Mowa nienawiści w wybranych orzeczeniach niemieckich sądów w kontekście wybranych orzeczeń polskich sądów

Krystyna Patora

doi:10.31261/PPK.2024.08.01.04

Opublikowane: 2024-06-11

Tom 8 Nr 1 (2024)

Mowa nienawiści w wybranych orzeczeniach niemieckich sądów w kontekście wybranych orzeczeń polskich sądów

Krystyna Patora

Dział: Studia

https://doi.org/10.31261/PPK.2024.08.01.04

Abstrakt

The article focuses on selected rulings of German courts that deal with behaviour defined in the German Criminal Code as the crime of incitement to popular hatred. The purpose of this article is to present how courts have assessed specific statements from the point of view of the occurrence of prohibited acts characteristics in hate speech. The article presents the facts and legal evaluation of the behaviour to indicate which behaviors fulfill the characteristics of the criminal act of inciting to popular hatred under German laws.
Also selected rulings of Polish courts, which relate to the interpretation of the characteristics of the hate speech crime, are taken into consideration. The author has selected some rulings of Polish courts, which are thematically similar to the rulings of German courts. In conclusion, the author has pointed out the differences between the characteristics of criminal acts in German laws and Polish laws, and thus a different approach of two judicial systems to some specifically indicated contents.

Słowa kluczowe:

hate speech , incitement to popular hatred , refugees , asylum , Jew , anti-vaccinationists , Islamophobe , Internet , incitement to hatred , incitement to violence , public order

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

ACM
ACS
APA
ABNT
Chicago
Harvard
IEEE
MLA
Turabian
Vancouver

Pobierz cytowania
Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
BibTeX

Patora, K. (2024). Mowa nienawiści w wybranych orzeczeniach niemieckich sądów w kontekście wybranych orzeczeń polskich sądów. Problemy Prawa Karnego, 8(1), 1–39. https://doi.org/10.31261/PPK.2024.08.01.04

Cited by / Share

Bibliografia

Literatura
Google Scholar

Brzozowski W., Krzywoń A., Wiącek M.: Prawa człowieka. Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
Google Scholar

Kodeks karny. Część szczególna. T. 2. Cz. 2: Komentarz do art. 212–277d. Red. W. Wróbel, A. Zoll. LEX 2017.
Google Scholar

Kodeks karny. Komentarz aktualizowany. Red. M. Mozgawa. LEX/el. 2023.
Google Scholar

Konarska-Wrzosek V.: Kodeks karny. Komentarz. LEX/el. 2023.
Google Scholar

Kowalski S., Tulli M.: Zamiast procesu. Raport o mowie nienawiści. Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2003.
Google Scholar

Kulesza J.: Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2018 r., sygn. IV KK 296/17. „Prokuratura i Prawo” 2019, nr 3, s. 117–126.
Google Scholar

Kulesza W.: „Kłamstwo o Auschwitz” jako czyn zabroniony w polskim i niemieckim prawie karnym. W: Aktualne problemy prawa karnego. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 70. urodzin Profesora Andrzeja J. Szwarca. Red. Ł. Pohl.
Google Scholar

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza, Poznań 2009, s. 297–313.
Google Scholar

Ławicki J.: Mowa nienawiści – problem odpowiedzialności karnej. W: Hejterstwo. Nowa praktyka kulturowa? Geneza, przypadki, diagnozy. Red. J. Dynkowska i in. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017, s. 49–65. https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/36183/49-65_Lawicki.pdf?sequence=3&isAllowed=y [dostęp: 29.03.2024].
Google Scholar

Schwierskott-Matheson E.: Deutsches Strafgesetzbuch Übersetzung ins Polnische. DEJurePL, Regensburg 2018.
Google Scholar

Słownik języka polskiego, litera A–K. Red. M. Szymczak. Wydawnictwo PWN, Warszawa 1999.
Google Scholar

Słownik języka polskiego, litera R–Z. Red. M. Szymczak. Wydawnictwo PWN, Warszawa 1999.
Google Scholar

System prawa karnego. T. 8: Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym. Red. L. Gardocki. C.H.Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2013.
Google Scholar

Śledzińska-Simon A.: Decyzja ramowa w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii jako trudny kompromis wobec mowy nienawiści w Unii Europejskiej. W: Mowa nienawiści a wolność słowa. Aspekty prawne i społeczne. Red. A. Bodnar i in. Oficyna, Warszawa 2010, s. 93–114.
Google Scholar

Zweiffel M.: Mowa nienawiści – ujęcie prawne, językowe i filozoficzne. „Studia Medioznawcze” 2023, T. 24, nr 2 (93), s. 204–214.
Google Scholar

Akty prawne niemieckie
Google Scholar

Das Grundgesetz (GG) am 8.05.1949, BGBl. 1949 S. 1 – Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec z dnia 8 maja 1949 r., miejsce publikacji: BGBl. 1949 S. 1.
Google Scholar

Strafgesetzbuch (StGB) vom 17.10.1964, Letzte Änderung: 27.03.2024, BGBI.I. Nr. 109. Niemiecki kodeks karny z dnia 17 października 1964 r., ostatnie zmiany z dnia 27 marca 2024 r., miejsce publikacji: BGBI.I. Nr. 109.
Google Scholar

Völkerstrafgesetzbuch (VStGB) vom 26.06.2002, BGBL. I. S. 2254 – Międzynarodowy kodeks karny z dnia 26 czerwca 2002 r., zwany kodeksem zbrodni przeciwko prawu międzynarodowemu, opublikowany: BGBL. I. S. 2254; wszedł w życie dnia 30 czerwca 2002 r. https://www.bgbl.de/xaver/bgbl/start.xav?startbk=Bundesanzeiger_BGBl&jumpTo=bgbl102s2254.pdf#__bgbl__%2F%2F*%5B%40attr_id%3D%27bgbl102s2254.pdf%27%5D__1712091893804 [dostęp: 02.04.2024].
Google Scholar

