Miłosz dla bibliofilów
Abstrakt
The article deals with a Bulgarian translation of Czesław Miłosz’s poem Child of Europe. The author of the translation, Katia Mitova, was a wellknown interpreter of Polish literature and an expert in literature. The translation itself, which appeared in fifty numbered copies, forms a separate bibliophile edition (the illustrator of the volume was Jan Libenstein). The article discusses the aspects connected with the elitism of the edition in the context of interesting Bulgarian bibliophile tradition observed in the interwar period, but also in connection with ambiguous and difficult to understand concepts found in the poem written by the Polish Noble Prize Laureate. The author of the article focuses on the very concept of Europe as it appears in the poem and its connotations to the essence of human intelligence and cognition. Additionally, the article presents various aspects of irony regarded as a form of speech, important not only in the process of appropriate comprehension of this poetic work. In translation, it also helps to attain the correct interpretation of the ideological and artistic contents of the poem.
Słowa kluczowe
Czesław Miłosz; Child of Europe; translation; Bulgarian bibliophile tradition
Bibliografia
Borges J.L., 2003, Fikcje, tłum. Sobol-Jurczykowski A., Zembrzuski S., Warszawa.
Davies N., 1998, Europa, Kraków.
Eco U., 1991, Imię róży, tłum. Szymanowski A., Warszawa.
Głowiński M, red., 2002, Ironia, Gdańsk.
Łysień Ł, 2005, Od Europy lęku do Europy nadziei, „Świat i Słowo”, nr 2.
Miłosz C., 1976, Utwory poetyckie. Poems, Michigan.
Miłosz C., 1991, Czeda na Ewropa, tłum. Mitowa K., Sofia.
Nietzsche F., 1995, Tako rzecze Zaratustra, tłum. Berent W., Poznań.
Norwid C.K., 1966 Wiersze, t. 1., Warszawa.
Sławow A., 1979, Ironia we współczesnej estetyce, w: Antologia współczesnej eseistyki bułgarskiej, wyb. Stojkow A., Passi I., red. edycji polskiej Krzemień-Ojak S., Warszawa.
Stępień T., 1996, O satyrze, Katowice.
Todorov T., 1994, Na predeła, prew. ot fr. Kjosowska W., Georgiewa M., Sofia.
Todorova M., 2008, Bałkany wyobrażone, tłum. Szymon P., Budzińska M., Wołowiec.
dr hab. prof. ATH, Uniwersytet Sofijski im. św. Klimenta Ochrydzkiego, Sofia, Bułgaria; Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Polska. Bułgaria
Literaturoznawczyni, badaczka polsko-bułgarskich związków literackich, tłumaczka literatury polskiej na język bułgarski. Interesuje się przede wszystkim historią literatury polskiej, problematyką przekładoznawczą oraz recepcją polskich dzieł w Bułgarii. Autorka książki Преселението на художественото слово [Wędrówki słowa poetyckiego] (1993), poświęconej poetyce bułgarskich przekładów polskiej poezji romantycznej i modernistycznej oraz francuskiego symbolizmu od końca XIX w. do lat 20. XX wieku oraz autorka prac z zakresu słowiańskiej komparatystyki, historii literatury polskiej oraz literatury bułgarskiej. Obecnie w druku są jej książki Боян Пенев. Любов. Писма. Наука [Bojan Penew. Miłość. Listy. Nauka] i Przez granice. Rozważania o polskiej i bułgarskiej literaturze. Tłumaczyła m.in. dramaty Witkacego. Autorka wielu artykułów naukowych w periodykach i tomach zbiorowych, aktywna uczestniczka konferencji krajowych i międzynarodowych. Odznaczona medalem „Zasłużony dla kultury polskiej” (1991).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
