„Delta czasu" Floriana Śmiei – dokument, wspomnienie, współczesna sylwa?

Bożena Szałasta-Rogowska

doi:10.31261/PS_P.2023.32.05

Opublikowane: 2023-11-23

Tom 32 Nr 2 (2023)

„Delta czasu" Floriana Śmiei – dokument, wspomnienie, współczesna sylwa?

Bożena Szałasta-Rogowska

Dział: Światy non-fiction

https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.32.05

Abstrakt

Artykuł koncentruje się na Delcie czasu – ostatnim z prozatorskich tomów Floriana Śmiei – poety-emigranta,
który zmarł w 2019 roku w Mississauga w Kanadzie. Śmieja znany jest przede wszystkim ze swej twórczości
poetyckiej, translatorskiej i krytycznoliterackiej. Twórczość prozatorska tego autora jest rzadziej poddawana analizie i interpretacji, a jest ona równie ciekawa jak poezja. Delta czasu, wydana przez Bibliotekę Śląską
w 2018 roku, to zbiór tekstów trudnych do jednoznacznego zakwalifikowania gatunkowego. Miesza się tu
m.in. forma pamiętnika, dokumentu, reportażu, eseju, felietonu, szkicu, recenzji, ale też autobiografii i liryki. Prezentowana w tomie imponująca panorama wydarzeń (począwszy od narodzin w Kończycach w 1925 roku aż po spotkania „ostatnie”), miejsc (np. Zabrze, Londyn, Toronto, Mexico City, Monachium) i postaci (np. Czesław Miłosz, Al Purdy, Anna Janko, Zdzisław Najder, Bogdan Czaykowski) tworzy mozaikę historii XX i XXI
wieku, opowiedzianą rzetelnie i z poszanowaniem obiektywizmu, lecz także z dużą dozą humoru, autoironii
i subiektywnych sądów.

Słowa kluczowe:

Florian Śmieja , literatura emigracyjna , autobiografia , wspomnienia

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Szałasta-Rogowska, B. (2023). „Delta czasu" Floriana Śmiei – dokument, wspomnienie, współczesna sylwa?. Postscriptum Polonistyczne, 32(2), 1–15. https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.32.05

Cited by / Share

Bibliografia

Cieślik-Wilk N., 2015, Navigare necesse est. Świadectwa pamięci w twórczości literackiej Floriana Śmiei, Krośnieńska Oficyna Wydawnicza, Krosno.
Google Scholar

Czermińska M., 1987, Autobiografia i powieść, czyli pisarz i jego postacie, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk.
Google Scholar

Czermińska M., 2020, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie, wyzwanie, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Danilewicz Zielińska M., 1992, Szkice o literaturze emigracyjnej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar

Kasperski E., 2001, Autobiografia. Sytuacja i wyznaczniki formy, w: Autobiografizm – przemiany, formy, znaczenia, red. H. Gosk, A. Zieniewicz, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, s. 9–25.
Google Scholar

Kisiel M., 2020, Powieściowy życiorys. Przypisy do biografii Floriana Śmiei, w: Światy poetyckie Floriana Śmiei, red. M. Kisiel, K. Niesporek, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, Katowice, s. 28–35.
Google Scholar

Lejeune P., 2001, Pakt autobiograficzny, w: P. Lejeune, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, przeł. W. Grajewski i in., red. R. Lubas-Bartoszyńska, Universitas, Kraków, s. 21–56.
Google Scholar

Pasterska J., 2012, Posłowie, w: F. Śmieja, Zapiski o świcie. Z archiwum pisarza, T. IV, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 82–86.
Google Scholar

Sokołowska-Gwizdka J., 2013, Wstęp, w: F. Śmieja, Ślady światła, Silcan House, Mississauga, s. 7–9.
Google Scholar

Śmieja F., 2013, Ślady światła, Silcan House, Mississauga.
Google Scholar

Śmieja F., 2018, Delta czasu, Biblioteka Śląska, Katowice.
Google Scholar

Trojanowski A., 2019, „Delta czasu” – pamięć o powojennej historii Polski w zapiskach, wspomnieniach i wierszach Floriana Śmieji, Culture Avenue, 27.05.2019, https://www.cultureave.com/delta-czasu-pamiec-o-powojennej-historii-polski-w-zapiskach-wspomnieniach-i-wierszach-floriana-smieji/ [dostęp: 8.02.2023].
Google Scholar

Zyman E., 2019, Pojemna delta, „Odra”, nr 5, s. 58–60
Google Scholar

Bożena Szałasta-Rogowska

bozena.szalasta-rogowska@us.edu.pl
https://orcid.org/0000-0003-1384-5451

Afiliacja:

Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska

Biogram

BOŻENA SZAŁASTA-ROGOWSKA – dr hab., prof. UŚ, Instytut Literaturoznawstwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice, Polska. Literaturoznawczyni i krytyk literacki. W kręgu jej zainteresowań badawczych
znajdują się przede wszystkim polska poezja współczesna, literatura polska poza granicami kraju, teoria recepcji i odbioru, glottodydaktyka oraz metodyka nauczania literatury polskiej cudzoziemców. Jest autorką monografii Urodzony z piołunów. O poezji Bogdana Czaykowskiego (Katowice–Toronto 2005), Literatura bliska i daleka. Szkice z zakresu glottodydaktyki (Katowice 2017) oraz Zbioru testów do podręcznika „Dzień dobry” (Katowice 2006). Na podstawie opowiadania Szafa Olgi Tokarczuk przygotowała materiały do nauki języka polskiego jako obcego, które ukazały się w serii Czytaj po polsku (Katowice 2015). Dzięki jej staraniom
w 2007 roku wydano opracowany przez nią wybór wierszy poety emigracyjnego Bogdana Czaykowskiego Jakieś ogromne szczęście. Wiersze wybrane z lat 1956–2006 (Kraków–Toronto 2007). Redaktorka kilku tomów zbiorowych.

Tom 32 Nr 2 (2023)
Opublikowane: 2023-03-29

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst

„Delta czasu" Floriana Śmiei – dokument, wspomnienie, współczesna sylwa?

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Bożena Szałasta-Rogowska

Informacje