Walenty Fojkis: działalność publiczna w czasach międzywojnia (część I — działacz związków kombatanckich)


Abstrakt

W artykule przedstawiono aktywność Walentego Fojkisa (1895—1950) w organizacjach gromadzących weteranów powstań śląskich w okresie międzywojennym. Na podstawie analizy materiałów archiwalnych oraz kwerendy wybranych tytułów prasowych autor opisuje rolę, jaką W. Fojkis odegrał w poszczególnych organizacjach, oraz wybory, jakich dokonał w obliczu ewolucji i podziałów ruchu kombatanckiego. Analizę przeprowadzono na tle politycznym z uwzględnieniem pobudek ideowych oraz wątków dotyczących życia prywatnego. Artykuł jest częścią cyklu prezentującego działalność publiczną W. Fojkisa w okresie międzywojnia.


Słowa kluczowe

Walenty Fojkis; Związek Byłych Powstańców; Związek Powstańców Śląskich; weterani powstańczy; Górny Śląsk

Bębnik G., Walki o kopalnię Michał w 1939 roku: próba nowego spojrzenia, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” 2007, nr 6, s. 124—132.

Brożek A., Dowódca katowickiego pułku powstańczego: rzecz o Walentym Fojkisie, Katowice 1991.

Długajczyk E., Sanacja śląska 1926—1939: zarys dziejów politycznych, Katowice 1983.

Dubiel P., Wrzesień 1939 na Śląsku, Katowice 1963.

Falęcki T., Powstańcy śląscy 1921—1939, Warszawa 1990.

Graczyk K., Walentego Fojkisa opracowanie „Zagadnienia gmin zbiorowych” dla Rządu RP na uchodźstwie z 1943 roku, „Z Dziejów Prawa” 2020, t. 13, s. 333—348.

Janeczek Z., Od Sancovic do Siemianowic. Szkice z dziejów miasta i okolic, Katowice 1993.

Kaczmarek R., Powstania Śląskie 1919—1920—1921: nieznana wojna polsko-niemiecka, Kraków2019.

Kompała M., Walenty Fojkis. Majątek, interesy i życie prywatne w czasach międzywojnia, „Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Historia” 2019, nr 13, s. 57—84.

Kwiatek A., Fojkis Walenty, w: Encyklopedia powstań śląskich, red. F. Hawranek et al., Opole 1982, s. 124.

Marmola M., Niesłony K., Przemilczana historia powstańca śląskiego Jana Lortza, Bytom 2014 .

Mokrosz J., Fojkis Walenty, w: Słownik powstań śląskich 1920, t. 2, red. M. Fic, R. Kaczmarek, Katowice 2020, s. 364—367.

Rechowicz H., Sejm Śląski 1922—1939, wyd. 2 popr. i rozszerz, Katowice 1971.

Siemianowice. Zarys rozwoju miasta, red. H. Rechowicz, Katowice 1969.

Szefer A., Fojkis Walenty, w: Śląski słownik biograficzny, t. 3, red. J. Kantyka et al., Katowice 1981, s. 100—101.

Wańkowicz M., Dwie prawdy. Westerplatte; Hubalczycy, Warszawa 1983.

Pobierz

Opublikowane : 2023-11-30


KompałaM. (2023). Walenty Fojkis: działalność publiczna w czasach międzywojnia (część I — działacz związków kombatanckich). Wieki Stare I Nowe, 18(23), 1-21. https://doi.org/10.31261/WSN.2023.23.12

Michał Kompała  michalkompala@yahoo.com
Badacz niezależny  Polska
https://orcid.org/0000-0001-7140-1766




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).