Uwolnienie zwierząt i rezygnacja z diety mięsnej w powieści La penultima magia Tiziana Scarpy
Abstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie, w jaki sposób Tiziano Scarpa promuje idee wegetarianizmu i weganizmu oraz dialogu międzygatunkowego w powieści La penultima magia. Autorka zaproponuje ekokrytyczną lekturę, która pozwoli prześledzić wartości tekstu związane z relacją człowiek-zwierzę. W pierwszej części autorka zastanowi się nad zasadnością hodowli zwierząt. Druga część będzie poświęcona idei weganizmu.
Słowa kluczowe
Tiziano Scarpa; relacja człowiek-zwierzę; farmy hodowlane; uwolnienie zwierząt; weganizm
Bibliografia
Baratay, Éric. Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii. Przeł. Paulina Tarasewicz. Gdańsk: Wydawnictwo w Podwórku, 2015.
Bartnik, Ewa. „Ile w nas małpy, ile człowieka? – tłumaczy genetyk, prof. Ewa Bartnik”. Zwierciadło. 18.02.2021. https://zwierciadlo.pl/zdrowie/499904,1,ile-w-nas-malpy-ile-czlowieka--tlumaczy-genetyk-prof-ewa-bartnik.read (dostęp: 25.02.2023).
Brach-Czaina, Jolanta. Szczeliny istnienia. Warszawa: Dowody na Istnienie, 2018.
Buzzati, Dino. „Stary guziec”. Przeł. Marcin Wyrembelski. W Sześćdziesiąt opowiadań, 113–118. Przeł. Piotr Drzymała, Jarosław Mikołajewski, Mateusz Salwa, Joanna Wajs, Marcin Wyrembelski. Warszawa: Czuły Barbarzyńca, 2021.
Foer, Jonathan Safran. Zjadanie zwierząt. Przeł. Dominika Dymińska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2013.
Gzyra, Dariusz. Dziękuję za świńskie oczy. Jak krzywdzimy zwierzęta. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2018.
Iovino, Serenella. Italo Calvino’s Animals. Anthropocene Stories. Cambridge: Cambridge University Press, 2021.
Kolbert, Elisabeth. Szóste wymieranie. Historia nienaturalna. Przeł. Piotr Grzegorzewski i Tatiana Grzegorzewska. Warszawa: W.A.B., 2016.
Meijer, Eva. Zwierzęta mówią. W stronę demokracji międzygatunkowej. Przeł. Aleksandra Małecka i Miłosz Biedrzycki. Okoniny: Drzazgi, 2021.
Ortese, Anna Maria. Le Piccole Persone. In difesa degli animali e altri scritti. Milano: Adelphi Edizioni, 2016.
Pocar, Valerio. Oltre lo specismo. Scritti per i diritti degli animali. Sesto San Giovanni: Mimesis, 2020.
Scarpa, Tiziano. La penultima magia. Torino: Einaudi, 2020.
Scruton, Roger. „Co złego jest w prawach zwierząt?”. Przeł. Monika Małek. W Wiedza o etyce, red. Jan Woleński i Jan Hartman, 421–423. Warszawa: PWN, 2008.
Singer, Peter. Wyzwolenie zwierząt. Przeł. Anna Alichniewicz i Anna Szczęsna. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2004.
Skubik, Michał. „Zgotowaliśmy Ziemi szóste masowe wymieranie”. Gazeta Wyborcza. 02.12.2015. https://wyborcza.pl/7,75400,19278431,zgotowalismy-ziemi-szoste-masowe-wymieranie.html (dostęp: 10.03.2023).
Świetlik, Aleksandra. „Apetyt na samozagładę: jak zjadanie zwierząt zabija naszą planetę?”. WWF Polska. 19.03.2020. https://www.wwf.pl/aktualnosci/apetyt-na-samozaglade-jak-zjadanie-zwierzat-zabija-nasza-planete (dostęp: 20.02.2023).
Tan, Shaun. Opowieści z głębi miasta. Przeł. Anna Warso i Wojciech Góralczyk. Warszawa: Kultura Gniewu, 2019.
Tokarczuk, Olga. Opowiadania bizarne. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2019.
Zalewska, Weronika. „Jak mówię i piszę, tak widzę – o potencjale międzygatunkowych dialogów”. W Atlas wszystkich mieszkańców, red. Aleksandra Litorowicz, publikacja bez numeracji stron. Warszawa: Fundacja Puszka, 2022.
Zwolińska, Barbara. „Światy bizarne Olgi Tokarczuk”. Er(r)go. Teoria – Literatura – Kultura, nr 45 (2) (2022): 165–183. https://doi.org/10.31261/errgo.12502, https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/12502/11455 (dostęp: 10.03.2023).
Uniwersytet Gdański Polska
https://orcid.org/0000-0001-8648-0153
Karolina Kopańska – mgr, italianistka i romanistka, doktorantka w dziedzinie literaturoznawstwa w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego; autorka artykułów i rozdziałów w monografiach z zakresu literatury włoskiej. Jedna z jej ostatnich publikacji to La crisi delle relazioni amorose nell’opera di Giovanni Agnoloni (w: L’art de vivre, de survivre, de revivre. Approches littéraires. Le 50e anniversaire des études romanes à l’Université de Łódź, red. Magdalena Koźluk, Anita Staroń, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2022, s. 325–336). E-mail: karo.kopanska@gmail.com.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).