Burżuazyjny wróg czy socjalistyczny przyjaciel? Rzecz o wizerunkach Polski i Polaków, prezentowanych na kartach radzieckich podręczników szkolnych [rec. T. Maresz: Polska i Polacy w radzieckiej szkolnej narracji podręcznikowej. Bydgoszcz 2017]
[T. Maresz: Polska i Polacy w radzieckiej szkolnej narracji podręcznikowej. Bydgoszcz 2017]
Abstrakt
Recenzja monografii Teresy Maresz pt. "Polska i Polacy w radzieckiej szkolnej narracji podręcznikowej". Praca ta stanowi niezwykle wnikliwe studium sowietologiczne, które pozwala lepiej zrozumieć sposób prezentowania Polaków przez pryzmat treści edukacyjnych skierowanych do obywateli
byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, a co z tym się wiąże — sposób budowania wzajemnych radziecko‑polskich relacji.
Słowa kluczowe
recenzja; podręczniki szkolne; historia PRL; wizerunek Polski i Polaków
Bibliografia
Bazylow L., Wieczorkiewicz P.: Historia Rosji. Wrocław—Warszawa—Kraków 2005.
Białe plamy — czarne plamy. Sprawy trudne w polsko‑rosyjskich stosunkach (1918—2008). Red. A.D. Rotfeld, A.W. Turkunow. Warszawa 2010.
Borzęcki J.: Pokój ryski 1921 roku i kształtowanie się międzywojennej Europy Wschodniej. Warszawa 2012.
Buksiński T.: Zasady metody interpretacji tekstów źródłowych. Poznań 1991.
Bybluk M.: Przemiany edukacji w Rosji u schyłku XX wieku. Toruń 1998.
Chorąży E., Konieczka‑Śliwińska D., Roszak S.: Edukacja historyczna w szkole. Teoria i praktyka. Warszawa 2008.
Czubiński A.: Walka Józefa Piłsudskiego o nowy kształt polityczny Europy Środkowo‑Wschodniej w latach 1918—1921. Toruń 2002.
Gregorowicz S., Zacharias M.J.: Polska—Związek Sowiecki. Stosunki polityczne 1925—1939. Warszawa 1995.
Grunberg K., Serczyk J.: Droga do rozbioru Polski 1918—1939: nowe ustalenia. Warszawa 2005.
Heller M., Niekricz A.: Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego. T. 1—2. London 1987.
Historycy polscy, litewscy i białoruscy wobec problemów XX wieku. Historiografia polska, litewska i białoruska po 1989 roku. Red. K. Buchowski, W. Śleszyński. Białystok 2003.
Klimecki M.: Wojna polsko‑ukraińska. Lwow i Galicja Wschodnia 1918—1919. Pierwszy konflikt zbrojny odrodzonej Polski. Warszawa 2014.
Maresz T.: Jakie sąsiedztwo? O stosunkach polsko‑ruskich w podręcznikach szkolnych. W: Wielokulturowość w nauczaniu historii. Red. B. Burda, B. Halczak. Zielona Góra 2004, s. 259—266.
Maresz T.: Polska i Polacy w radzieckiej szkolnej narracji podręcznikowej. Bydgoszcz 2017.
Maresz T.: „Polski Wrzesień” w edukacji szkolnej w ZSRR i Rosji. Studium porównawcze. W: Historia. Polityka. Stosunki międzynarodowe. Wybrane zagadnienia. Red. A. Zaćmiński. Bydgoszcz 2010, s. 52—70.
Maresz T.: Rzeka Bug granicą narodów, o dziejach których uczniowie dowiadują się ze współczesnych podręczników do historii. W: „Duża i mała ojczyzna” w świadomości historycznej, źródłach i edukacji. Red. B. Burda, M. Szymczak. Zielona Góra 2010, s. 303—314.
Maresz T.: „Swojskość i obcość”. Jedno wydarzenie historyczne i rożna jego ocena, dokonywana przez historyków. W: „Historia i społeczeństwo. Dziedzictwo epok”. Edukacja historyczna w szkole ponadgimnazjalnej po 2013 roku. Red. M. Fic. Katowice—Bielsko‑Biała 2012, s. 130—151.
Maresz T.: Wspólne dzieje, a odmienna ich prezentacja oraz ocena w polskiej i rosyjskiej narracji podręcznikowej. W: Dobre i złe sąsiedztwa. Historia kluczem do zrozumienia współczesnych relacji międzysąsiedzkich. Red. T. Maresz, K. Grysińska‑Jarmuła. Bydgoszcz 2016, s. 376—394.
Maternicki J., Majorek C., Suchoński A.: Dydaktyka historii. Warszawa 1994.
Podręcznik historii — perspektywy modernizacji. Red. M. Kujawska. Poznań 1994.
Polska i jej wschodni sąsiedzi. T. 1—10. Red. A. Andrusiewicz. Rzeszów 1997—2009.
Polska i jej wschodni sąsiedzi w XX wieku. Studia i materiały ofiarowane prof. dr. hab. Michałowi Gnatowskiemu w 70‑lecie urodzin. Red. H. Konopka, D. Boćkowski. Białystok 2004.
Polska i Ukraina w podręcznikach szkolnych i akademickich. Red. W. Bonusiak. Rzeszów 2002.
Przeszłość w szkole przyszłości. Red. J. Walczak, A. Zielecki. Częstochowa 1997.
Składanowski H.: Relacje sowiecko‑polskie w podręcznikach do nauczania historii w systemie oświatowym Rosji bolszewickiej i ZSRS w latach 1917—1991. Toruń 2014.
Stosunki polsko‑ukraińskie w szkolnej edukacji historycznej od XIX do XXI wieku. Red. H. Wójcik‑Łagan. Kielce 2005.
Williamson D.G.: Zdradzona Polska. Napaść Niemiec i Związku Radzieckiego w 1939 roku. Poznań 2010.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
