https://doi.org/10.31261/WSN.2013.13.14
Publikacja składa się z dwóch części: wprowadzenia oraz materiałów źródłowych. We wprowadzeniu ukazano genezę i okoliczności powstania Śląskiego Instytutu Naukowego, a także zarysowano sytuację strukturalno-personalną tej instytucji aż do czasu wprowadzenia stanu wojennego oraz kontekst tzw. karnawału Solidarności. Dobór źródeł pochodzi ze zbioru przechowywanego w Archiwum Państwowym w Katowicach — bogatego dziedzictwa Śląskiego Instytutu Naukowego. Źródła obejmują wybrane protokoły posiedzeń z okresu od sierpnia 1980 do 13 grudnia 1981 roku. Przedstawione materiały pozwalają prześledzić, w jaki sposób instytucja powołana jako ośrodek ideologiczny działający w dużej mierze na potrzeby władz partyjnych mogła włączać działania lub mechanizmy sprzeczne z intencjami decydentów z Komitetu Wojewódzkiego PZPR, podważając słuszność niektórych decyzji lub piętnując niewłaściwe zachowania. Źródła te umożliwiają rozpoznanie sygnałów nadchodzących zmian (np. ograniczenia wszechwładzy nomenklatury), a z drugiej strony — ukazują próby powstrzymania procesu liberalizacji i demokratyzacji życia, podejmowane przez środowiska skupione wokół tzw. katowickiego Forum Partyjnego. Praca zawiera fragmenty, które — zdaniem autora — świadczą o wyjątkowości tego okresu i zwracają uwagę na nietypowe sytuacje, niemające odpowiednika ani przed wydarzeniami sierpnia 1980, ani po 13 grudnia 1981. Wybrane źródła ukazują trudności, z jakimi borykało się wówczas społeczeństwo polskie, m.in. problemy mieszkaniowe czy decyzje o przymusowej emigracji. Dowodzą również, że 30 lat temu istniał w PRL okres, w którym można było publicznie zarzucić wojewodzie łamanie prawa, władze utraciły swobodę rozdysponowywania mieszkań, a działacze partyjni musieli się rozliczać z działań podejmowanych w godzinach pracy.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 5 Nr 10 (2013)
Opublikowane: 2020-02-25
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
English
Język Polski