Nadrabianie zaległości? O słowackich przekładach literatury polskiej (nie tylko) w 2017 roku
Abstrakt
The author of this paper characterizes the Polish literature translated into the Slovak language over the last few years with particular focus on the year 2017. Three genres have been translated the most: literary reportage, detective novel, and fantasy literature. What is underscored is the function of these translations in the receiving (Slovak) culture and literature, as well as the reception of the translations by scholars and readers.
Słowa kluczowe
Polish literature in Slovak translation; literary reportage; Absynt; detective novel; fantasy literature; Andrzej Sapkowski; Józef Czechowicz; Tadeusz Borowski; Weronika Murek
Bibliografia
Literatura
Birčák P., 2017: Preklady radšej české. „Revue svetovej literatúry”, nr 2, s. 140—142.
Horváth T., 2017: Stanisław Przybyszewski. W: S. Przybyszewski: Krik. Bratislava, Európa, s. 105—126.
Kenížová-Bednárová K., 1994: Miesto a funkcia prekladu v kultúre národa. Metodologické poznámky k dejinám prekladu. W: K. Kenížová-Bednárová, red.: K otázkam teórie a dejín prekladu na Slovensku II. Bratislava, Veda, s. 8—29.
Matuszek G., 1985: Jak czytano powieści „wielkiego demoralizatora”. „Pamiętnik Literacki”, nr 76 / 2, s. 35—48.
Oriešek P., 2017: Ostrovy a kontinenty. Spoločenstvá a spoločnosti. O súčasnej poľskej literatúre. „Revue svetovej literatúry”, nr 2, s. 2—4.
Orsz-Wolf J., 2014: Vojny — Wars. K. Karabová, tłum. „Glosolália”, nr 4, s. 53—63.
Przybyszewski S., 2017: Krik. T. Horváth, tłum. Bratislava, Európa.
Roszczynialska M., 2003: Nowa baśń. „Strzyga” Romana Zmorskiego i „Wiedźmin” Andrzeja Sapkowskiego. „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”, nr 3, s. 257—266.
Suwara B., 2003: O preklade bez prekladu. Bratislava, Veda.
Szałaśny P., 2015: Fenomen „Wiedźmina” w Republice Czeskiej. W: R. Dudziński, A. Flamma, K. Kowalczyk, J. Płoszaj, red.: Wiedźmin — bohater masowej wyobraźni. Wrocław, Stowarzyszenie Badaczy Popkultury i Edukacji Popkulturowej „Trickster”, s. 127—135.
Szczerek Z., 2014: Beat. P. Oriešek, tłum. „Romboid”, nr 7, s. 31—37.
Witkowski M., 2004: Denník (november 1999). K. Chmel, tłum. „Romboid”, nr 39, s. 21—26.
Żyrek-Horodyska E., 2017: Reportaż literacki wobec literatury. Korzenie i teorie. „Pamiętnik Literacki”, nr 4, s. 119—131.
Žilka T., 2011: Vademecum poetiky. Nitra, Univerzita Konštantína Filozofa.
Źródła internetowe
Albatros Media. Dostępne w Internecie: https://www.albatrosmedia.sk/ [dostęp: 28.08.2018].
A. Sapkowski: Zaklínač — Meč Osudu (recenzia). Dostępne w Internecie: http://gwynbleidd.blog.pravda.sk/2016/08/29/a-sapkowski-zaklinac-mec-osudu-recenzia/ [dostęp: 28.08.2018].
Andrzej Sapkowski — Zaklínač II: Meč osudu. Dostępne w Internecie: https://inferio.sk/andrzej-sapkowski-zaklinac-ii-mec-osudu/ [dostęp: 28.08.2018].
Balada z tamtej strany. Dostępne w Internecie: https://devin.rtvs.sk/clanky/literatura/158540/balada-z-tamtej-strany [dostęp: 28.08.2018].
Baśniowy Wiedźmin. Dostępne w Internecie: https://www.fantastyka.pl/publicystyka/pokaz/863 [dostęp: 28.08.2018].
BRaK 2017 — štvrtý ročník najväčšej medzinárodnej prehliadky knižného umenia na Slovensku. Dostępne w Internecie: http://www.litcentrum.sk/66292 [dostęp: 28.08.2018].
