Celem niniejszego artykułu jest analiza aspektów strukturalnych, pragmatycznych, poznawczych oraz stylistycznych gatunku językowego kazania w Parochial and Plain Sermons bł. Johna Henry’ego Kardynała Newmana. Pod względem strukturalnym, kazania Newmana cechuje brak jakiegokolwiek schematu kompozycyjnego, opisywanego przez teorie retoryczne. W Kościele anglikańskim epoki wiktoriańskiej kazania były rodzajem „literatury ustnej”, odczytywanej z ambony podczas nabożeństwa. Od strony pragmatyki językowej, szczególną rolę w praktyce kaznodziejskiej Newmana odgrywał jego przykład życia jako narzędzie komunikacji Słowa Bożego. Kazaniom Newmana towarzyszył rodzaj nadprzyrodzonej atmosfery oraz magnetyzmu pomiędzy kaznodzieją, a słuchaczami. W warstwie poznawczej, Parochial and Plain Sermons stanowią niemalże kompendium dogmatyki chrześcijańskiej, z wyraźnym akcentem na praktyczne zastosowanie prawd teologicznych w życiu chrześcijańskim. Jest w nich także wiele odniesień do życia Błogosławionego. Pod względem stylistycznym, kazania Newmana uderzają prostotą, związaną z tak zwanym „stylem realnym” – Newman używa języka codziennego, unika wyszukanych figur retorycznych, sięgając za to po konkretne przykłady z życia, z Biblii oraz z życiorysów świętych i ojców Kościoła.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Tom 47 Nr 1 (2014)
Opublikowane: 2021-01-30