Utváranie vzťahu k prírode a jej ochrane prostredníctvom filozofických literárnych príbehov

Simona Borisová
https://orcid.org/0000-0002-9502-4659

Abstrakt

The paper focuses on working with philosophical literary stories, which by their nature, in addition to the development of children’s thinking can be useful in developing awareness of nature protection and sustainable living. Attitudes in solving environmental problems are related to education in the past, present and future. The inspiration for writing this paper is the educational program Philosophy for Children. The application part of this program includes several activities — reading philosophical stories, questions creating, philosophical discussion and other complementary activities. We consider Philosophy for Children as a form of applied philosophy, focused on the area of practical human interests.


Dunlop L. et al., 2015, Child-led enquiry in primary science, „Education 3—13. International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education“, 43 (5), s. 462—481.

Gagnon M., Sasseville M., 2011, Romanina nit: metodická příručka k příběhu Romana, České Budějovice.

Grigg R., Lewis H., 2019, Teaching Creative and Critical Thinking in Schools, London.

Gorard S. a kol., 2019, Can programmes like Philosophy for Children help schools to look beyond academic attainment?, „Educational Review“, 71 (2), s. 146—165.

Hroncová J., 2018, Kniha ako hlavný nástroj výchovy a vzdelávania detí a mládeže, „Rodina a škola“, r. 67, č. 8, s. 23—24.

Kosturková M., Ferencová J., 2019, Stratégie rozvoja kritického myslenia: kritické argumentovanie, debatovanie, písanie a organizovanie poznatkov, Bratislava.

Lancaster-Thomas A., 2017, How effective is Philosophy for Children in contributing to the affective engagement of pubils in the context of secondary Religious Education?, „Journal of Philosophy in Schools“, 4 (1), s. 102—122.

Lipman M., 2003, Elfie. Second edition, Montclaire.

Lipman M., 2003, Thinking in Education, United Kingdom: University Press, Cambridge, 2nd Edition.

Lipman M., 2012, Kio a Ali, České Budějovice.

Lipman M., Sharp A. M., Oscanyan F. S., 1980, Philosophy in the Classroom. Second Edition, Philadelphia.

Niesporek-Szamburska B., Starnawska K., Wójcik-Dudek M., 2020, Wstęp, „Paidia i Literatura“, nr 2, s. 7—10.

Pushkarev Y. V., Pushkareva E. A., 2018, Philosophical interpretation of knowledge and information: Knowledge value and information diversity in modern communication. „XLinguae“, Vol. 11 (3), s. 176—184.

Sharp A. M., 2000, Making Sense of My World, Melbourne.

Sharp A. M., 2011, Přirozenost světa: metodická příručka k příběhu Saša a Markétka, České Budějovice.

Wolf M., 2020, Čtenáři, vrať se. Mozek a čtení v digitálním světe, Brno.

Yan S. et al., 2018, Meta-Analysis of the Effectiveness of Philosophy for Children Programs on Students’ Cognitive Outcomes, „Analytic Teaching and Philosophical Praxis“, 39 (1), s. 13—33.

Zákon č. 17/1992 Zb. o životnom prostredí. Dostupný na: https://www.slov-lex.sk/pravnepredpisy/SK/ZZ/1992/17/20071001 [dátum prístupu: 11.05.2022]

Zbudilová H., 2013, Literatura jako klíč mysl otevírající, in: Bauman P., ed., Kritické a tvořivé myšlení: není to málo? Rozvoj myšlení ve filosofických, teologických, psychologických a pedagogických souvislostech, České Budějovice, s. 134—154.


Opublikowane : 2022-12-12


BorisováS. (2022). Utváranie vzťahu k prírode a jej ochrane prostredníctvom filozofických literárnych príbehov. Paidia I Literatura, (4), 1-10. https://doi.org/10.31261/PiL.2022.04.10

Simona Borisová  sborisova@ukf.sk
Uniwersytet Konstantyna Filozofa w Nitrze  Słowacja
https://orcid.org/0000-0002-9502-4659

Simona Borisová — dr pedagogiki; pracuje w Katedrze Pedagogiki na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Konstantyna Filozofa w Nitrze, gdzie prowadzi zajęcia z języka i literatury słowackiej. Zainteresowania badawcze: filozofia stosowana, teoria edukacji, ekologia, język i literatura słowacka






Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).