Sowiecka Armenia Wasilija Grossmana — wokół geopoetyki socrealizmu
Abstrakt
Vasily Grossman is one of the most prominent and interesting writers of Soviet era. His journalist papers on II war period, and later on his major literary work, novel Life and Fate made his name famous among the best writers of Russian culture. When his famous Life and Fate novel was seized in 1960 by KGB (Grossman himself was never arrested by the Soviet authorities) his literary career broke for that moment. As a moral compensation Grossman got a special translation work in Armenia, which he managed to put into a special prose called An Armenian Sketchbook. Grossman writes up soviet Armenia with poetical instruments that we are able to analyze through geopoetics and socrealism. Some parts of Grossman’s Armenian Sketchbook, though, could also be understood by postcolonial interpretation.
Słowa kluczowe
Armenia; Wasilij Grossman; geopoetyka; socrealizm; postkolonializm
Bibliografia
Agopsowicz, Monika. Kresowe Pokucie. Dziekanów Leśny: Wydawnictwo LTW, 2014.
Belyy, Andrey. “Armeniya.” Krasnaya Nov’, no. 8, 1928: 214–258 [Белый, Андрей. “Армения.” Красная Новь, № 8, 1928: 214–258].
Bitov, Andrey. “Uroki Armenii. Sentimental’noye puteshestviye.” Druzhba narodov, no. 9, 1969: 176–191 [Битов, Андрей. “Уроки Армении. Сентиментальное путешествие.” Дружба народов, № 9, 1969: 176–191].
Bit-Yunan, Yuriy. “Poyezdka V.S. Grossmana v Armeniyu v publitsistike i memuarakh.” Vestnik Rossiyskogo gosudarstvennogo gumanitarnogo universiteta, no. 12, 2014: 179–180 [Юнан, Юрий. “Поездка В.С. Гроссмана в Армению в публицистике и мемуарах.” Вестник Российского государственного гуманитарного университета, № 12, 2014: 179–180].
Dudek-Listwan, Teresа. Andriej Bitow — człowiek, dzieło, myśl. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2007.
Fast, Piotr. Realizm socjalistyczny w literaturze rosyjskiej. Doktryna, poetyka, konteksty.
Grossman, Vasiliy. Dobro Vam! Rasskazy. Moskva: Sovetskiy pisatel’, 1967 [Гроссман, Василий. Добро Вам! Рассказы. Москва: Советский писатель, 1967].
Grossman, Wasilij. Dramat humanisty w świecie cywilizacji totalitarnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2004.
Grossman, Wasilij. Kilka smutnych dni i inne opowiadania. Transl. Okołów-Podhorska, Marta. Warszawa: Czytelnik, 1969.
Khachikyan, Armen. Istoriya Armenii. Kratkiy ocherk. Yerevan: Edit Print, 2009 [Хачикян, Армен. История Армении. Краткий очерк. Ереван: Эдит Принт, 2009].
Kołodziejczyk, Dariusz. Turcja. Warszawa: Wydawnictwo Trio–Collegium Civitas, 2011.
Kopczacki, Bartłomiej. “Rosyjski nacjonalizm w powieści Wasilija Grossmana ‘Życie i los’.” Przegląd Rusycystyczny, no. 4(152): 19–29.
Lang, David Marshall. Armenia — kolebka cywilizacji. Transl. Szafar, Tadeusz. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975.
Lipkin, Semen. “Zhizn’i sud’ba Vasiliya Grossmana.” Literaturnoye obozreniye, no. 7, 1988: 96–108 [Липкин, Семен. “Жизнь и судьба Василия Гроссмана.” Литературное обозрение, № 7, 1988: 96–108].
Mandel’shtam, Osip. “Puteshestviye v Armeniyu.” Zvezda, no. 5, 1933: 103–125 [Мандельштам, Осип. “Путешествие в Армению.” Звезда, № 5, 1933: 103–125].
Mandelsztam, Osip. Podróż do Armenii. Transl. Przybylski, Ryszard. Warszawa: Wydawnictwo “Sic!,” 2004.
Martin, Terry. Ithaca: The Affirmative Action Empire: Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923–1939. Cornell University Press, 2001.
Molotov, Vyacheslav. Stat’ii rechi 1935–1936. Moskva: Partizdat TSK VKP(b), 1937 [Молотов, Вячеслав. Статьи и речи 1935–1936. Москва: Партиздат ЦК ВКП(б), 1937].
Nieczuj-Ostrowski, Paweł. Ormianie w Polsce. Przeszłość i teraźniejszość. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2011.
Poeziya Armenii s drevneyshikh vremen do nashikh dney v perevode russkikh poetov. Ed. Bryusov, Valeriy. Yerevan: Izdatel'stvo “Ayastan,” 1966 [Поэзия Армении с древнейших времен до наших дней в переводе русских поэтов. Ред. Брюсов, Валерий. Ереван: Издательство “Айастан”, 1966].
Przebinda, Grzegorz. “Сократ из Бердичева — жизнь и судьба Василия Гроссмана.” [“Sokrat iz Berdicheva — zhizn’ i sud’ba Vasiliya Grossmana.”] Przegląd Rusycystyczny, no. 4(132), 2010: 61¬–85.
Severnyy Kavkaz v sostave rossiyskoy imperii. Ed. Bobrovnikov, Vladimir, Babich, Irina. Moskva: NLO, 2007 [Северный Кавказ в составе российской империи. Ред. Бобровников, Владимир, Бабич, Ирина. Москва: НЛО, 2007].
Stepanian, Armenuhi. “Armenia: od ojczyzny mitycznej do rzeczywistej.” Armenia: kultura współczesna w ujęciu antropologicznym. Ed. Abrahamian, Lewon, Siekierski, Konrad. Transl. Ozimek, Jakub. 35–50. Warszawa–Erewań: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego–Wydawnictwo DiG¬–National Academy of Sciences Republic of Armenia. Institute of Archaeology and Ethnography, 2014.
Ter-Sarkisyants.Alla Yervandovna. Istoriya i kul’tura armyanskogo naroda s drevneyshikh vremen do nachala XIX veka. Moskva: Vostochnaya literatura RAN, 2005 [Тер-Саркисянц. Алла Ервандовна. История и культура армянского народа с древнейших времен до начала XIX века. Москва: Восточная литература РАН, 2005].
The Armenian Massacre: 1894–1896. Ed. Kirakossian, Arman. Michigan: British Media Testimony, 2007.
Thompson, Ewa. Trubadurzy Imperium. Literatura rosyjska i kolonializm. Transl. Sierszulska, Anna. Kraków: Universitas, 2000.
Tolstoy, Lev Nikolayevich. Polnoye sobraniye sochineniy. Pis’ma 1897. Vol. 70. Moskva: Gosudarstvennoye izdatel’stvo khudozhestvennoy literatury, 1954 [Толстой, Лев Николаевич. Полное собрание сочинений. Письма 1897. Т. 70. Москва: Государственное издательство художественной литературы, 1954].
Wasyl, Franciszek. Ormianie w przedautonomicznej Galicji. Studium demograficzno-historyczne. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2015.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
