Teologia spisku: drobna przyjemność w grze suwerennością
Abstrakt
Tłumaczenie z języka chorwackiego Barbara Rzeźniczak
Redakcja tłumaczenia Katarzyna Majdzik i Leszek Małczak
Theology of Conspiracy: Small Pleasure in the Play of Sovereignty
The conspiracy mission of Marin Držić is being analysed in the context of sovereignty and political state of exception, from Schmitt to Agamben, as well as in the light of recent historical interpretations, from Jeličić and Pupačić to Tatarin and Kunčević. Držić’s letters to Cosimo I. and Francesco Medici are thus situated in the context of renaissance diplomatic thought. Based on some possibilities in their Croatian stylizations (Čale vs. Batistić), their political and theological semantics is revised.
Keywords: conspiracy, sovereignty, political correspondence, exception
Bibliografia
Agamben G., 2008: Homo Sacer. Suwerenna władza i nagie życie. M. Salwa, tłum. Warszawa, Prószyński i S-ka.
Agamben G., 2008: Izvanredno stanje. Zagreb, Deltakont.
Agamben G., 2008: Stan wyjątkowy. Homo sacer II, 1. M. Surma-Gawłowska, tłum. Kraków, Korporacja ha!art.
Agamben G., 2009: Czas, który zostaje. Komentarz do „Listu do Rzymian”. S. Królak, tłum. Warszawa, Wydawnictwo Sic!.
Agamben G., 2009: The Signature of All Things: On Method. New York, Zone Books.
Agamben G., 2010: Vrijeme što ostaje: komentar uz Poslanicu Rimljanima. Zagreb, Izdanja Antibarbarus.
Agamben G., 2011: The Kingdom and the Glory. Stanford, California, Stanford University Press.
Agamben G., 2013. The Highest Poverty: Monastic Rules and Form-of-Life. Stanford, California, Stanford University Press.
Althusser L., 2000: Machiavelli and Us. London, Verso.
Batistić I., 1967: Zavjerenička pisma Marina Držića. „Filologija”, 5.
Benjamin W., 1971: Uz kritiku sile: eseji. Zagreb, Studentski centar Sveučilišta u Zagrebu.
Benjamin W., 1996: W sprawie krytyki przemocy. K. Krzemieniowa, tłum. W: W. Benjamin: Anioł Historii. Eseje, szkice, fragmenty. H. Orłowski, wyb., oprac. Poznań, Wydawnictwo Poznańskie.
Čale F., 1982: Dopune o Držiću, urotniku i maniristu. „Prolog”, 51—52.
Čale M., 2009: Govor oca, pismo sina: Urotnička pisma u držićologiji. „Quorum”, 5—6.
Držić M., 2011. Urotnička pisma. W: Izabrana djela I. Zagreb, Matica hrvatska.
Esposito R., 2010: Communitas: The Origin and Destiny of Community. Stanford, California, Stanford University Press.
Esposito R., 2014: Immunitas: Zaščita in negacija življenja. Ljubljana, Beletrina.
Esposito R., 2015: Pojęcia polityczne. Wspólnota, immunizacja, biopolityka. K. Burzyk et al., tłum. Kraków, Universitas.
Foretić V., 1965: O Marinu Držiću. „Rad Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti”, 13.
Foucault M., 2009: Security, Territory, Population. Lectures at the Collège de France 1977—1978. New York, Picador.
Foucault M., 2010: Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady w Collège de France 1977/78. M. Herer, tłum. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Jeličić Ž., 1950: Marin Držić, pjesnik dubrovačke sirotinje. Zagreb, Novo pokoljenje.
Jeličić Ž., 1958: Marin Držić Vidra. Beograd, Nolit.
Korespondencja Gershoma Scholema i Waltera Benjamina (wybór), 2006. A. Lipszyc, tłum. W: G. Scholem: Żydzi i Niemcy. Eseje, listy, rozmowa. M. Zawanowska, A. Lipszyc, przeł. A. Lipszyc, wyb., oprac., przedm. Sejny, Fundacja Pogranicze.
Kunčević L., 2007: Ipak nije na odmet sve čuti’: medičejski pogled na urotničke namjere Marina Držića. „Anali Zavoda za povijesne znanosti HAZ U u Dubrovniku”, 45.
Kunčević L., 2009: Urota. W: S.P. Novak, M. Tatarin, M. Mataija, L. Rafolt, ur.: Leksikon Marina Držića. Zagreb, Leksikografski zavod Miroslav Krleža.
Nancy J.-L., 2004: Dva ogleda: Razdjelovljena zajednica & O singularnom i pluralnom bitku. Zagreb, Multimedijalni instytut — Arkzin.
Nancy J.-L., 2010: Rozdzielona wspólnota. M. Gusin, T. Załuski, tłum. Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Pupačić J., 1969: Pjesnik urotnik (o političkim planovima Marina Držića). W: J. Ravlić, ur.: Marin Držić: zbornik radova. Zagreb, Matica hrvatska.
Rancière J., 2007: Politique de la littérature. Paris, Editions Galilée.
Schmitt C., 1985: Political Theology: Four Chapters on the Concept of Sovereignty. Cambridge Massachusetts—London, The MI T Press.
Schmitt C., 2000: Teologia polityczna i inne pisma. M.A. Cichocki, wyb., tłum. Kraków, Znak.
Schmitt C., 2006: The Nomos of the Earth in the International Law of the Jus Publicum Europaeum. New York, Telos Press Publishing.
Schmitt C., 2008: The Concept of the Political. Chicago, University of Chicago Press.
Tadić J., 1948: Dubrovački portreti. Beograd, Zadružna knjiga.
Tatarin M., 2007: Držić i Machiavelli: nacrt za jedno čitanje Držićeva makijavelizma. W: K. Bagić, ur.: Jezik književnosti i književni ideologemi: zbornik radova 35. seminara Zagrebačke slavističke škole. Zagreb, Filozofski fakultet Sveučilišta u Zagrebu — Zagrebačka slavistička škola.
Valle R., 1995: Urota ili traktat o čovjeku nahvao. W: S.P. Novak: Planeta Držić: ogled o vlasti. Dubrovnik, Dom Marina Držića.
Vekarić N., 2009: Držićeva firentinska urotnička epizoda: dio plana Bobaljevićeva klana da razvlasti Gundulićev klan. W: N. Batušić, D. Fališevac, ur.: Putevima kanonizacije: zbornik radova o Marinu Držiću (1508—2008). Zagreb, HAZ U.
Sveučilište J.J. Strōssmayera u Osijeku, Umjetnička akademija
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
