Obraz literatury polskiej na Słowacji w tłumaczeniach Jozefa Marušiaka
Abstrakt
The Picture of Polish Literature in Slovakia through Jozef Marušiak’s Translations
The paper deals with Jozef Marušiak’s translations and their reception in Slovakia. The author presents a selection of his translations from Polish into the Slovak language, which has mostly formed the picture of Polish literature in Slovakia. The author points out some specific translation strategies, as well as the cultural and literary dialogue, which the translations have led to. The article also maps the wide range of Marušiak’s translation works from the beginning up to the present. The aim of the paper is to capture how the choices and translations of one personality can enrich the receiving literature.
Key words: Jozef Marušiak, Polish literature in Slovak language, literary translation, translator, reception of translation
Bibliografia
Baran J.: Kamień do kamienia. „Tygodnik Kulturalny” 1986, nr 3, s. 7—14.
Bednárová K.: Dejiny umeleckého prekladu na Slovensku I. Od sakrálneho k profánnemu. Bratislava 2013.
Beňo J.: Demokracia je sivá. „Slovenské pohľady” 2007, nr 3, s. 113—117.
Beňo J.: Umenie využiť talent. „Slovenské pohľady” 2009, nr 5, s. 128—131.
Berezowsk i L.: Pragmatyczne podstawy archaizacji. W: Przekładając nieprzekładalne. Red. M. Ogonowska. Gdańsk 2000, s. 129—139.
Buczek M.: Bariery kulturowe w słowackim przekładzie „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2012, t. 3, cz. 1, s. 164—183.
Buczek M.: Jozef Marušiak — tłumacz‑komparatysta idealny. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2014, t. 5, cz. 1, s. 374—387.
Chmel K.: Kniha roka: Guláš z turula — Po večeri ťarcha padá aj na dušu… „Pravda”, 18.12.2010. Dostępne w Internecie: http://kultura.pravda.sk/kniha/clanok/39623‑kniha‑roka‑gulas‑z‑turula‑po‑veceri‑tarcha‑pada‑aj‑na‑dusu/.
Ferenčík J.: Kontexty prekladu. Bratislava 1982.
Gombrowicz W.: Ferdydurke. Bratislava, Kalligram, 2004.
Gregor J.: A keď nám bude smutno, spomenieme si na prehrané bitky. „Sme” 13.01.2010. Dostępne w Internecie: http://kultura.sme.sk/c/5404113/a‑ked‑nam‑bude‑smutno‑spomeniemesi‑na‑prehrane‑bitky.html.
Hochel B.: Preklad ako komunikácia. Bratislava 1990.
Hvišč J.: E. Redliński: Konôpka. „Slovenské pohľady” 1982, nr 6, s. 140—142.
Hvišč J.: Vzťahy a súvislosti slovenskej a poľskej literatúry. Bratislava 1996.
Inštitorisová D.: Antigona z New Yorku v Bratislave. „Pravda”, 5.02.2013. Dostępne w Internecie: http://kultura.pravda.sk/divadlo/clanok/258070‑antigona‑z‑new‑yorku‑v‑bratislave/.
Janowska K.: Kotlet z Arpada. „Polityka”, 6.06.2008. Dostępne w Internecie: http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/257337,1,recenzja‑ksiazki‑krzysztof‑varga‑gulaszz‑turula.read.
Kochol V.: Groteska a mýtus. „Romboid” 1982, nr 9, s. 88—90.
Kołakowsk i L.: Veľký hlad. „Slovenské pohľady” 1991, nr 4, s. 59—62.
Kovačičová O., Kusá M. et al.: Slovník slovenských prekladateľov — 20 storočie. A—K. Bratislava 2015.
Marušiak J.: O Konôpke, slovenčine a radosti z prekladania. „Revue svetovej literatúry” 1983, nr 3, s. 135—140.
Marušiak J.: Tłumacz musi być jak kameleon. „Monitor Polonijny” 2004, nr 3, s. 10—11. Dostępne w Internecie: http://issuu.com/monitorpolonijny/docs/monitor_polonijny_2004_03.
Myśliwski W.: Kameň na kameni. Bratislava 1989.
Nádaši‑Jégé L.: Wl. St. Reymont: Sedliaci. „Slovenské pohľady” 1927, nr 4, s. 273—276.
Smolková S.: Úbohá láska na Kryme (aj všade inde). „Pravda”, 23.04.2014. Dostępne w Internecie: http://kultura.pravda.sk/divadlo/clanok/315446‑uboha‑laska‑na‑kryme‑aj‑vsade‑inde/.
Spyrka L.: Bliskość kulturowa a przekład w obrębie literatury polskiej i słowackiej. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2012, t. 3, cz. 1, s. 185—199.
Tatarkiewicz W.: Dejiny estetiky. Staroveká estetika. Bratislava 1985.
Uličianska Z.: Absurdita na Kryme. „Sme”, 14.04.2014. Dostępne w Internecie: http://divadlo.sme.sk/c/7170939/absurdita‑na‑kryme.html.
Winczer P.: Závažné a mnohoznačné Myśliwského dielo. „Slovenské pohľady” 1991, nr 1, s. 137—139.
Źródła internetowe
http://fff.truni.sk/index.php?mod=page&id=349.
http://www.divadlomartin.sk/repertoar?x=62575675645430794d435a705a4430784e513d3d.
http://www.fu.tuke.sk/data/aktuality/oznamy/20090801_infolist/Dejiny_estetikyII.pdf.
http://www.kalligram.sk/index.php?cl=spravy_item&iid=91.
http://www.katedrafilozofieffukf.com/uploads/1/3/9/8/13980582/dejiny_estetickho_myslenia.pdf.
http://www.nike.org.pl/strona.php?p=19.
http://www.sme.sk/c/2077555/adam‑michnik‑knizne‑i‑nazivo.html.
http://www.uluk.ff.ukf.sk/ULUK/ULUK_files/Te%CC%81zy%20Estet.pdf.
Univerzita Komenského v Bratislave, Filozofická fakulta, Katedra slovanských filológií
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
