Lost, Sought, and Recovered: The Cultural Heritage of Industrial Łódź and the Example of Art_Inkubator in Fabryka Sztuki [Art Factory]


Abstract

Over the past 25 years, Łódź has seen an evolution in attitude towards the city’s post-industrial heritage, both material and non-material. Exemplifying these processes of loss, seeking, and retrieval is Art_Inkubator, a complex of 19th-century factories in the city’s central district of Księży Młyn that once belonged to Karol Scheibler and Ludwik Grohman. The goal of the project, carried out by a municipal cultural institution known as Fabryka Sztuki, has been to revitalize and adapt former factory buildings, including them in its incubator program dedicated to the support of activities within the creative industries sector. Another cultural heritage site known as MuseumABC is also located in this area. Fabryka Sztuki’s efforts have preserved the factory buildings as part of the city’s cultural heritage and made it possible to put their historic features to good use in the development of innovative and creative activities. After decades of neglect, the characteristic red-brick buildings have been
given “new life” as centres of culture and business enterprise.


Keywords

Art_Inkubator; Fabryka Sztuki [Art Factory]; cultural heritage; industrial Łódź; postindustrialism; revitalisation

Art_Inkubator. http://www.artinkubator.com/ [data dostępu: 15.06.2019].

ART_INKUBATOR w Fabryce Sztuki. Łódź [2014; materiały promocyjne Fabryki Sztuki, archiwum własne].

Bonisławski R.: Łódź najważniejsze obiekty krajoznawcze. Łódź [materiały promocyjne Urzędu Miasta Łodzi, archiwum własne].

Gaweł Ł.: Szlaki dziedzictwa kulturowego. Teoria i praktyka zarządzania. Kraków 2011.

Hac A.: Scheibler i Grohman – wspólny interes spadkobierców. Wyborcza.pl. 8.08.2011. http://lodz.wyborcza.pl/lodz/1,35136,10078586,Scheibler_i_Grohman___wspolny_interes_spadkobiercow.html [data dostępu: 13.06.2019].

Jaśkiewicz A.: Postrzeganie Szlaku Architektury Przemysłowej Łodzi przez mieszkańców miasta. Przykład partycypacji społecznej w badaniach nad turystyką. „Turyzm” 2017, 27, z. 1, s. 7–17.

Jędrysiak T.: Turystyka kulturowa w obiektach poprzemysłowych – zagadnienia ogólne. „Turystyka Kulturowa” 2011, vol. 6, s. 8–27.

Joint ICOMOS – TICCIH Principles for the Conservation of Industrial Heritage Sites, Structures, Areas and Landscapes “The Dublin Principles” adopted by the 17th ICOMOS General Assembly on 28 November 2011 in Paris.

Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, przyjęta w Paryżu dnia 16 listopada 1972 r. przez Konferencję Generalną Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury na jej siedemnastej sesji. Dz.U. 1976 nr 32 poz. 190.

Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu dnia 17 października 2003 r. Dz.U. 2011 nr 172 poz. 1018.

Krakowiak A.: Muzea w Łodzi jako element przestrzeni i walor miasta: Związek muzeów z kreowanym wizerunkiem miasta. „Turyzm” 2015, 25, z. 2, s. 91–101.

Kronenberg M.: Łódź. Szlak turystyczny. Architektura Przemysłowa. Łódź 2015.

Kronenberg M.: Rozwój miejskiej przestrzeni turystycznej opartej na dziedzictwie przemysłowym. „Prace Geograficzne” 2009, z. 121, s. 191–198.

Liszewski S.: Ewolucja funkcji regionotwórczych Łodzi. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica” 1999, nr 1, s. 41–59.

Łódź. Centrum przemysłów kreatywnych. [Realizacja: ECC-CF – PURPOSE. Wywiady: M. Ruszkowska-Mazerant, M. Mazerant, M. Klimek. Łódź]. https://uml.lodz.pl/files/public/dla_biznesu/kreatywna/Lodz_Kreuje_Lodz_Creates_the_best_of.pdf [data dostępu: 13.06.2019].

Midura F.: Dziedzictwo kulturowe elementem ożywienia ruchu turystycznego na wsi. W: V Konferencja Naukowo – Techniczna „Błękitny San” Jabłonka, 24–25 kwietnia 2008, s. 33–42.

http://www.pogorzedynowskie.pl/data/referaty/VBS/ref_3_VBS.pdf [data dostępu: 9.06.2019].

Miejsce Art_Inkubatora w Fabryce Sztuki. http://www.artinkubator.com/Main/Artykul/miejsceartinkubator-w-fabryce-sztuki [data dostępu: 15.06.2019].

Miśkowiec M.: Przemiany terenów poprzemysłowych w miejscach dziedzictwa przemysłu włókienniczego na przykładzie Manchesteru, Lyonu i Łodzi. „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego” 2016, 30 (3), s. 199–212.

Nowakowska A., Walczak B.: Dziedzictwo przemysłowe jako kapitał terytorialny. Przykład Łodzi. „Gospodarka w Praktyce i Teorii” 2016, nr 4 (45), s. 45–56.

Pałac Izraela K. Poznańskiego wraz z biurem fabrycznym i przędzalnią wysoką. Urząd Miasta Łodzi, https://uml.lodz.pl/dla-mieszkancow/zabytki/informacje-i-ochrona/pomnik-historii/ palac-izraela-kpoznanskiego-wraz-zbiurem-fabrycznym-iprzedzalnia-wysoka/ [data dostępu: 10.08.2020].

Rekomendacja UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego. Tłum. Polski Komitet ds. UNESCO. Paryż 10.11.2011.

Rewitalizacja. Przebudowa dawnych fabryk Scheiblera. http://www.artinkubator.com/Main/Artykul/rewitalizacjaprzebudowa-dawnych-fabryk-scheiblera [data dostępu: 15.06.2019].

Wojtoń E.: Dziedzictwo przemysłowe – szansa czy balast? Problem Sosnowca na tle aglomeracji katowickiej. „Ochrona Zabytków” 2010, nr 1–4, s. 157–172.

Materiały z badań własnych

Materiały z badań własnych przeprowadzonych na terenie Art_Inkubatora 24–26.04.2015 oraz 13.06.2019. Archiwum własne.

Zapis rozmowy z dyrektorem Fabryki Sztuki Maciejem Trzebeńskim, przeprowadzonej w Łodzi 26.04.2015. Archiwum własne.


Published : 2020-12-21


Moreno-KamińskaN. (2020). Lost, Sought, and Recovered: The Cultural Heritage of Industrial Łódź and the Example of Art_Inkubator in Fabryka Sztuki [Art Factory]. Studia Etnologiczne I Antropologiczne, 20, SEIA.2020.20.02 s. 1-17. https://doi.org/10.31261/SEIA.2020.20.02

Natalie Moreno-Kamińska 
University of Lodz  Poland
https://orcid.org/0000-0003-2543-326X




Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.

1. License

The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.

2. Author’s Warranties

The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.

If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".

ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).

3. User Rights

Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.

4. Co-Authorship

If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.

I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.