Rana w językach świata
Abstrakt
Zgodnie z saussurowską zasadą dowolności znaku językowego słowo rana ma różnorodne znaczenia w językach świata. Spośród licznych przykładów uwagę autora przykuwa przede wszystkim rana romańska, czyli ‘żaba’ oraz rana słowiańska, zwłaszcza polska. Omówione są najstarsze wystąpienia tego słowa w okresie staropolskim, współczesne kolokacje i frazeologizmy, skojarzenia literackie i kulturowe w aspekcie komparatystycznym, a także
homonimy.
Słowa kluczowe
dowolność; homonimia; etymologia; zmiana leksykalna; rana
Bibliografia
Barańczak S.: Wiersze zebrane. Kraków 2006.
Boryś W.: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków 2006.
Brückner A.: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków 1927.
Church Slavonic Bible. https://pomog.org/bible‑church‑slavonic/ [dostęp: 10.05.2020].
Crashaw R.: Complete Works. Ed. W.B. Turnbull. London 1858.
Dolański D.: Religijność na polskich pograniczach w XVI–XVIII wieku. Zielona Góra 2005.
Etymological Dictionary of Latin and Other Italic Languages. Ed. M. de Vaan. Leiden 2008.
Herbert G.: The Temple. The Sacred Poems and Private Ejaculations. London 1667.
Herbert Z.: Barbarzyńca w ogrodzie. Warszawa 2004.
Historyczne pomniki języka i uchwał polskich i mazowieckich z wieku XVgo i XVIgo. Red. J. Lelewel. Wilno 1824. http://opacplus.bsb‑muenchen.de/title/BV001641890/ft/bsb10524307?page=5 [dostęp: 11.06.2020].
Krzeczkowski H., Sito J.S., Żuławski J.: Poeci języka angielskiego. Warszawa 1969.
Mańczak W.: Polski słownik etymologiczny. Kraków 2017.
Onions Ch.T.: The Oxford Dictionary of English Etymology. Oxford 1966.
Opalińska M.: Sen o Krzyżu. Staroangielski poemat mistyczny. Warszawa 2014.
The Middle English Compendium. https://quod.lib.umich.edu/c/cme/ [dostęp: 10.05.2020].
The Oxford English Dictionary. https://www.oed.com/ [dostęp: 10.05.2020].
The Oxford Shakespeare: The Complete Works: Original‑spelling Edition. Eds. S. Wells, G. Taylor, J. Jowett, W. Montgomery. Oxford 1987.
Shipley J.T.: The Origins of English Words. A Discursive Dictionary of Indo‑European Roots. Baltimore 1984.
Słownik staropolski. Red. S. Urbańczyk. Kraków 1953–2002. Wersja online: https://pjs.ijp.pan.pl/Sstp/t7.pdf [dostęp: 10.05.2020].
Swanton M.: The Dream of the Rood. Manchester 1970.
Szekspir W.: Romeo i Julia. Przekł. J. Paszkowski. Warszawa 1980.
Wespazyana Kochowskiego wojskiego krakowskiego Pisma wierszem i prozą. T. 2. Kraków 1859.
Wiktionary. https://www.wiktionary.org/ [dostęp: 10.05.2020].
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).