https://doi.org/10.31261/WSN.2009.09.16
Główne polskie partie w województwie śląskim, między innymi chadecja skupiona wokół Wojciecha Korfantego oraz, po 1926 roku, sanacja z ideologicznym liderem wojewodą Michałem Grażyńskim, mimo wzajemnych różnic, niewątpliwie łączyła niechęć do Niemców. Było to szczególnie widoczne po dojściu Adolfa Hitlera do władzy w 1933 roku i ekspansji Niemiec w Europie, której początkiem była remilitaryzacja Nadrenii w 1936 roku. Poszczególne partie, w różnym stopniu i na różne sposoby, zależnie od stosunku do polityki zagranicznej rządu polskiego, wyrażały obawy przed potencjalnym konfliktem z III Rzeszą. Obawy te, związane z okupacją Austrii, Kłajpedy i rozbiciem Czechosłowacji, nasiliły się po kwietniu 1939 roku, po wypowiedzeniu przez Niemcy polsko-niemieckiej deklaracji o nieużywaniu siły z 1934 roku. Organ prasowy sanacji „Polska Zachodnia” zajmował stanowisko zgodne z wytycznymi z Warszawy, wyjątkiem była jednak kwestia mniejszości niemieckiej — czasopismo, zgodnie z opiniami Grażyńskiego, reprezentowało wrogi stosunek do wszelkich przejawów hitleryzmu, dążąc do ograniczenia wpływów niemieckich w życiu gospodarczym i społecznym Górnego Śląska. Takie stanowisko różniło się od oficjalnego kursu polskiej polityki zagranicznej. „Polonia” Korfantego dostrzegała zagrożenie ze strony Niemiec i ostro krytykowała politykę zagraniczną rządu polskiego, choć po aneksji Austrii przez III Rzeszę osłabiła krytykę, szczególnie w odniesieniu do polityki obronnej rządu. Socjalistyczna „Gazeta Robotnicza” ostrzegała przed niebezpieczeństwem ze strony Niemiec już od czasu okupacji Nadrenii w 1936 roku, jednak początkowo nie popierała akcji na rzecz Funduszu Obrony Narodowej, ostro krytykując politykę zagraniczną prowadzoną przez Józefa Becka. Poparcie dla zbiórki na FON uzależniała od zmian w polityce wewnętrznej i zagranicznej i dopiero wiosną 1939 roku, po zajęciu Czech i litewskiej Kłajpedy, socjaliści zaprzestali krytyki rządu i wsparli subskrypcję na pożyczkę obrony narodowej i FON. Narodowo-radykalna „Kuźnia” wyraziła swoje stanowisko wobec stosunków polsko-niemieckich w uchwale II Zjazdu Delegatów Ruchu Narodowo-Radykalnego, który odbył się 11 czerwca 1939 roku w Katowicach. Redakcja nie łudziła się co do nieuchronności zbrojnego konfliktu z III Rzeszą, postulując wzmocnienie żywiołu polskiego we wszystkich sferach życia społecznego, ograniczenie znaczenia mniejszości niemieckiej w gospodarce, parcelację dużych niemieckich majątków ziemskich, objęcie specjalną opieką bezrobotnych na pograniczu oraz bardziej energiczne działania na rzecz ograniczenia niemieckiej agitacji i rezygnację z konfliktów politycznych.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 1 Nr 6 (2009)
Opublikowane: 2020-03-05
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
English
Język Polski