Między reprodukcją a zmianą systemową. Czasopisma literackie w społecznym systemie literatury


Abstrakt

The article aims to outline the role of literary periodicals in the social system of literature from a perspective of processes that take part in the accumulation of both cultural capital and social capital. In this sense, the paper is an attempt to incorporate a sociological perspective into the theory of literature in order to provide a more informed view on social and cultural processes that are mediated by literary periodicals of diversified kind. By referring to the notions of embodied and institutional cultural capital (Pierre Bourdieu) as well as social capital (Robert D. Putnam, Francis Fukuyama), the paper examines the dialectic of system reproduction and morphogenetic change in terms of processes that organize the functioning of literature conceived of a specific kind of social system.


Słowa kluczowe

literature; literary periodicals; cultural capital; social capital; social system

Archer, Margaret. Realist Social Theory. The Morphogenetic Approach. Cambridge: Cambridge University Press, 1995.

Barthes, Roland. “Śmierć autora.” Transl. Markowski, Michał P. Teksty drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, no. 1/2, 1999.

Barthes, Roland. “Theory of the Text.” Untying the Text: a Post-Structuralist Reader. Ed. Young, Robert. London–New York: Routledge, 1981.

Berger, Peter, Luckmann, Thomas. Społeczne tworzenie rzeczywistości. Traktat z socjologii wiedzy, Transl. Niżnik, Józef. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.

Bourdieu, Pierre, Passeron, Jean-Claude. Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania. Transl. Neyman, Elżbieta. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.

Bourdieu, Pierre. “The Forms of Capital.” Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Ed. Richardson, John G. New York: Greenwood, 1986.

Burzyńska, Anna, Markowski, Michał P. Teorie literatury XX wieku. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2007.

Fukuyama, Francis. Trust: Social Virtues and the Creation of Prosperity. New York: Free Press, 1995.

Giddens, Anthony. Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturyzacji. Transl. Amsterdamski, Stefan. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2003.

Głażewski, Michał. “Teoria systemów autopojetycznych Niklasa Luhmanna — między metafizyką a metabiologią.” Przegląd Pedagogiczny, no. 1, 2009.

Głowacki, Bartosz. “Prasa trzeciego obiegu w kresie przełomu.” Kultura — Media — Teologia, no. 3, 2010.

Habermas, Jürgen. Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej. Transl. Lipnik, Wanda, Łukasiewicz, Małgorzata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.

Kalaga, Wojciech. “Culture and Signification.” Britishness and Cultural Studies. Continuity and Change in Narrating the Nation. Ed. Knauer, Krzysztof, Murray, Simon. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 2000.

Kłoskowska, Antonina. Socjologia kultury. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.

Ochman, Andrzej. “Zarys koncepcji Habermasowskiej sfery publicznej.” Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, no. 35, 2015.

Pęczak, Mirosław. “Kilka uwag o trzech obiegach.” Więź, no. 2, 1988.

Putnam, Robert D. Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon and Schuster, 2000.

Putnam, Robert D. Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton: Princeton University Press, 1993.

Seligman, Adam B. The Problem of Trust. Princeton: Princeton University Press, 1997.

Sell, Robert D. Literature as Communication. The Foundations of Mediating Criticism. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company, 2000.

Sztompka, Piotr. Society in Action. The Theory of Social Becoming. Cambridge: Polity Press, 1991.

Sztompka, Piotr. Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2007.

Sztompka, Piotr. Trust. A Sociological Theory. Cambridge: Cambridge University Press, 1999.

Świątkiewicz, Wojciech. Zróżnicowanie społeczne a uczestnictwo w kulturze. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1984.

Pobierz

Opublikowane : 2019-12-29


BurzyńskiT. (2019). Między reprodukcją a zmianą systemową. Czasopisma literackie w społecznym systemie literatury. Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze, 29, 73-87. https://doi.org/10.31261/RSL.2019.29.04

Tomasz Burzyński 
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0003-3780-0020




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).