Kino kobiet jako zjawisko w najnowszej kinematografii rosyjskiej


Abstrakt

Cel artykułu stanowi próba uchwycenia i opisania zjawiska, jakim jest najnowsze rosyjskie kino kobiet, na tle zmiany zachodzącej od początku drugiej dekady XXI wieku w kinematografii światowej, tj. wzrostu liczby kobiet, które stają za kamerą. Cechami charakterystycznymi owego fenomenu są jego wielowymiarowość oraz różnorodność, co przejawia się m.in. w doborze tematów i środków stylistycznych. W artykule zwrócono uwagę na liczne czynniki wewnątrz- i okołofilmowe mające wpływ na dzieła reżyserek, takie jak osadzenie akcji filmu na szeroko rozumianej prowincji, dążenie do autentyczności (urzeczywistniające się np. w języku, którego używają bohaterowie) czy samowystarczalność, a także odbiór ich twórczości jako kina autorskiego. Na koniec na przykładzie konkretnych tytułów przybliżono najważniejsze obszary tematyczne kina kobiet, skupione wokół człowieka, jego tożsamości, intymności i relacji z naturą.


Słowa kluczowe

kinematografia rosyjska; kino kobiet; prowincja; tożsamość; intymność

Barańska-Bekrycht, Anna. “Kobiety górą! Historyczna rekrutacja na Wydziale Reżyserii w łódzkiej Szkole Filmowej.” https://www.radiolodz.pl/posts/72936-historyczna-rekrutacja-na-wydzial-rezyserii-lodzkiej-szkoly-filmowej-na-pierwszy-rok-studiow-dostaly-sie-same-kobiety. Accessed 2 April 2022.

Desyaterik, Dmitriy. “Kira Muratova: ‘To, chto nazyvaetsya ‘kich’ ili ‘bezvkusitsa’, mne ne chuzhdo’.” Iskusstvo kino, no. 1, 2005, http://old.kinoart.ru/archive/2005/01/n1-article2. Accessed 2 April 2022 [Десятерик, Дмитрий. “Кира Муратова: ‘То, что мы называем ‘кич’ или ‘безвкусица’, мне не чуждо’.” Искусство кино, № 1, 2005, http://old.kinoart.ru/archive/2005/01/n1-article2. Дата обращения: 2 апреля 2005].

Fardo, Faina. “Ella Manzheyeva i Yelena Glikman: ‘Dlya kinematografa eto unikal’nyy sluchay, potomu chto kino v Kalmykii ne snimali neskol’ko desyatiletiy’.” https://www.proficinema.ru/interviews/detail.php?ID=174135. Accessed 2 April 2022 [Фардо, Фаина. “Элла Манжеева и Елена Гликман: ‘Для кинематографа это уникальный случай, потому что кино в Калмыкии не снимали несколько десятилетий’.” https://www.proficinema.ru/interviews/detail.php?ID=174135. Дата обращения: 2 апреля 2022].

Gavrilov, Andrey. “‘Portret v sumerkakh’ rezhisser Angelina Nikonova idet v prokat.” http://kinote.info/articles/5647-portret-v-sumerkakh-rezhisser-angelina-nikonova-idet-v-prokat. Accessed 2 April 2022 [Гаврилов, Андрей. “‘Портрет в сумерках’ режиссер Ангелина Никонова идет в прокат.” http://kinote.info/articles/5647-portret-v-sumerkakh-rezhisser-angelina-nikonova-idet-v-prokat. Дата обращения: 2 апреля 2022].

Glazkova, Lena. “Angelina Nikonova: ‘My ne na poverkhnosti’.” http://snimifilm.com/post/angelina-nikonova-my-ne-na-poverkhnosti. Accessed 2 April 2022 [Глазкова, Лена. “Ангелина Никонова: ‘Мы не на поверхности’.” http://snimifilm.com/post/angelina-nikonova-my-ne-na-poverkhnosti. Дата обращения: 2 апреля 2022].

Klyuyeva, Yelizaveta. “Tat’yana Everstova: ‘Chem sil’neye lyubish’, tem bol’she nenavidish’ togo, kto prichinyayet bol’ ob’yektu tvoyey lyubvi’.” https://www.rewizor.ru/cinema/interviews/tatyana-everstova-chem-silnee-lubish-tem-bolshe-nenavidish-togo-kto-prichinyaet-bol-obektu-tvoey-lub/. Accessed 2 April 2022 [Клюева, Елизавета. “Татьяна Эверстова: ‘Чем сильнее любишь, тем больше ненавидишь того, кто причиняет боль объекту твоей любви’.” https://www.rewizor.ru/cinema/interviews/tatyana-everstova-chem-silnee-lubish-tem-bolshe-nenavidish-togo-kto-prichinyaet-bol-obektu-tvoey-lub/. Дата обращения: 2 апреля 2022].

Plakhov, Andrey. “‘Sumerki’ bez vampirov.” Kommersant’, no. 213, 2011: 15 [Плахов, Андрей. “‘Сумерки’ без вампиров.” Коммерсантъ, № 213, 2011: 15].

Shevelev, Igor’. “Kira Muratova: ‘Zhenshchiny zhestoki’.” Rossiyskaya gazeta, 8 April 2005. http://kira-muratova.narod.ru/int0015.htm. Accessed 2 April 2022 [Шевелев, Игорь. “Кира Муратова: ‘Женщины жестоки’.” Российская газета, 8 апреля 2005. http://kira-muratova.narod.ru/int0015.htm. Дата обращения: 2 апреля 2022].

Vasilenko, Svetlana. “‘Novyye amazonki’ (Ob istorii pervoy literaturnoy zhenskoy pisatel’skoy gruppy. Postsovetskoye vremya).” Zhenshchiny: svoboda slova i tvorchestva: sbornik statey. Ed. Kizilo, Valentina. 80–89. Moskva: Eslan, 2001 [Василенко, Светлана. “‘Новые амазонки’ (Об истории первой литературной женской писательской группы. Постсоветское время).” Женщины: свобода слова и творчества: сборник статей. Ред. Кизило, Валентина. 80–89. Москва: Эслан, 2001].

www.sputnikfestiwal.pl. Accessed 2 April 2022.

Pobierz

Opublikowane : 2022-08-04


WąsalaP. (2022). Kino kobiet jako zjawisko w najnowszej kinematografii rosyjskiej. Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze, 32, 1-19. https://doi.org/10.31261/RSL.2022.32.09

Piotr Wąsala  piotr95wasala@gmail.com
Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu  Polska
https://orcid.org/0000-0001-5205-4949




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).