„Wracam do miejsca, którego nie ma” – o różnych formach doświadczenia atopii
Abstrakt
Most scholars dealing with Ewa Lipska’s poetry claim that a motif of home is amongst the most important ones in her works. The author of the article discusses the existence of this very motif in the late works of the poet. The article also aims to consider the different senses evoked by the Greek term ‘atopy’ in Lipska’s works.
Słowa kluczowe
atopy, Lipska, home; atopy; Lipska; home
Bibliografia
Bachelard G., 1979, Dom od piwnicy aż po strych. Znaczenie schronienia, przeł. Ochab M., „Punkt”, nr 8.
Barthes R., 1999, Fragmenty dyskursu miłosnego, przeł. Bieńczyk M., Warszawa.
Dziadek A., 2008, Atopia – stadność i jednostkowość, „Teksty Drugie”, nr 1–2.
Dziuban Z., 2008, Poza miejscem i „nie-miejscem”, w: Wilkoszewska W., red., Czas przestrzeni, Kraków.
Dziuban Z., 2009, Obcość, bezdomność, utrata: wymiary atopii współczesnego doświadczenia kulturowego, Poznań.
Gadamer H.G., 2003, Język i rozumienie, w: tenże, Język i rozumienie, przeł. Sierocka B., Warszawa.
Jurewicz O., 2000, Słownik grecko-polski, Warszawa.
Kałuża A., 2003, Odkochujące się Ja, „Nowe Książki”, nr 6.
Kmiecik M., 2013, Oblicza miejsca. Topiczne i atopiczne wyobrażenia przestrzeni w poezji Juliana Przybosia, Kraków.
Kopaliński W., 1985, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa.
Kwiatkowski J., 1971, Lękać należy się odważnie, „Twórczość”, nr 4.
Legeżyńska A., 1996, Poczekalnie (w wierszach Ewy Lipskiej), w: taż, Dom i poetycka bezdomność w liryce współczesnej, Warszawa.
Ligęza W., 2001, Życioodporna kamizelka, „Nowe Książki”, nr 8.
Lipska E., 2001, Czekam, w: taż, Sklepy zoologiczne, Kraków.
Lipska E., 2003, Dom, w: taż, Ja, Kraków.
Lipska E., 2005, Dyskoteka, w: taż, Gdzie Indziej, Kraków.
Lipska E., 2005, Gdzie Indziej, w: taż, Gdzie Indziej, Kraków.
Lipska E., 2005, On, w: taż, Gdzie Indziej, Kraków.
Lipska E., 2005, Otchłań, w: taż, Gdzie Indziej, Kraków.
Lipska E., 2005, Z daleka, w: taż, Gdzie Indziej, Kraków.
Lipska E., 2006, Hymn mgły, w: taż, Drzazga, Kraków.
Lipska E., 2006, Na Mariahilferstrasse, w: taż, Drzazga. Kraków.
Lipska E., 2007, W przytułku Europa, w: taż, Pomarańcza Newtona, Kraków.
Lipska E., 2010, Balkon, w: taż, Pogłos, Kraków.
Lipska E., 2010, Życiorys, w: taż, Pogłos, Kraków.
Lipska E., 2012, Dom, w: taż, Droga Pani Schubert, Kraków.
Lipska E., 2015, Nigdy tu nie wrócę, w: taż, Czytnik linii papilarnych, Kraków.
Lipska E., 2015, Rebus. w: taż, Czytnik linii papilarnych, Kraków.
Lisowski K., 1996, Historie osobiste (o liryce Ewy Lipskiej), w: Lipska E., Wspólnicy zielonego wiatraczka, Kraków.
Markowski M.P., 2004, Inność i tożsamość, w: tegoż, Pragnienie i bałwochwalstwo, Kraków.
Maroszczuk G., 1991, Idea „domu” i „bezdomności” w liryce Ewy Lipskiej, w: Wójcik W., red., W pejzażu ojczyzny i obczyzny, Katowice.
Matuszewski R., 1987, Poetycki świat Ewy Lipskiej, „Twórczość”, nr 1.
Morawiec A., 2011, Ewa Lipska jako pisarka polityczna, „Przestrzenie Teorii”, nr 15.
Nyczek T., 1974, Spalony dom, „Twórczość”, nr 9.
Olszański G., 2006, Śmierć udomowiona. Szkice o wyobraźni poetyckiej Ewy Lipskiej, Katowice.
Poprawa A., 2006, Lipska przez wieki się nie zmienia, „Odra”, nr 7–8.
Wyka M., 1998, Język nad przepaścią, „Dekada Literacka”, nr 3.
dr hab., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego, Katowice, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0003-2604-7299
Pracuje jako adiunkt w Zakładzie Sztuki Interpretacji i Poetyki Historycznej. Jego zainteresowania dotyczą poezji współczesnej, sztuki interpretacji, muzyki. Jest autorem książki poświęconej poezji Ewy Lipskiej Śmierć udomowiona (2006), zbioru esejów Apelacje. Szkice o literaturze i przygodach jej twórców (2012) oraz monografii Wiek męski: epopeja rozkładu. Studia o motywach senilnych w poezji polskiej po 1989 roku (2015). W 2013 jego zbiór wierszy Starzy nieznajomi został nominowany do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” w kategorii „Książka roku”. Jest redaktorem działu muzyki w kwartalniku „Opcje”.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).