Czas zmierzyć się z legendą. Dostępne w Internecie: http://przywieczornejherbacie.blogspot.com/2011/09/czas-zmierzyc-sie-z-legenda.html [dostęp: 28.08.2018].
Červenák J., 2014: Asi takto som sa tváril pri rozuzlení Zapletených… Dostępne w Internecie: https://www.facebook.com/Cervenak.Juraj/photos/a.10151524389338376/10152834890503376/?type=1&theater [dostęp: 28.08.2018].
Čínsky Maharadža: „Każdy ma swojego Maharadżę… Każdy ma swojego Dżema”. Dostępne w Internecie: https://wspinanie.pl/2016/05/chinski-maharadza-divadlo-kontra/ [dostęp: 28.08.2018].
Debnár M., 2014: Kniha týždňa: Temný prípad. Dostępne w Internecie: https://kultura.pravda.sk/kniha/clanok/333191-kniha-tyzdna-temny-pripad/ [dostęp: 28.08.2018].
Debnár M., 2018: Kniha týždňa: Rozlúčka s Máriou. Dostępne w Internecie: https://kultura.pravda.sk/kniha/clanok/474763-kniha-tyzdna-rozlucka-s-mariou/ [dostęp: 28.08.2018].
Dlhá cesta reportéra. Dostępne w Internecie: http://www.litcentrum.sk/rozhovory/dlha-cesta-reportera [dostęp: 28.08.2018].
Ferko M., 2014: Zrnko pravdy — Zygmunt Miłoszewski. Dostępne w Internecie: http://www.litcentrum.sk/recenzie/zrnko-pravdy-zygmunt-miloszewski [dostęp: 28.08.2018].
Ferko M., 2015: Zapletení — Zygmunt Miłoszewski. Dostępne w Internecie: http://www.litcentrum.sk/recenzie/zapleteni-zygmunt-miloszewski [dostęp: 28.08.2018].
Guľasová M., 2018: Cháronove čísla. Dostępne w Internecie: http://www.citaj.to/index.php/recenzie/krimi/item/4845-charonove-cisla [dostęp: 28.08.2018].
Hatňanková M., 2015: Oči zasypané pieskom. Dostępne w Internecie: http://www.citaj.to/index.php/recenzie/recenzie-knih/item/2864-oci-zasypane-pieskom [dostęp: 28.08.2018].
Hosťovecký M., 2017: Andrzej Sapkowski: Zaklínač I: Posledné želanie. Dostępne w Internecie: https://inferio.sk/andrzej-sapkowski-zaklinac-posledne-zelanie/ [dostęp: 28.08.2018].
Jaško Ľ., 2015: Slováci by nemali čítať severské krimi. Ale poľské. Dostępne w Internecie: https://kultura.sme.sk/c/7924921/slovaci-by-nemali-citat-severske-krimi-ale-polske.html [dostęp: 28.08.2018].
Jánošíková V., 2018: Boh je láska, záblesk a smrť. Dostępne w Internecie: http://www.litcentrum.sk/recenzie/boh-je-laska-zablesk-a-smrt [dostęp: 28.08.2018].
Józef Czechowicz — Balada z tamtej strany. Dostępne w Internecie: https://www.vlna.sk/jozef-czechowicz-balada-z-tamtej-strany/ [dostęp: 28.08.2018].
Kováčik J., [online]: Rozprávanie s Jurajom Malíčkom o sci-fi a fantasy knihách IV. Dostępne w Internecie: https://medziknihami.dennikn.sk/clanky/rozpravanie-s-jurajom-malickom-o-sci-fi-a-fantasy-knihach-iv/ [dostęp: 28.08.2018].
Kuric J., 2014: Zapletení — detektívka veľkého kalibru. Dostępne w Internecie: https://jozefkuric.blog.sme.sk/c/371192/zapleteni-detektivka-velkeho-kalibru.html [dostęp: 28.08.2018].
Kuric J., 2014: Zrnko pravdy — poľská detektívka o legende a krvi. Dostępne w Internecie: https://jozefkuric.blog.sme.sk/c/359612/zrnko-pravdy-polska-detektivka-o-legende-o-krvi.html?ref=tit/ [dostęp: 28.08.2018].
