Apotropaic practices regarding sheep in the Hutsul herding. Tradition and modernity
Abstract
Until the beginning of the 20th century, animal husbandry in the pastoral community in the vicinity of Werchowyna was one of the main axes of the organization of the year of farm work. Nowadays, the role of animals in this region is still important, and animal farming is one of the main factors of the local economy. Basing on the source materials collected by Polish and Ukrainian researchers, the article presents the most important practices for the old Hutsul community, which were often of magical character and aimed at protecting animals, and socio-economic
motives that were the inspiration in the old sheep farming during summer grazing. All these have constituted the historical background for compiling information that enable determining the contemporary image of sheep in the community of Hutsul
shepherds
Keywords
Hutsuls, traditional society; animals; magical practices; herding
References
Abassy M.: Kultura wobec postępu i modernizacji. Rosja i Iran w perspektywie porównawczej. Kraków 2009.
Bukowska-Floreńska I.: Kultura tradycyjna a tożsamość kulturowa społeczności pogranicza. „Studia Etnologiczne i Antropologiczne” 1997, nr 1, s. 154–158.
Cząstka-Kłapyta J.: Kolędowanie na Huculszczyźnie. Kraków 2014.
Eliade M.: Sacrum i profanum. O istocie religijności. Przeł. R. Reszke. Warszawa 1999.
Engelking A.: Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa. Warszawa 2010.
Gudowski J.: Organizacja i ekonomika organizacji pasterskich na Huculszczyźnie. Stan obecny na tle tradycji W: Pasterstwo na Huculszczyźnie. Gospodarka kultura, obyczaj. Oprac. J. Gudowski et al. Warszawa 2001, s. 21–62.
Gudowski J.: Ukraińskie Beskidy Wschodnie. Monografia krajoznawcza. Warszawa 2001.
Harasymczuk R.W., Tabor W.: Etnografia połonin huculskich. „Lud” 1937 (R. 35), s. 76–161.
Huculi, Bojkowie, Łemkowie – tradycja a współczesność. Red. J. Cząstka-Kłapyta. Kraków 2008, s. 33–65.
Iluczyn I.: ZSRR wobec ukraińsko-polskiego konfliktu narodowościowego na Ukrainie Zachodniej w latach 1939–1947. Przeł. M. Buczyło. Warszawa 2017.
Janicka-Krzywda U.: Huculi. Warszawa 1991.
Janicka-Krzywda U.: Magia z huculskich połonin. W: Huculszczyzna, jej kultura i badacze.
Międzynarodowa konferencja naukowa w ramach Festialu Huculskiego 2006 „Za głosem trembity”. Red. J. Stęszewski, J. Cząstka-Kłapyta. Kraków 2008, s. 87–108.
Jastremska T.: Traditsijne gutsulskie pastuchowanyje. Lviv 2008.
Kolberg O.: Dzieła wszystkie. T. 54: Ruś Karpacka. Cz. 1. Warszawa–Kraków 1970.
Krukar W.: Nazewnictwo terenowe Czarnohory (Karpaty Ukraińskie). W: Czarnohora. Człowiek i przyroda. Red. M. Troll. Kraków 2006, s. 157–184.
Lubańska M.: Problemy etnograficznych badań nad religijnością. W: Religijność chrześcijan obrządku wschodniego na pograniczu polsko-ukraińskim. Red. M. Lubańska. Warszawa 2007, s. 8–31.
Ossendowski F.A.: Huculszczyzna. Gorgany i Czarnohora. Poznań 1936. Reprint: Łomianki 2015.
Pol W.: Prace z etnografii północnych stoków Karpat. Wrocław 1966.
Rak M.: Językowo-kulturowy obraz świata utrwalony w animalistycznej frazeologii gwar Gór Świętokrzyskich i Podtatrza. Kraków 2007.
Schneider J.: Z kraju Hucułów. „Lud” 1899 (R. 5), s. 376–445.
Snigurska S.: Religijność Bożego Narodzenia w regionie gródeckim na Podolu (Ukraina). W: Badania nad religiami Afryki oraz religijnością ludową Polski i Ukrainy. W: „Studia Religiologiczne”. Nr 10. Red. H. Zimoń, Z. Kupisiński, S. Grodź. Lublin 2009.
Szacki J.: Tradycja. Przegląd problematyki. Warszawa 1971.
Szuchiewicz W.: Huculszczyzna. T. 1–3. Lwów 1902.
Troll M., Sitko I.: Pasterstwo w Zachodniej Czarnohorze (Karpaty Ukraińskie) w ujęciu przestrzenno-czasowym. W: Czarnohora. Przyroda i człowiek. Red. M. Troll. Kraków 2006, s. 111–140.
Uspieński B.: Kult św. Mikołaja na Rusi. Przeł. M. Janus, M.R. Mayenowa, Z. Kozłowska. Lublin 1985.
Vincenz S.: Na wysokiej połoninie. Prawda starowieku. Warszawa 2012.
Wasidłow J., Komar Ż.: Motyw niedźwiedzia w wyrobach rzemieślniczych Hucułów. W: Huculszczyzna. Kultura i edukacja. Red. A. Haratyk. Toruń 2009.
Witwicki S.: Rys historyczny o Hucułach. Lwów 1863.
Woropaj O.: Zwyczaji naszoho narodu. Kyiv 1993.
Ząbek M.: Doroczne zwyczaje pasterskie na Huculszczyźnie. Współczesność na tle tradycji.
W: Pasterstwo na Huculszczyźnie. Gospodarka, kultura, obyczaj. Oprac. J. Gudowski et al. Warszawa 2001, s. 135–157.
Stacjonarne Studia Doktoranckie Nauk o Kulturze Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytet Wrocławski Poland
https://orcid.org/0000-0001-9296-0129
Natalia Zacharek, słuchaczka Stacjonarnych Studiów Doktoranckich Nauk o Kulturze na Uniwersytecie Wrocławskim. Autorka artykułów w czasopismach „Tematy z Szewskiej”, „Zoophilologica”, „Wakat” oraz licznych publikacjach pokonferencyjnych. Współautorka, wraz z Pawłem Zychem i Witoldem Vargasem, antologii zatytułowanej Legendarz. Zwierzęta, która ma się ukazać w 2019 roku. Do jej zainteresowań badawczych należą: etnozoologia, folklor kultury ludowej Pomorza i Kujaw, medycyna ludowa Podlasia oraz szamanizm buriacki. Zaangażowana w promocję etnologii w interdyscyplinarnych działaniach projektowych naukowych i popularyzatorskich.
The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.
1. License
The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.
2. Author’s Warranties
The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.
If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".
ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).
3. User Rights
Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.
4. Co-Authorship
If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.
I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.