Akty prawne polskie
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483.
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny. T.j. Dz.U. 2022, poz. 1138.
Google Scholar

Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Dz.U. 2023, poz. 102.
Google Scholar

Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2022, poz. 2600.
Google Scholar

Orzeczenia sądów niemieckich
Google Scholar

Wyrok Federalnego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 27 października 2020 r. RiZ(R) 4/20. https://openjur.de/u/2308850.html [dostęp: 19.02.2022].
Google Scholar

Wyrok Wyższego Sądu Krajowego w Hamm z dnia 1 marca 2018 r. 1 RVs 12/18. Az. 45 Ns 255/16. https://openjur.de/u/2145008.html [dostęp: 19.02.2022].
Google Scholar

Wyrok Wyższego Sądu Krajowego Landu Kraju Sary z dnia 8 marca 2021 r. Ss 72/2020 (2/21). https://recht.saarland.de/bssl/document/NJRE001457732 [dostęp: 31.07.2021].
Google Scholar

Orzeczenie Wyższego Sądu Krajowego z dnia 28 stycznia 2020 r. 3 RVs. 1/20. https://openjur.de/u/2193982.html [dostęp: 05.03.2022].
Google Scholar

Wyrok Sądu Rejonowego (AG) w Essen z dnia 30 stycznia 2015 r. https://openjur.de/u/762150.html [dostęp: 11.09.2021].
Google Scholar

Wyrok Sądu Rejonowego w Chemnitz z dnia 2 lutego 2016 r. https://openjur.de/u/885214.html [dostęp: 09.10.2022].
Google Scholar

Wyrok Sądu Rejonowego w Dinslaken z dnia 27 czerwca 2019 r. 3 Ds-111 Js 86/18-108/19. https://openjur.de/u/2271818.html [dostęp: 09.04.2022].
Google Scholar

Orzeczenia sądów polskich
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2019 r. IV KK 38/18. LEX nr 2621830.
Google Scholar

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2007 r. IV KK 406/06. LEX nr 245307.
Google Scholar

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2022 r. IV KK 32/22. LEX nr 3480944.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 4 lutego 2010 r. I ACa 691/09. OSA 2011, nr 12, s. 28–60.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 września 2013 r. II AKa 301/13. LEX nr 1422288.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 5 lipca 2018 r. II AKa 200/18. LEX nr 2532132.
Google Scholar

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 13 czerwca 2023 r. II AKa 177/23. LEX nr 3626183.
Google Scholar

Wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 30 czerwca 2016 r. VIII Ka 157/16. LEX nr 2107884.
Google Scholar

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 30 października 2020 r. III K 202/20. LEX nr 3101677.
Google Scholar

Wyrok Sądu Rejonowego w Częstochowie z dnia 29 stycznia 2016 r. IV KK 24/15. https://orzeczenia.czestochowa.sr.gov.pl/content/$N/151510050002006_IV_K_000024_2015_Uz_2016-01-29_001 [dostęp: 28.09.2023].
Google Scholar

Wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 21 lutego 2017 r. II K 528/16. LEX nr 2250280.
Google Scholar

Wyrok Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 29 czerwca 2020 r. II K 381/19. LEX nr 3037466.
Google Scholar

Orzeczenia innych sądów
Google Scholar

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 8 listopada 2012 r., nr 43481/09, PETA Deutschland przeciwko Niemcom, powołany w: W. Brzozowski, A. Krzywoń, M. Wiącek: Prawa człowieka. Wolters Kluwer, Warszawa 2018, s. 236.
Google Scholar

Źródła internetowe
Google Scholar

Dane statystyczne Policji z art. 256 k.k. za lata 1999–2020. https://statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko-13/63613,Publiczne-propagowanie-faszyzmu-nawolywanie-do-nienawisci-art-256.html [dostęp: 08.01.2024].
Google Scholar

Gądek J.: Długa historia „politycznej prostytucji” w Polsce. Onet.pl. 04.11.2015.
Google Scholar

https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/dluga-historia-prostytucji-politycznej-w-polsce/8lgghx [dostęp: 08.01.2024].
Google Scholar

https://de.wikipedia.org/wiki/Schmetterlingsmine [dostęp: 16.10.2022].
Google Scholar

https://dejure.org/gesetze/GG/5.html [dostęp: 17.10.2021].
Google Scholar

https://pl.wikipedia.org/wiki/Alternatywa_dla_Niemiec [dostęp: 01.10.2023].
Google Scholar

https://soundcloud.com/dnb-teknnologie/dnb-vs-tek-mix-kebi?in=kotaibe-kader/sets/kebi [dostęp: 16.10.2022].
Google Scholar

https://www.gesetze-im-internet.de/stgb/__185.html [dostęp: 21.08.2021].
Google Scholar

Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 23 stycznia 2019 r., XI.518.7.2019.MS do Prokuratora Generalnego. https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/WG%20do%20Prok.%20Gen%20Zbigniewa%20Ziobro%20ws%20przest%C4%99pstw%20motywowanych%20nienawi%C5%9Bci%C4%85%2023.01.2019.pdf [dostęp: 08.01.2024].
Google Scholar

Urbańska-Jaworska J.: Były ksiądz Jacek M. skazany za mowę nienawiści wobec Żydów i wzywanie do „świętej wojny”. Wyborcza.pl. 20.10.2021. https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,27709133,byly-ksiadz-jacek-mskazany-za-mowe-nienawisci-wobec-zydow.html [dostęp: 20.02.2022].
Google Scholar