Kuric J., 2015: Po pánovi Tragáčikovi si ma získal aj prokurátor Szacki. Dostępne w Internecie: https://dennikn.sk/blog/186622/po-panovi-tragacikovi-si-ma-ziskal-aj-prokurator-szacki/ [dostęp: 28.08.2018].
Majerová S., 2016: Slovákom zachutili knihy horké a ostré ako absint (rozhovor). Dostępne w Internecie: https://www.aktuality.sk/clanok/336158/rozhovor-knihy-ostre-a-horke-ako-absint-slovakom-zachutili/ [dostęp: 28.08.2018].
Marec S., 2014: V prvej línii boja za lepšie Slovensko. Dostępne w Internecie: https://samuelmarec.blog.sme.sk/c/363817/v-prvej-linii-boja-za-lepsie-slovensko.html [dostęp: 28.08.2018].
Matuszek G., 2011: Demony u Przybyszewskiego, czyli o szatanie wczesnej nowoczesności. „Stan Rzeczy”, 1 / 1, s. 125—126. Dostępne w Internecie: http://www.stanrzeczy.edu.pl/wp-content/uploads/2013/05/SR1-117-130.pdf [dostęp: 28.08.2018].
Meč osudu (Recenzia). Dostępne w Internecie: http://elliesbookverse.blogspot.com/2016/05/mec-osudu-recenzia.html [dostęp: 28.08.2018].
Melichárková E., 2008: Smrť v Breslau — Marek Krajewski. Dostępne w Internecie: http://www.litcentrum.sk/recenzie/smrt-v-breslau-marek-krajewski [dostęp: 28.08.2018].
Moskvič R., 2018: Bytosti vzdorujúce kopancom. Dostępne w Internecie: https://dennikn.sk/1183006/bytosti-vzdorujuce-kopancom/ [dostęp: 28.08.2018].
Novotvar 2017, [online]: https://www.vlna.sk/novotvar-2017/ [dostęp: 28.08.2018].
Nowacki D., 2015: Debiut bez słabych punktów: „Uprawa roślin południowych metodą Miczurina” [recenzja]. Dostępne w Internecie: http://wyborcza.pl/1,75410,17579234,Debiut_bez_slabych_punktow_Uprawa_roslin_poludniowych.html?disableRedirects=true [dostęp: 28.08.2018].
Ovšonka R., 2017: Čínsky maharadža po slovensky. Dostępne w Internecie: http://www.podtatranske-noviny.sk/2017/10/cinsky-maharadza-po-slovensky/ [dostęp: 28.08.2018].
Palčeková Z., 2017: Dobrá dobová detektívka [recenzia]. Dostępne w Internecie: https://www.martinus.sk/?ultem=264433#reviews [dostęp: 28.08.2018].
Pena dní_FM s Arturom Domosławskim. Dostępne w Internecie: https://fm.rtvs.sk/relacie/pena-dni_fm/167932/pena-dni_fm-s-arturom-domoslawskim [dostęp: 28.08.2018].
Pena dní_FM s vydavateľstvom Absynt. Dostępne w Internecie: https://fm.rtvs.sk/relacie/pena-dni_fm/128104/pena-dni_fm-s-vydavatelstvom-absynt [dostęp: 28.08.2018].
Prekliati reportéri. Dostępne w Internecie: https://www.absynt.sk/prekliati-reporteri [dostęp: 28.08.2018].
Prekliati reportéri: Akoby si kameň jedla. Dostępne w Internecie: https://mono.sk/prekliati-reporteri-akoby-si-kamen-jedla/ [dostęp: 28.08.2018].
Prekliati reportéri: Papuša, cigánka, ktorá vedela zarábať. Dostępne w Internecie: https://mono.sk/papusa-ciganka-ktora-vedela-zarabat/ [dostęp: 28.08.2018].
Prekliati reportéri: V sibírskom Kuvajte, v ruskom Impériu. Bez diamantov, ciest a tepla. Dostępne w Internecie: https://mono.sk/prekliati-reporteri-v-sibirskom-kuvajte-v-ruskom-imperiu-bez-diamantov-ciest-a-tepla/ [dostęp: 28.08.2018].
Profil naukowy J. Malíčka. Dostępne w Internecie: http://www.uluk.ff.ukf.sk/index.php/20-pracovnici/95-doc-mgr-juraj-malicek-phd [dostęp: 28.08.2018].
