Die Tätigkeit der Kirche unter den in Oberschlesien in der zweiten Hälfte des XIX. Jahrhunderts herrschenden gesellschaftlichen, kulturellen, wirtschaftlichen und politischen Bedingungen fand Ausdruck unter anderem in dem Pressorgan „Praca” des „Związek Wzajemnej Pomocy Robotników Górno-śląskich” (Bund der Gegenseitigen Hilfe der Oberschlesischen Christlichen Arbeiter), eines der ältesten polnischen Arbeiterbunde. Nach Ansicht von „Praca” müssten die Probleme der Werktätigen ausschliesslich im christlichen Geiste gelöst werden, in dem das Gebot der Gottes — und Nächstenliebe die oberste und unverändliche Norm ist. Die Publizistik von „Praca” wies dem moralisch und religiös gestalteten Arbeiter einen exakt umrissenen Platz in allen Bereichen, mit denen er verbunden war, in deren Kreis er lebte und arbeitete, die er auch nicht, „verlassen” konnte. Es sind: Staat, Betrieb, Familie und Kirche. „Praca” gab eingehende und konkrete Verhaltensmuster für den christlichen Arbeiter. Sie sollten dazu dienen, eine christliche Gesellschaft zu schaffen, in der den sog. „Staatstugenden”, die für die verschiedene soziale Stände verschieden waren, eine besondere Rolle zugewiesen war. Die „Staatstugenden” sollten Hilfe und Mittel dazu sein, Ruhe und Ordnung unter der Bevölkerung aufrechtzuerhalten, da diese von Gott selbst gewollt und deswegen erhalten werden mussten. In dieser Ordnung findet das in der christlichen Lehre bezeichnete moralisch-religiöse Modell des Arbeiters seinen Platz. Die allgemeine Konzeption der Gesellschaftsordnung, die als grundlegendes gesellschaftliches Wohl dargestellt wurde, war keine Originalkonzeption von „Praca”. Sie stützte sich auf die christliche Idee der Ordnung, die Leo XIII verkündete.
Diese Idee stammt aus der philosophischen Lehre des hl. Thomas von Aquin. Papst Leo XIII stützte sich auf den schöpferischen Gedanken von Thomas und passte ihn an den Begriff „ordo” an die veränderte sozialökonomische Bedingungen seiner Zeit. Nach Oberschlesien drang diese auf die Grundlagen der christlichen Moral aufgebaute Zukunftsvision durch die christlichgesellschaftliche Reformatoren aus Deutschland, vor allem durch Bischof Emanuel von Ketteler und seinen berühmten Schüler Dr. Franziskus Hitze.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 15 (1982)
Opublikowane: 2021-03-10
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
English
Język Polski