Głos nieobecny, głos konstruowany — w kręgu studiów o niepełnosprawności w polskiej literaturze dziecięcej i młodzieżowej (Alicja Fidowicz, Niepełnosprawność w polskiej literaturze XX i XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Kraków, 2020
Abstrakt
The article reviews the book Disability in Polish Children’s and Young Adult Literature of the 20th and 21st Centuries by Alicja Fidowicz. The author of the review analyzes the book against the background of the changes in the humanistic reflection on disability studies in the context of social changes and the history of children’s and young adult literature.
Słowa kluczowe
disability studies; hildren’s and young adult literature; he cultural history of children’s literature; construction of children’s literature
Bibliografia
Literatura
Andrews E., 2020, Disability as Diversity: Developing Cultural Competence, New York.
Avelin H., ed., 2009, Unseen Childhoods. Disabled Characters in 20th-Century Books for Girls, London.
Baluch A., 2003, Czytać ciałem — czy to możliwe?, w: tejże, Od ludus do agora: rozważania o książkach dla dzieci i młodzieży i o sposobach lektury, które wiodą od zabawy do poważnej rozmowy o literaturze, Kraków, s. 97—101.
Baskin B., Harris K., 1977, Assessing and Using Juvenile Fiction Portraying the Disabled, in: Notes from a Different Drummer: A Guide to Juvenile Fiction Portraying the Handicapped, New York, s. 38—72.
Clarke D, 2013, Daylight: A True Story of Childhood Schizophrenia, Ohio.
Czabanowska-Wróbel A., 2015, [Ta dziwna] instytucja zwana literaturą dla dzieci. Historia literatury dla dzieci w perspektywie kulturowej, w: Łebkowska A., Bolecki W., red., Kulturowa historia literatury, Warszawa
Davis L., 1997, The Disability Studies Reader, London.
Fidowicz A., 2016, Niepełnosprawność w polskiej literaturze dla dzieci XIX wieku, „Wielogłos”, 4(30), s. 11—126, doi: 10.4467/2084395XWI.16.032.6860.
Fidowicz A., 2017, Niepełnosprawność w najnowszej polskiej prozie dla młodzieży — między ableizmem a idolatrią, „Fragile”, 1(35).
Fidowicz A., 2020, Polska literatura dziecięca i młodzieżowa w odbiciu crip theory. Wybrane przykłady, „Paidia i Literatura”, nr 2, s. 35—42. doi: 10.31261/PiL.2020.02.03.
Ganczar M., Gielata I., Ładoń M., 2019, Fragmenty dyskursu maladycznego, Gdańsk.
Hołub J., 2018, Żeby umarło przede mną. Opowieści matek niepełnosprawnych dzieci, Wołowiec.
Hołub J., 2020, Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera, Wołowiec.
Keith L., 2001, Take Up the Bed and walk. Death, Disability and Cure in Classic Fiction for Girls, New York.
Korczak J., 1901, Dzieci ulicy, Warszawa.
Kozioł M., 2017, Skrzynia władcy piorunów, Warszawa.
Kozioł M., 2017, Tajemnica przeklętej harfy, Warszawa.
Ładoń M., Choroba jako literatura. Studia maladyczne, Kraków.
Muca K., 2019, Poiesis doświadczenia, poiesis tożsamości, Gdańsk.
Muca K., 2020, Doświadczenie i różnica. Status przedmiotu badań i tożsamość badaczy w studiach o niepełnosprawności, „Teksty Drugie”, 2, s. 13—29.
Naidoo J.C., Dahlen S.P., eds., 2013, Diversity in Youth Literature: Opening Doors through Reading, Chicago.
Nasiłowska A., 2020, Leczenie przez opowiadanie, „Teksty Drugie”, nr 2, s. 7—11.
Niewiadomska C., 1903, Nowa gwiazdka, Petersburg.
Nikolajeva M., 2016, Recent Trends in Children’s Literature Research. Return to the Body, „IRCL”, 9 (2), s. 132—145.
Nycz R., 2017, Kultura jako czasownik. Sondowanie nowej humanistyki, Kraków.
Okołowiczówna S., 1908, Ulicznicy, Kraków.
O’Sullivan E., 2000, Kinderliterarische Komparatistik, Heilderberg.
Porzuczek S., 2020, Mapowanie bólu. Lektura — spojrzenie — afekt, Kraków.
Reimann M., 2019, Nie przywitam się z państwem na ulicy. Szkic o doświadczeniu niepełnosprawności, Wołowiec.
Sigurjónsdóttir H., 2015, Cultural Representation of Disability in Children’s Literature, in: Traustadóttir R., Ytterhus B. Egilson S., Berg B., eds., Childhood and Disability in the Nordic Countries. Being, Becoming, Belonging, New York, s. 115—130.
Szczygielski M., 2016, Za niebieskimi drzwiami, Warszawa.
Terakowska D., 2014, Poczwarka, Kraków.
Walczowska-Dutka M., 2005, Program komunikacji dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Kraków.
Zdrodowska M., 2016, Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością, „Teksty Drugie”, nr 5, s. 384—403, doi: 10.18318/td.2016.5.25.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
