Dylematy kształcenia polonistycznego, czyli czego nas uczą pierwsze lata reformy
Abstrakt
The review article describes the effects of the hastily implemented reform of school education. Its effects were monitored by researchers whose observations appeared in the volume Dilemmas of Polish Studies in the reformed primary school edited by Zofia Budrewicz and Danuta Łazarska, published as part of the Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Authors from many academic centres address the topics of overcrowded high schools (the socalled effect of the double year), students overloaded with learning, return of rote learning, as well as the process of full centralisation in education management (no teachers’ participation in preparing reforms), or politicised programme changes and haste. The volume contains many texts that critically analyse the new core curriculum in the field of Polish language education. Repeated allegations include: anachronism, lack of autonomy in the choice of texts, deprivation of references to modern times, dominance of theoretical terminology, marginalisation of communication practice, etc. In addition, some of the dissertations contained in the publication are based on empirical research and examples of so-called good educational practices.
Słowa kluczowe
Polish language education; education reform; “double year” generation; anachronism; good educational practices
Bibliografia
Biedrzycki K.: Absolwent ośmioletniej szkoły podstawowej. Projekt wpisany w tekst podstawy programowej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Budrewicz Z.: „Zamyślmy się, jaka ma być edukacja w Rzeczach Pospolitych, aby człowiek był użytecznym i szczęśliwym”. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Domagała‑Trzebuchowska A.: Wypowiedzi ustne uczniów szkoły podstawowej na lekcjach języka polskiego — analiza wybranych umiejętności retorycznych w kontekście badań i praktyki edukacyjnej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10. Online: https://czasopisma.up.krakow.pl/index.php/dlp.
Fiszbak J.: O problemach kształcenia polonistycznego w świetle uczniowskich wypowiedzi ankietowych. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Gajak‑Toczek M.: Spotkania z autorytetem na lekcjach języka polskiego w klasach IV—VI. Refleksje wokół serii „Nazywam się…”. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Grudzińska K.: Integracja językowo‑kulturowa ucznia z doświadczeniem migracji w szkole podstawowej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Jaskółowa E.: Nauczyciel polonista wobec nowych wyzwań. (Na marginesach podstawy programowej). „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Kaniewski J.: Szkolna polonistyka w poszukiwaniu modelu wiedzy przedmiotowej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Karkut D.: Zdaniem polonistów — reforma w szkole podstawowej w świetle badań własnych. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Koc K.: Współczesność „źle obecna” w szkole podstawowej, czyli o kryzysie edukacji humanistycznej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Kopeć U.: Struktura uczniowskich opowiadań z dialogiem. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Kucharska‑Babula A.: Jak przybliżyć lekturę do ucznia? Czytanie „Pana Tadeusza” w podstawowej szkole muzycznej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Kwiatkowska‑Ratajczak M.: Jeden uczeń, dwie szkoły — o problemach łączenia edukacji w Polsce i poza jej granicami. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Morawska I.: „Działanie” czy „milczenie” wyobraźni w wypracowaniach uczniów klas siódmych (w roku szkolnym 2017/2018). „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Myrdzik B.: Czy „nowe” jest nowe, czy też jest „poligonem orwellowskiej utopii”? Refleksje na temat ostatniej reformy edukacyjnej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Niesporek‑Szamburska B.: Rozumienie „funkcjonalnego podejścia do nauki o języku” w planie ramowym (podstawie) oraz w jego realizacji. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Nocoń J.: Znawca języka czy człowiek komunikujący się? O strukturze kompetencji językowo‑komunikacyjnej ucznia klas IV—VI szkoły podstawowej wpisanej w podstawę programową z 2017 roku. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Pławecka K.M.: Samokształcenie w edukacji polonistycznej wobec wyzwań związanych z reformą szkoły oraz opinii ósmoklasistów. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Rusek M.: „Archiwum” i „repertuar”. Kłopoty z klasyką w szkole podstawowej. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Sienko M.: Skąd się bierze i na czym polega „szkolna schizofrenia”?. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Szoska M.: Nieuchwytna obecność. Film i nowe media w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracovienesis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linquaqe Polonae Pertinentia” 2019, t. 10: Dylematy kształcenia polonistycznego w zreformowanej szkole podstawowej. Red. Z. Budrewicz i D. Łazarska.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).