwa historycznego, red. Ewa Domańska, Marek Wilczyński. Kraków: Universitas.
White Hayden. 2009. Proza historyczna, red. Ewa Domańska. Kraków: Universitas.
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