Przekłady na języki obce. Dostępne w Internecie: http://www.andrzejsapkowski.pl/tlumaczenia.html [dostęp: 28.08.2018].
Púček J., 2017: Karneval temných farieb vytvára dojem pozoruhodnej pestrofarebnosti. Dostępne w Internecie: https://dennikn.sk/835947/karneval-temnych-farieb-vytvara-dojem-pozoruhodnej-pestrofarebnosti/ [dostęp: 28.08.2018].
Recenzia knihy Zaklínač (1) — Posledné želanie (Andrzej Sapkowski). Dostępne w Internecie: http://mojcarovnyzivot.blogspot.com/2016/01/recenzia-knihy-zaklinac-1-posledne.html [dostęp: 28.08.2018].
Recenzia: Stanislav A. Wotowski — Dom prízrakov (Europa, 2017). Dostępne w Internecie: http://bookowskiblog.blogspot.com/2018/05/recenzia-stanislav-wotowski-dom.html [dostęp: 28.08.2018].
Recenzje „Wiedźmina”. Dostępne w Internecie: https://www.martinus.sk/?ultem=215464#reviews [dostęp: 28.08.2018].
Rusnáková L., 2015: Akoby si kameň jedla — Wojciech L. Tochman. Dostępne w Internecie: http://www.litcentrum.sk/recenzie/akoby-si-kamen-jedla-wojciech-l-tochman [dostęp: 28.08.2018].
Ryszard Kapuściński: Impérium. Dostępne w Internecie: https://medziknihami.dennikn.sk/clanky/ryszard-kapucinski-imperium/ [dostęp: 28.08.2018].
Stanisław Przybyszewski: Krik. Dostępne w Internecie: https://dalfar.wordpress.com/2017/12/03/stanislaw-przybyszewski-krik/ [dostęp: 28.08.2018].
Sztafa K., 2015: Przemijanie jako widmo. Wokół debiutanckiego zbioru opowiadań Weroniki Murek „Uprawa roślin południowych metodą Miczurina”. Dostępne w Internecie: https://kulturaliberalna.pl/2015/05/12/recenzja-uprawa-roslin-metoda-miczurina/ [dostęp: 28.08.2018].
Szybowicz E., 2016: Nike 2016 — finaliści. Weronika Murek i uprawa ludzi metodą Miczurina. Dostępne w Internecie: http://wyborcza.pl/7,75517,20666050,nike-2016-finalisci-weronika-murek-i-uprawa-ludzi-metoda.html [dostęp: 28.08.2018].
Švecová Z., 2016: Impérium. Dostępne w Internecie: http://www.citaj.to/index.php/recenzie/recenzie-knih/item/3830-imperium [dostęp: 28.08.2018].
Teťáková J., 2015: Akoby si kameň jedla. Dostępne w Internecie: http://www.citaj.to/index.php/recenzie/recenzie-knih/item/2730-akoby-si-kamen-jedla[dostęp: 28.08.2018].
Teťáková J., 2015: Cigán je Cigán. Dostępne w Internecie: http://www.citaj.to/index.php/recenzie/recenzie-knih/item/2900-cigan-je-cigan [dostęp: 28.08.2018].
Teťáková J., 2016: Noční pútnici. Dostępne w Internecie: http://www.citaj.to/index.php/recenzie/recenzie-knih/item/4104-nocni-putnici [dostęp: 28.08.2018].
Vylúčení (Artur Domosławski). Dostępne w Internecie: https://drominickacita.sk/2018/06/11/vyluceni-artur-domoslawski/ [dostęp: 28.08.2018].
W.L. Tochman — Akoby si kameň jedla. Dostępne w Internecie: https://medziknihami.dennikn.sk/clanky/wl-tochman-akoby-si-kamen-jedla/ [dostęp:28.08.2018].
Comenius University in Bratislava Słowacja
https://orcid.org/0000-0002-5766-4081
dr, polonistka, adiunkt w Katedrze Filologii Słowiańskich na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie. Bada polsko-słowackie stosunki literackie, XX-wieczną literaturę polską oraz jej przekłady na język słowacki. Jej zainteresowania naukowe skupiają się głównie wokół zagadnień recepcji literatury polskiej na Słowacji.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
